Wywiad z Conchą Andreu (ES/PES), sprawozdawczynią KR-u w sprawie równouprawnienia płci

W trakcie wywiadu Concha Andreu Rodríguez (ES/PES), premier rządu wspólnoty autonomicznej La Rioja, opowiada o unijnej strategii na rzecz równouprawnienia płci oraz o wpływie pandemii COVID-19 na kobiety. Jest sprawozdawczynią opinii przyjętej w tym tygodniu przez Komisję Polityki Społecznej, Edukacji, Zatrudnienia, Badań Naukowych i Kultury (SEDEC) Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u). Przyjęcie na sesji plenarnej przewidziano na październik.

Jako sprawozdawczyni opinii KR-u w sprawie strategii UE na rzecz równouprawnienia płci, co sądzi Pani o propozycjach Komisji i jakie są główne zalecenia zawarte w sporządzonej przez Panią opinii?

Komunikat „Unia równości: strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025” jest bardzo cennym narzędziem, które umożliwi poczynienie konkretnych postępów w zakresie równouprawnienia płci w Unii Europejskiej.

Prezentacja komunikatu przypadła w 25. rocznicę przyjęcia deklaracji pekińskiej i pekińskiej platformy działania, pierwszego powszechnego planu działania na rzecz równości kobiet i mężczyzn. Pomimo upływu czasu pozostają one aktualne, ponieważ mamy jeszcze wiele do osiągnięcia w dziedzinie równouprawnienia płci. Komunikat Komisji Europejskiej pomoże nam również w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, wedle których równouprawnienie płci jest zasadniczym elementem zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu.

Zarządzanie strategią nadal jednak wymaga usprawnienia. Pominięto praktycznie władze lokalne i regionalne. Jesteśmy głównymi uczestnikami zarządzania strategiami politycznymi, które mają bezpośredni wpływ na obywateli, i dlatego musimy odgrywać pewną rolę w zarządzaniu tą strategią. Apelujemy zatem do Komisji Europejskiej, by uznała nas za partnerów strategicznych w opracowywaniu, wdrażaniu i monitorowaniu strategii.

W jaki sposób opisałaby Pani skutki pandemii COVID-19 dla kobiet?

Po miesiącach walki z COVID-19 w moim regionie, który był jednym z pierwszych i najciężej dotkniętych pandemią w Hiszpanii, mogę stwierdzić, że kryzys przejawiał się na wiele różnych sposobów. Nie miał on jedynie charakteru zdrowotnego i gospodarczego, gdyż musieliśmy również zająć się kwestiami społecznymi wynikającymi z nierówności.

Pandemia COVID-19 nie spowodowała większej nierówności, ale uwydatniła – w bardziej zaostrzonej formie – już istniejące różnice, przede wszystkim w traktowaniu kobiet i mężczyzn. We wszystkich punktach opinii zawarliśmy ustępy odnoszące się do pandemii COVID-19, w tym do przemocy ze względu na płeć, która się nasiliła wskutek zastosowania środków izolacji, do trudności wielu kobiet w całej UE w godzeniu telepracy z obciążeniem opieką, do faktu, że to kobiety wykonywały pracę na pierwszej linii w czasie pandemii (w służbie zdrowia, podstawowej opiece zdrowotnej, opiece nad dziećmi i osobami starszymi, w gospodarstwie domowym i handlu itd.) oraz do sytuacji pogłębiającej się bezradności kobiet zamieszkujących kraje rozwijające się.

Strategia została opracowana i opublikowana przed wybuchem kryzysu w dziedzinie zdrowia publicznego wywołanego przez COVID-19, w związku z czym można powiedzieć że jest niekompletna. Należy się zastanowić, w jaki sposób kryzys jeszcze bardziej uwydatnił już istniejące nierówności między kobietami a mężczyznami. Strategia powinna nam pokazać, jakie narzędzia umożliwią osiągnięcie odporności na przyszłe kryzysy z punktu widzenia płci.

Jest Pani pierwszą kobietą na stanowisku premiera rządu regionu La Rioja. W jaki sposób samorząd regionalny promuje równouprawnienie płci?

Powołaliśmy pierwszy organ ds. równości w samorządzie regionalnym – dyrekcję generalną ds. równości, która koordynuje działania na rzecz równości za pośrednictwem międzyresortowej komisji ds. równości skupiającej przedstawicieli wszystkich departamentów propagujących równość w różnych sektorach. Pozwala to zająć się konkretnymi przejawami nierówności na obszarach wiejskich, w dziedzinie zatrudnienia, godzenia życia prywatnego z zawodowym czy kultury.

Oprócz niezbędnych prac nad włączeniem aspektu płci do codziennego działania administracji wspieramy opracowywanie ustawodawstwa, dzięki któremu w administracji działałby stały organ zajmujący się problematyką płci i krzewiono by równość wśród wszystkich pozostałych partnerów społecznych. Uważamy, że dla promowania równości na szczeblu regionalnym zasadnicze znaczenie ma podnoszenie świadomości i rozpowszechnianie informacji na temat równości. Aspekt sankcji prawnych jest ważny i konieczny, ale jestem zdania, że do prawdziwej przemiany prowadzi przyjęcie przez społeczeństwo ideałów i zasad równości i różnorodności.

Aby osiągnąć te cele, pracujemy nad ustawą o równości i uczestniczymy w inicjatywach propagujących tę zasadę, takich jak manifest „¿Dónde están ellas?” . Jest to inicjatywa zapoczątkowana przez Biuro Kontaktowe Parlamentu Europejskiego w Hiszpanii, w ramach której co roku sporządza się sprawozdanie analizujące liczbę kobiet uczestniczących w wydarzeniach publicznych z udziałem więcej niż jednego prelegenta. Celem jest poprawienie tych liczb rok po roku. Do inicjatywy przystąpiło już ponad 150 instytucji, mediów, przedsiębiorstw, podmiotów itp.

Co na poziomie europejskim mogą zrobić Europejski Komitet Regionów i inne instytucje UE?

Rozpoczęła się właśnie debata nad strategią, która będzie musiała zostać zatwierdzona przez Radę i Parlament Europejski. Komitet Regionów wnosi wkład w ten proces za pośrednictwem wspomnianej opinii . Władze lokalne i regionalne uczestniczą w procedurze przyjęcia strategii, lecz domagają się również uznania swej roli jako kluczowych partnerów w jej realizacji.

Z uwagi na obowiązki, które wykonujemy jako podmioty zarządzające polityką publiczną, uwzględniamy aspekt płci we wszystkich nurtach tej polityki. W opinii przedstawiamy szereg postulatów adresowanych do instytucji europejskich. Zwracamy się o włączenie nas w zorganizowany sposób w sieć Unii Europejskiej ds. zapobiegania przemocy ze względu na płeć oraz w organizację kampanii uświadamiającej i komunikacyjnej na szczeblu europejskim niezbędnej do przełamania stereotypów związanych z płcią. Apelujemy również o odpowiednie finansowanie polityki równości płci, z wykorzystaniem programów przewidzianych w wieloletnich ramach finansowych.

W skład Komitetu wchodzi bardzo niewiele kobiet, co w pewnym stopniu odzwierciedla niski odsetek kobiet na stanowiskach reprezentacyjnych na szczeblu lokalnym i regionalnym. Mimo że sytuacja się zmienia, w całej Europie nadal jest bardzo mało kobiet odpowiedzialnych za kwestie polityczne. Komitet Regionów powinien przyjąć strategię na rzecz równouprawnienia płci, tak jak uczyniły to już niektóre z jego partii politycznych, dając wyraźny sygnał, że konieczna jest zmiana.

Jesteśmy również idealną wizytówką dla europejskich władz lokalnych i regionalnych, którym umożliwiamy prezentację i wymianę najlepszych praktyk w dziedzinie równouprawnienia płci, i musimy w dalszym ciągu zachęcać do tworzenia przestrzeni debaty i dzielenia się doświadczeniami, tak aby wszystkie regiony i obywatele mogli się wzajemnie inspirować i zapoznawać z działaniami, które można zrealizować na naszych obszarach.

Kontakt:

Lauri Ouvinen

tel.: +32 473536887

lauri.ouvinen@cor.europa.eu