Rządy krajowe powinny zaangażować władze lokalne i regionalne w opracowywanie środków łagodzących skutki wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE.
Zwiększenie wielkości pobrexitowej rezerwy dostosowawczej z 5 do 6 mld EUR; dostosowanie wsparcia dla rybołówstwa do wpływu regionalnego; zapewnienie większej elastyczności w odniesieniu do pomocy państwa oraz zaangażowanie przedstawicieli lokalnych i regionalnych w proces projektowania nowego instrumentu i zarządzania nim. Takie są główne postulaty zawarte w opinii sporządzonej przez Loïga Chesnais-Girarda (FR/PES), przewodniczącego regionu Bretanii, przyjętej na sesji plenarnej Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u).
Komisja Europejska zaproponowała utworzenie pobrexitowej rezerwy dostosowawczej w wysokości 5 mld EUR przeznaczonej na wspieranie przedsiębiorstw, regionów i społeczności lokalnych, które najbardziej ucierpiały wskutek wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej. W opinii przyjętej przez Zgromadzenie Plenarne KR z zadowoleniem przyjmuje utworzenie tej rezerwy jako namacalnego wyrazu solidarności wewnątrzeuropejskiej. Rezerwa ta ma przyczynić się do spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Komitet podkreśla jednak, że władze lokalne i regionalne muszą znaleźć się w centrum tego nowego instrumentu finansowego, ponieważ skutki brexitu znacznie się różnią w zależności od regionu.
Sprawozdawca Loïg Chesnais-Girard (FR/PES) , przewodniczący regionu Bretanii, powiedział: „Na szczęście większość regionów mających bliskie powiązania ze Zjednoczonym Królestwem nie czekała na wyjaśnienie ostatecznego kształtu brexitu w grudniu ubiegłego roku, aby przewidzieć jego konsekwencje, ale aż do tej pory regiony te czuły się pozostawione same sobie. Nadszedł czas, aby Unia Europejska pokazała, i to szybko, że jest gotowa chronić swoich obywateli i regiony. Obawiam się jednak, że kwota 5 mld EUR ustalona na szczeblu europejskim będzie niewystarczająca. Rezerwa ta będzie musiała być również ukierunkowana regionalnie, aby była naprawdę skuteczna. Jej regionalne przeprojektowanie ma zasadnicze znaczenie, ponieważ chodzi nie tylko o naprawę szkód spowodowanych brexitem, ale także o wspieranie przekształcenia i kształtowanie nowych możliwości, zwłaszcza poprzez szkolenia zawodowe ”.
Loïg Chesnais-Girard jest również przewodniczącym grupy kontaktowej KR–Zjednoczone Królestwo , ustanowionej w 2020 r. w celu zapewnienia kontynuacji dialogu politycznego między dwoma brzegami kanału La Manche.
Poseł do Parlamentu Europejskiego Pascal Arimont (BE/EPL) , sprawozdawca w sprawie pobrexitowej rezerwy dostosowawczej, wziął udział w debacie plenarnej, podkreślając, że „musimy zadbać o to, by pomoc oferowana przez Unię Europejską docierała do krajów, regionów i osób najbardziej dotkniętych brexitem. Europejskie przedsiębiorstwa, zwłaszcza MŚP, które już odczuwają skutki kryzysu związanego z COVID-19, nie powinny płacić dwukrotnie za brexit. Dlatego też rezerwa ta jest tak ważna i musi zostać niezwłocznie przyjęta, aby można ją było jak najszybciej rozdzielić”.
W celu lepszego reagowania na potrzeby krótko- i średnioterminowe oraz utrzymania spójności jako podstawowej wartości europejskiej opinia KR-u zawiera szereg propozycji:
- zwiększenie możliwości budżetowych rezerwy z 5 do 6 mld EUR , aby lepiej reagować na potrzeby krótko- i średnioterminowe
- zwiększenie środków zarezerwowanych dla rybołówstwa do 1 mld EUR i wyłączenie ich z zasad pomocy państwa
- zmiana kryteriów przydziału dla rybołówstwa , które powinny opierać się na rzeczywistych stratach, a nie na proporcji strat w stosunku do całego sektora rybołówstwa w danym państwie członkowskim. Ułatwiłoby to bardziej sprawiedliwy podział środków finansowych między dotknięte regiony europejskie, niezależnie od wielkości państwa członkowskiego.
- zapewnienie większej elastyczności w odniesieniu do pomocy państwa w celu zagwarantowania szybkiej interwencji na rzecz najbardziej dotkniętych podmiotów gospodarczych. Tymczasowe ustalenia dotyczące pandemii COVID-19 należy rozszerzyć na bezpośrednie skutki brexitu.
- sprawienie, by środki mające na celu złagodzenie zakłóceń spowodowanych wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z programu Erasmus+ kwalifikowały się do wsparcia finansowego w ramach pobrexitowej rezerwy dostosowawczej.
Kontekst:
W następstwie porozumienia osiągniętego przez Radę Europejską w lipcu 2020 r. Komisja Europejska przedstawiła w styczniu 2021 r. wniosek dotyczący pobrexitowej rezerwy dostosowawczej w wysokości 5 mld EUR. Instrument finansowy zostałby udostępniony w dwóch rundach alokacji, w 2021 r. (4 mld EUR) i 2024 r. (1 mld EUR). KR proponuje, by zwiększyć drugą transzę z 1 do 2 mld EUR.
Zgodnie z wnioskiem Komisji największymi beneficjentami rezerwy byłyby Belgia, Dania, Niemcy, Irlandia, Francja i Niderlandy. Łącznie tych sześć państw członkowskich otrzymałoby prawie 3 mld EUR z 4 mld EUR przydzielonych w 2021 r. w formie płatności zaliczkowych .
W 2020 r. Europejski Komitet Regionów powołał grupę kontaktową ds. stosunków z przedstawicielami władz lokalnych i zdecentralizowanych Zjednoczonego Królestwa, aby zapewnić kontynuację dialogu politycznego z tymi przedstawicielami po wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa z UE. Grupie kontaktowej KR–Zjednoczone Królestwo przewodniczy Loïg Chesnais-Girard (FR/PES).
Delegacja KR-u składa się z 12 członków i jednego obserwatora , wybranych z uwzględnieniem równowagi politycznej, geograficznej oraz równowagi płci. Przedstawiciele Zjednoczonego Królestwa wchodzący w skład grupy kontaktowej KR-Zjednoczone Królestwo wybierani są na podstawie porozumień między organami samorządu terytorialnego a zdecentralizowanymi parlamentami, zgromadzeniami i rządami Zjednoczonego Królestwa.
Kontakt:
Matteo Miglietta
tel. +32 (0)470 895 382
matteo.miglietta@cor.europa.eu