Na sesji plenarnej w lipcu Europejski Komitet Regionów przyjął nieomal jednomyślnie opinię autorstwa Roby’ego Biwera „Zintensyfikowanie działań UE na rzecz ochrony i odtwarzania światowych lasów” . Sprawozdawca opinii KR-u wzywa do ustanowienia skutecznego systemu certyfikacji i systemu informacyjnego UE gwarantującego zrównoważone produkty leśne i przejrzyste łańcuchy dostaw z państw trzecich.

Lasy to zielone płuca naszej planety i musimy troszczyć się o nie tak, jak dbamy o własne płuca. Nie osiągniemy celów w zakresie klimatu i różnorodności biologicznej bez wzmożenia wysiłków na rzecz ochrony i odtworzenia lasów na świecie. Apelujemy do Komisji o wyznaczenie bardziej ambitnych celów. Same zachęty nie wystarczą. Musimy zadbać o to, by produkty z państw trzecich wykorzystywane w UE pochodziły z łańcuchów dostaw zrównoważonego leśnictwa, ponieważ znaczna część lasów pierwotnych znajduje się poza UE. Zapobieganie wylesianiu może nieść wielorakie korzyści dla ludzi i ekosystemów, związane na przykład z zachowaniem różnorodności biologicznej, ograniczeniem emisji gazów cieplarnianych dzięki pochłanianiu dwutlenku węgla oraz zapewnieniem usług ekosystemowych mogących napędzać zrównoważony wzrost . Miasta i regiony będą odgrywać kluczową rolę w intensyfikacji tych wysiłków — powiedział Roby Biwer (LU/PES), radny gminy Bettembourg w Luksemburgu.

Sprawozdawca podkreśla, jak duży wpływ na lasy wywierają: import przez przedsiębiorstwa, działania jednostek oraz wybory polityczne. Zamówienia publiczne mogą być ważnym sposobem pozyskiwania środków z sektora prywatnego w celu zapewnienia bardziej zrównoważonych zamówień na dostawy produktów. Wprowadzenie – w ramach dyrektywy 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych – zakazu publicznych zakupów produktów powstałych w wyniku wylesiania może przynieść istotne pozytywne skutki z punktu widzenia promowania produktów niepowodujących wylesiania.

W opinii wzywa się do spójności polityki z myślą o połączeniu wysiłków, celów i wyników poszczególnych nurtów polityki UE w ramach kompleksowej strategii zrównoważonego rozwoju. Obejmuje to Europejski Zielony Ład wraz z jego dwoma nowymi strategiami: na rzecz bioróżnorodności i „od pola do stołu”, nową wspólną politykę rolną oraz wszystkie międzynarodowe zobowiązania UE, w tym Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, porozumienie paryskie w sprawie zmiany klimatu oraz politykę handlową UE.

Kiedy UE będzie negocjować umowy handlowe, należy wzmocnić ich rozdziały dotyczące zrównoważonej gospodarki leśnej i walki z wylesianiem. Jeżeli nasi partnerzy nie wywiążą się ze swoich zobowiązań środowiskowych i klimatycznych, będziemy gotowi zareagować! Dramatyczne zjawisko wylesiania Amazonii w Brazylii pokazuje, że umowa handlowa UE–Mercosur nie spełniła swojego zadania w tym względzie – powiedział Roby Biwer.

Wzrost liczby ludności i zwiększające się zapotrzebowanie na żywność powodują przekształcanie lasów w grunty rolne i coraz większe skupienie się na wydajności rolnictwa. Zagrożone są lasy na całym świecie: w latach 1990–2016 utracono obszar leśny o powierzchni 1,3 mln kilometrów kwadratowych. Oznacza to, że co godzinę tracimy powierzchnię równą około 800 boisk piłkarskich.

W opinii przypomina się wagę rozwijania kampanii informacyjnych i edukacyjnych, aby konsumenci byli świadomi gospodarczych, społecznych i środowiskowych następstw swoich nawyków żywieniowych. W tym samym celu samorządy lokalne muszą również promować zdrowsze i etycznie właściwe diety, podkreślając zalety tak zdrowotne, jak społeczno-ekonomiczne spożywania żywności opartej na roślinach, z wysokim udziałem owoców i warzyw, które są certyfikowane jako pochodzące z łańcuchów dostaw niepowodujących wylesiania.

W opinii apeluje się ponadto do Komisji o rozważenie możliwości utworzenia Europejskiej Agencji Leśnictwa w świetle znaczenia ochrony i odbudowy lasów na świecie.

Przyjęciu opinii towarzyszyła debata na wysokim szczeblu na temat Europejskiego Zielonego Ładu, czyli unijnej strategii na rzecz wzrostu, której celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. 15 czerwca KR zainaugurował grupę roboczą „Zielony Ład w terenie” . W jej skład wchodzi 13 demokratycznie wybranych przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych . Jej celem jest przełożenie Zielonego Ładu na konkretne projekty oraz bezpośrednie finansowanie miast i regionów, aby zapewnić zrównoważone przemiany na szczeblu lokalnym.  

Uwagi:

Unia Europejska posiada blisko 182 mln hektarów lasów, które zajmują 43% jej obszarów lądowych, co czyni ją jednym z regionów najbogatszych w zasoby leśne w skali globu. Wylesianie i degradację lasów oraz związaną z nimi utratę różnorodności biologicznej lasów napędza w dalszym ciągu głównie ekspansja rolnictwa. Te i inne spostrzeżenia można znaleźć w sprawozdaniu pt.

„Stan lasów na świecie – 2020 r.”.
‎ Szacuje się, że od 1990 r. 420 mln hektarów lasów na całym świecie zostało utraconych w wyniku przekształcenia tych gruntów do celów innego rodzaju użytkowania, aczkolwiek w ciągu ostatnich trzydziestu lat tempo wylesiania zmalało. W latach 2015–2020 wskaźnik wylesiania oszacowano na 10 mln hektarów rocznie, co oznacza spadek względem 16 mln ha rocznie odnotowanych w latach 1990.

Kliknij tutaj , aby przeczytać niedawną rozmowę z Roby’m Biwerem.

Kontakt:

Wioletta Wojewodzka

tel. +32 (0)2 282 2289

tel. kom. +32 (0)473 843 986

wioletta.wojewodzka@cor.europa.eu