W najbliższym dziesięcioleciu należy przeznaczyć znacznie więcej pieniędzy na partnerstwo Unii Europejskiej z sześcioma państwami leżącymi na jej wschodniej granicy, w tym z Ukrainą, stwierdził 5 grudnia Europejski Komitet Regionów. Sformułował on szereg zaleceń, w których wezwał UE do podjęcia większych starań, by korzyści płynące ze współpracy odczuwane były nie tylko w stolicach krajów partnerskich. Padło wiele konkretnych propozycji – zaapelowano między innymi o utworzenie akademii szkolącej urzędników samorządu lokalnego i regionalnego oraz o zwiększenie wsparcia dla lokalnych projektów transgranicznych.

Opinia powstaje w momencie decydowania przez UE o budżecie na lata 2021–2027 i przeglądu prac prowadzonych z sześcioma członkami Partnerstwa Wschodniego: Ukrainą, Białorusią, Mołdawią, Armenią, Azerbejdżanem i Gruzją. W opinii dowodzi się, że UE słusznie podejmowała przez dziesięć lat wysiłki, by wspierać wymierne zmiany, które ulepszają rządzenie, pobudzają gospodarkę, wspierają społeczeństwo obywatelskie i wzmacniają powiązania. Poparto w niej również podejście UE polegające na inwestowaniu najwięcej czasu, środków i wysiłków w bardziej reformatorskie państwa, zarazem jednak stwierdzono, że UE powinna zwiększyć wsparcie dla reform na szczeblu lokalnym i regionalnym.

Sprawozdawca — Tadeuš Andžejewski (LT/EKR), radny rejonu miejskiego Wilna – stwierdził: W ciągu ostatnich dziesięciu lat byliśmy świadkami redystrybucji władzy na rzecz administracji regionalnej i lokalnej, zwłaszcza na Ukrainie, a także – co jest bardzo pozytywne – prawdziwego zainteresowania regionów i miast reformami i udziałem w oddolnych inicjatywach UE. Jednym z przykładów takich inicjatyw jest Światowe Porozumienie Burmistrzów , które skupia się na działaniach w dziedzinie klimatu. Podjęto też nową inicjatywę pod nazwą „Burmistrzowie na rzecz wzrostu gospodarczego” , skierowaną konkretnie do krajów Partnerstwa Wschodniego. Dzięki wsparciu ze strony UE władze szczebla niższego niż krajowy współpracują z partnerami w regionie, a miasta i regiony w UE nawiązały udane partnerstwa ze swymi odpowiednikami z krajów Partnerstwa Wschodniego. Musimy wspierać te oddolne zmiany za pomocą środków politycznych, finansowych i technicznych. W ramach tego wsparcia należy zmienić równowagę obecnych relacji poprzez zwiększenie roli miast i regionów w procesie decyzyjnymi i w zarządzaniu projektami na swoim obszarze.

Sprawozdawca dodał: Podobnie jak Komisja Europejska, uważamy, że uzasadnione jest zwiększenie budżetu o 25%. Jest oczywiste, że UE może bardzo dużo zdziałać, by ulepszyć sprawowanie rządów, pobudzić gospodarkę, wspierać społeczeństwo obywatelskie i wzmocnić powiązania. Zwłaszcza zmiany w trzech obszarach mogą przynieść znaczne i długotrwałe korzyści na szczeblu lokalnym i regionalnymi. Chodzi tu między innymi o zwiększenie inwestycji w dobre rządy, na przykład poprzez utworzenie akademii szkolącej urzędników służby cywilnej. Możemy pobudzić wzrost gospodarczy poprzez przyczynianie się do poprawy jakości statystyk, ułatwianie dostępu do programów UE i wspieranie małych przedsiębiorstw. Ponadto z doświadczenia Unii Europejskiej wiemy, że zwiększanie kontaktów międzyludzkich i rozwój programów transgranicznych przynosi duże korzyści społeczne, kulturowe i gospodarcze. Musimy więcej inwestować w rozszerzanie tych modeli na nasze stosunki ze wschodnimi sąsiadami.

Stwierdził także: Są to ambitne, lecz wciąż skromne propozycje, które są korzystne dla obywateli, przedsiębiorstw, administracji publicznej, demokracji i praworządności w tych sześciu krajach . Są również korzystne dla obywateli UE, przedsiębiorstw, polityki zagranicznej, a także zgodne z intencją nowej Komisji Europejskiej, by odgrywać większą rolę geopolityczną .

Opinia KR-u, zatytułowana „Władze lokalne i regionalne kształtujące przyszłe Partnerstwo Wschodnie”, zostanie uwzględniona w rozmowach międzyrządowych przed zaplanowanym w połowie 2020 r. szczytem. KR przedstawił również pewne propozycje w trakcie zakończonych już, zorganizowanych przez UE, konsultacji z zainteresowanymi stronami. Dotychczasowa strategia skupiona była na 20 oczekiwanych do roku 2020 rezultatach i czterech celach: wzmocnieniu gospodarki i dobrych rządów, większej konektywności i silniejszym społeczeństwie.

Zalecenia KR-u zawierają liczne, bardziej szczegółowe pomysły, które są promowane lub wspierane przez lokalnych i regionalnych polityków w krajach Partnerstwa Wschodniego za pośrednictwem Konferencji Władz Lokalnych i Regionalnych Partnerstwa Wschodniego (CORLEAP), zainaugurowanej przez KR w 2011 r. Sporządzono miedzy innymi sprawozdania na temat demokracji lokalnej , rozwoju gospodarczego , efektywności energetycznej , współpracy transgranicznej , zdolności władz lokalnych i regionalnych oraz partnerstw między miastami i między regionami .

KR zaleca wzmocnienie CORLEAP-u, aby zapewnić większe wsparcie dla decentralizacji w krajach Partnerstwa Wschodniego i pogłębić współpracę między stowarzyszeniami władz lokalnych i regionalnych z UE i krajów Partnerstwa Wschodniego.

Kontakt:

Andrew Gardner

tel. +32 473 843 981

andrew.gardner@cor.europa.eu