Kryzys związany z koronawirusem – ponad 11 mln osób zakażonych i ponad 270 tys. ofiar śmiertelnych w Europie – uwypuklił zasadniczą rolę wszystkich władz szczebla regionalnego, pośredniego i lokalnego w świadczeniu usług publicznych jak najbliżej obywateli. Zarządzają one wszystkimi niezbędnymi działaniami sanitarnymi na szczeblu lokalnym, takimi jak środki kwarantanny i ustalanie kontaktów zakaźnych.
André VIOLA (FR/PES) , Przewodniczący Europejskiej Konfederacji Władz Lokalnych Drugiego Szczebla (CEPLI)* i członek Europejskiego Komitetu Regionów stwierdził w wystąpieniu otwierającym konferencję nt. „ Władze lokalne drugiego szczebla: siatka bezpieczeństwa dla naszych obywateli w globalnej walce z kryzysem wywołanym przez pandemię COVID-19 ”:
Nasze regiony są bezpośrednio dotknięte skutkami zmian społeczno-gospodarczych, środowiskowych, pokoleniowych i demograficznych, które zakłócają zrównoważony rozwój naszych społeczeństw. Kryzys związany z pandemią COVID-19 pojawił się zatem w trudnym kontekście wszystkich wyżej wymienionych wyzwań. Kompetencje powierzone władzom lokalnym drugiego szczebla skłaniają nas do bezpośrednich działań na rzecz naszych współobywateli w celu złagodzenia skutków gospodarczych i społecznych kryzysu. Nie zapominajmy, że Europa bez władz szczebla lokalnego, pośredniego i regionalnego jest Europą bez obywateli i regionów, czyli pustym projektem bez przyszłości.
W imieniu największej europejskiej konfederacji władz lokalnych drugiego szczebla – powiatów, prowincji, departamentów i wszystkich podobnych władz lokalnych – wzywamy państwa członkowskie UE i instytucje europejskie do:
1. koordynowania działań w całej UE i zapewnienia odpowiedniego wsparcia finansowego i sanitarnego dla władz lokalnych i regionalnych w walce z pandemią COVID-19;
2. zapewnienia władzom lokalnym drugiego szczebla bezpośredniego dostępu do nowych możliwości finansowania w ramach Next Generation EU w celu złagodzenia negatywnych skutków społeczno-gospodarczych kryzysu związanego z pandemią COVID-19;
3. włączenia, wraz z Europejskim Komitetem Regionów, władz lokalnych drugiego szczebla do przyszłych negocjacji w sprawie unii zdrowotnej UE oraz do konferencji w sprawie przyszłości Europy.
Podczas konferencji przewodniczący Apostolos Tzitzikostas zauważył: Przewodniczący regionów i lokalni przywódcy z każdego miasta, prowincji i powiatu w Europie to cisi bohaterowie chroniący życie i gospodarkę . Pilnie potrzebują oni inwestycji – opóźnienia w uzgadnianiu unijnego budżetu i planów odbudowy niosą zagrożenie dla życia obywateli i ryzyko dla naszej Unii. Poza tym nie łudźmy się: plan odbudowy, który spełnia jedynie potrzeby krajowe, nie powiedzie się. Władze lokalne i regionalne odpowiadają za połowę inwestycji publicznych UE i jedną trzecią wydatków publicznych i muszą je kształtować, aby zaspokoić rzeczywiste potrzeby swoich społeczności.
Manuel BALTAR , przewodniczący Partenalia, przewodniczący prowincji Ourense i wiceprzewodniczący CEPLI w Hiszpanii, powiedział: Bezpośrednia pomoc finansowa dla osób samozatrudnionych, budynki publiczne do dyspozycji personelu medycznego, komitety sterujące w celu zapewnienia skutecznej odbudowy gospodarczej, codzienne informowanie obywateli – kryzys związany z pandemią COVID-19 ponownie pokazał, że prowincje są elementami kształtującymi nasze terytoria i ich pozycja jest najbardziej odpowiednia, jeśli chodzi o łagodzenie skutków poważnych wstrząsów gospodarczych, społecznych i sanitarnych oraz towarzyszenie obywatelom w trudnych czasach.
Luca MENESINI (IT/PES) , członek KR-u, powiedział: W czasie kryzysu związanego z pandemią COVID-19 włoskie prowincje były zaangażowane w zarządzanie sytuacją nadzwyczajną. W 2020 r. budżet przeznaczony przez prowincje na inwestycje wzrósł o 14% w porównaniu z poprzednim rokiem, co stanowi istotny wkład w odbudowę gospodarczą. Kryzys ten skłania nas do zastanowienia się nad nowym modelem rozwoju zgodnym z wytycznymi UE, ale model ten musi uwzględniać władze lokalne jako głównych partnerów .
Kryzys związany z pandemią COVID-19 ponownie pokazuje, jak ważne jest wspólne i skoordynowane stawianie czoła wyzwaniom w Europie . Izolowanie się teraz i sugerowanie, że zagrożenie pochodzi z zewnątrz, to zła droga i groźny sygnał. Potrzebujemy spójności i solidarności. Cieszę się, że wiele osób wykazało chęć wzajemnej pomocy w ciągu ostatnich kilku miesięcy. To, co działa na małą skalę, musi mieć też zastosowanie w wielkiej skali, gdyż tylko zjednoczona Europa może przezwyciężyć kryzysy naszych czasów – powiedziała Hauke JAGAU , przewodnicząca regionu Hanower, rzeczniczka Deutscher Landkreistag w Niemczech.
Serge HUSTACHE , przewodniczący prowincji Hainaut= i przewodniczący APW dodał: Prowincje stanęły wobec ogromnych wyzwań, często bezprecedensowych. Podjęły wobec nich działania w duchu otwartości i solidarności z innymi podmiotami instytucjonalnymi zmagającymi się z kryzysem.
Andrzej PŁONKA , starosta powiatu bielskiego i prezes ZPP, powiedział: W skali globalnej walka z pandemią zależy od działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe, rządy i firmy farmaceutyczne. Jednak jeśli chodzi o skuteczne rozwiązywanie problemów, konkretne wdrożenie niezbędnych środków spoczywa na władzach lokalnych drugiego szczebla, ponieważ zasięg terytorialny ich działań jest stosowny do odgrywania takiej roli. W wielu krajach władze lokalne drugiego szczebla są również odpowiedzialne za szpitale i ważne elementy systemu zarządzania kryzysowego. Dzisiejsze spotkanie CEPLI wyraźnie dowodzi słuszności tej tezy.
Alin-Adrian NICA , przewodniczący rady okręgu Timis i rumuński członek Europejskiego Komitetu Regionów w latach 2007-2020, powiedział: Pandemia doprowadziła do postępów w procesie cyfryzacji i do przemyślenia polityki solidarnościowej UE i jej finansowania oraz uwydatniła potrzebę odpowiednich środków na odbudowę i przekazania władzy na lokalny szczebel pośredni będący wypróbowaną siatkę bezpieczeństwa dla obywateli w czasach kryzysu. Musimy wykorzystać te możliwości; w przeciwnym razie będzie to oznaczało, że niczego się nie nauczyliśmy!
Jan OLBRYCHT , poseł do PE i współsprawozdawca w sprawie WRF na lata 2021-2027, powiedział: Szkody gospodarcze i społeczne spowodowane pandemią COVID-19 wymagają pilnej interwencji finansowej. Dlatego też plan naprawy gospodarczej jest tak istotny dla zapobiegania skutkom kryzysu. Wszelkie opóźnienia w przyjęciu unijnego planu odbudowy gospodarczej mogą mieć bardzo poważny wpływ na naprawę gospodarki w czasie kryzysu. Należy podkreślić, że fundusze na odbudowę gospodarczą będą szczególnie potrzebne władzom lokalnym i regionalnym, które znajdują się na pierwszej linii walki z pandemią .
*CEPLI jest pierwszą europejską konfederacją skupiającą krajowe stowarzyszenia reprezentujące 1167 władz lokalnych drugiego szczebla sześciu państw europejskich (Belgii, Bułgarii, Francji, Niemiec, Polski i Rumunii) oraz dwie europejskie sieci władz lokalnych drugiego szczebla: Arco Latino i Partenalia.
Europejska Konfederacja Władz Lokalnych Drugiego Szczebla, założona w 2008 r. z okazji 50. rocznicy podpisania traktatu rzymskiego jako sieć współpracy władz lokalnych drugiego szczebla, pracuje nad zwiększeniem ich udziału w europejskim procesie decyzyjnym, reprezentowaniem ich interesów na szczeblu europejskim, ustanowieniem stałej wymiany informacji i dobrych praktyk między społecznościami lokalnymi, zwiększeniem spójności i widoczności ich działań w Europie oraz rozwijaniem wspólnych projektów współpracy.
Kontakt:
PressCdR@cor.europa.eu