Na miesiąc przed konferencją COP 23 miasta i regiony Europy wzywają do utrzymania przywództwa w walce z globalnym ociepleniem poprzez zwiększenie aspiracji i nowe inicjatywy w zakresie finansowania lokalnych działań na rzecz klimatu. Z myślą o osiągnięciu celów porozumienia paryskiego członkowie Europejskiego Komitetu Regionów (KR) – unijnego zgromadzenia przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych – apelują o odpowiednie mechanizmy finansowania działań w zakresie klimatu, ponownie podkreślają znaczenie zaangażowania wszystkich szczebli władzy i deklarują, że w dalszym ciągu będą zacieśniać stosunki z miastami i regionami poza granicami Europy, by forsować program działań na rzecz klimatu.
Podczas swojego wystąpienia w Brukseli przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów Karl-Heinz Lambertz powiedział: „KR zobowiązał się do umacniania swoich stosunków z samorządami lokalnymi i regionalnymi na całym świecie. Niedawno podpisał formalne umowy o współpracy z ICLEI i Sojuszem na rzecz Klimatu (Climate Alliance), a teraz ma nadzieję zawrzeć porozumienia z Konferencją Burmistrzów USA oraz Zrzeszeniem Gmin Kanadyjskich”. Dodał także: „Zmiana klimatu jest zagrożeniem dla nas wszystkich – zagrożeniem, które możemy przezwyciężyć tylko poprzez współpracę. Władze lokalne i regionalne na całym globie wykazują poziom determinacji w działaniach w zakresie zmiany klimatu, który często sięga dalej niż zamierzenia władz centralnych. Samorządy lokalne i regionalne Europy są gotowe budować kontakty z miastami i regionami w regionie atlantyckim i poza nim, aby dzielić się doświadczeniami, rozwijać współpracę i dążyć do utrzymania wzrostu temperatury na świecie na poziomie znacznie niższym od ustalonego w Paryżu progu 2 C”.
Komisarz UE do spraw polityki klimatycznej i energetycznej Miguel Arias Cañete oświadczył: „Musimy poczynić znaczne postępy we wdrażaniu porozumienia paryskiego i osiągnąć konsensus w sprawie związanego z nim programu prac przed upływem ustalonego na 2018 r. terminu. Świat może dalej liczyć na Europę jako globalnego lidera. Będziemy współdziałać z wszystkimi naszymi partnerami, aby konferencja COP 23 została uwieńczona sukcesem. Wśród partnerów tych są także liczne miasta, regiony i przedsiębiorstwa, które kontynuują ambitne działania na rzecz klimatu”. Komisarz Cañete nawiązał do koalicji Zobowiązanie Ameryki (America’s Pledge), obejmującej 227 miast i hrabstw, dziewięć stanów i ok. 1650 firm i inwestorów z USA, którzy „podejmują działania w celu respektowania zobowiązań podjętych przez Stany Zjednoczone w ramach porozumienia paryskiego”.
Członkowie unijnego zgromadzenia przedstawicieli miast i regionów przyjęli swoje oficjalne, związane z COP 23 stanowisko w sprawie finansowania działań w związku ze zmianą klimatu. Sprawozdawca Marco Dus (IT/PES) zauważył: „To nie politycznej woli brakuje europejskim miastom i regionom, lecz indywidualnie dobranych mechanizmów finansowania i zdolności technicznych potrzebnych do korzystania z nich”. Wezwał do tworzenia nowych narzędzi – na przykład obligacji ekologicznych i zbiorowych systemów gwarancyjnych – umożliwiających finansowanie działań na rzecz klimatu na szczeblu lokalnym. Radny gminy Vittorio Veneto w Treviso dodał: „Obok dodatkowych mechanizmów finansowania zorientowanych na samorządy lokalne konieczne jest także to, by pomoc dla działalności gospodarczej wywierającej duży wpływ na środowisko była stopniowo ograniczana aż do całkowitego zniesienia w terminie do 2035 roku”.
Andrew Cooper (UK/EA), sprawozdawca opinii w sprawie sposobów lepszego wdrażania prawa środowiskowego w Europie, stwierdził: „Należy mierzyć, doceniać i wspierać redukcje emisji CO2 osiągane przez samorządy lokalne. Obok systemu wkładów ustalonych na szczeblu krajowym trzeba opracować system lokalnie ustalanych wkładów, aby pomóc zniwelować lukę pod względem emisji”.
Zdaniem radnego gminy miejskiej Kirklees wkłady ustalane lokalnie przyczynią się do ograniczenia globalnego wzrostu temperatury do 1,5 C. Umożliwią nam też ustalenie wyższych, ale wciąż realistycznych celów. Inicjatywa Andrew Coopera dotycząca lokalnie ustalanych wkładów jest zgodna z przyjętą opinią Marco Dusa w sprawie finansowania działań związanych ze zmianą klimatu i jest też przez tego drugiego sprawozdawcę popierana.
Konferencja ONZ COP 23 odbędzie się w Bonn w dniach 6–17 listopada 2017 r. W dniu 13 listopada KR zorganizuje „Dialog transatlantycki na temat zmiany klimatu” we współpracy z Komisją Europejską i Porozumieniem Burmistrzów oraz przy ścisłym zaangażowaniu Konferencji Burmistrzów USA oraz Zrzeszenia Gmin Kanadyjskich.
KR, w dalszym ciągu propagując w obrębie i poza UE inicjatywę Światowe Porozumienie Burmistrzów, przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę America’s Pledge, w ramach której bezprecedensowo liczna grupa stanów, miast, przedsiębiorstw i uczelni potwierdziła swoje poparcie dla porozumienia paryskiego. KR podpisał w 2010 r. protokół ustaleń z Amerykańską Konferencją Burmistrzów USA, a obecnie rozważa możliwe sposoby współpracy z gminami kanadyjskimi, aby zbudować nową transatlantycką koalicję na rzecz klimatu.
Uwaga dla redaktorów:
• Unijne zgromadzenie przedstawicieli miast i regionów zleciło niedawno wykonanie sprawozdania na temat finansowania działań w związku ze zmianą klimatu. Określono w nim systemy istniejące w UE i na szczeblu międzynarodowym, wskazano pojawiające się przeszkody oraz sposoby ich pokonania. Zobacz pełny tekst sprawozdania Financing climate action: opportunities and challenges for local and regional authorities. W obecnym okresie budżetowym Unia Europejska zobowiązała się do wykorzystania 20% budżetu na lata 2014–2020 na działania w dziedzinie klimatu.
• Ograniczenie skutków zmiany klimatu jest tematem współorganizowanej przez KR i Organizację Narodów Zjednoczonych konferencji, która odbędzie się 12 października. Na konferencji, w przeddzień Międzynarodowego Dnia Ograniczania Skutków Katastrof Naturalnych, wystąpi także specjalny przedstawiciel ONZ ds. zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi Robert Glasser.
• W portalu europejskiej platformy przystosowania się do zmiany klimatu (Climate-ADAPT) dostępna jest mapa ryzyka środowiskowego. Ma ona pomóc władzom lokalnym i regionalnym w jasnym zrozumieniu ryzyka klimatycznego na ich własnym obszarze, by mogły podjąć decyzje w najlepszy możliwy sposób. Poprawa procedur oceny społeczno-gospodarczej, sprawozdawczości i komunikacji przyczyniłaby się do uwydatnienia wpływu działań na rzecz klimatu na społeczeństwo, co mogłoby zostać wykorzystane jako podstawa do podejmowania decyzji i alokacji zasobów na szczeblu lokalnym.
• Konferencja ONZ COP 23 w Bonn odbędzie się w dniach 6–17 listopada 2017 r. Centrum informacji COP23.
Więcej informacji na temat udziału KR-u w konferencji COP 22 w Marrakeszu:
• COP22: Marrakesz wytycza nowy kierunek, by przyspieszyć działania w dziedzinie klimatu
• Działania związane z COP 22 i powiązane artykuły
Przyjęte opinie KR-u poświęcone sprawom klimatu:
• Francesco Pigliaru (IT/PES), przewodniczący regionu Sardynia: Osiągnięcie światowego porozumienia w sprawie klimatu – podejście terytorialne do COP22 w Marrakeszu
• Bruno Hranić (HR/EPL), burmistrz chorwackiego miasta Vidovec: Zarządzanie unią energetyczną i czysta energia
• Michiel Rijsberman (NL/ALDE), członek Zarządu Prowincji Flevoland: Efektywność energetyczna i budynki
• Daiva Matonienė (LT/EKR), członkini Rady Miasta Szawli (Šiauliai) i była minister środowiska Litwy: Energia odnawialna i wewnętrzny rynek energii elektrycznej
Kontakt: David Crous | tel. +32 (0)470 88 10 37 | david.crous@cor.europa.eu