Koszty i zagrożenia związane z brakiem spójności, jak również podsumowanie Europejskiego Funduszu Społecznego stanowiły główne punkty dyskusji przeprowadzonej 27 lutego w Brukseli przez lokalnych i regionalnych przywódców. W trakcie posiedzenia Komisji Polityki Spójności Terytorialnej i Budżetu UE (COTER) Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u) członkowie przyjęli dwie opinie, w których podkreślano potrzebę silnej polityki spójności po roku 2020.

Zadaniem polityki spójności jest zapewnienie równych warunków działania, które umożliwią wszystkim obywatelom UE, zwłaszcza z obszarów słabiej rozwiniętych, czerpanie z korzyści oferowanych przez integrację UE oraz jednolity rynek. Koszt braku spójności byłby bardzo znaczący, gdyż jest ona nie tylko zasadniczym warunkiem wzrostu gospodarczego, ale zapewnia również solidny fundament dobrobytu całego społeczeństwa, w tym podstawę zaufania obywateli i legitymizacji politycznej UE – stwierdził Mieczysław Struk (PL/EPL), marszałek województwa pomorskiego, w swoim projekcie opinii „Koszty i zagrożenia związane z brakiem spójności: strategiczna wartość polityki spójności dla realizacji celów Traktatu i sprostania nowym wyzwaniom stojącym przed europejskimi regionami”

Polityka spójności jest najbardziej namacalnym wyrazem solidarności europejskiej i zapewnia równe szanse i lepszą jakość życia mieszkańcom wszystkich regionów UE. Jest to zatem nieodzowny filar jednolitego rynku, który łączy różne kraje i regiony o nierównym poziomie rozwoju. Jest jedną z najdokładniej mierzonych i najlepiej analizowanych strategii unijnych, której udało się wnieść istotny wkład w przeprowadzenie pozytywnych zmian gospodarczych, społecznych i terytorialnych w UE poprzez wspieranie innowacji, MŚP, gospodarki niskoemisyjnej, infrastruktury transportowej, rewitalizacji obszarów miejskich, dywersyfikacji obszarów wiejskich, edukacji, zatrudnienia, infrastruktury społecznej i włączenia społecznego, by ograniczyć się tylko do tych paru przykładów – zauważył Mieczysław Struk.

Następnie podkreślił, że polityka spójności ma potencjał, aby być główną siłą napędową transformacji strukturalnej w UE. Łączy ona różne polityki sektorowe za pomocą zintegrowanych, ukierunkowanych na konkretne obszary strategii inteligentnej specjalizacji. Strategie te zapewniają dostosowane do indywidualnych potrzeb rozwiązania bazujące na możliwościach rozwoju i stojących przed danym obszarem wyzwaniach, które zostały określone przez obywateli, przedsiębiorców i jednostki administracyjne w terenie.

Wzmocnienie pozycji podmiotów lokalnych i regionalnych ma nie tylko zasadnicze znaczenie dla ułatwienia transformacji strukturalnej, lecz także unaocznia obywatelom proces integracji europejskiej. Jednak w przyszłości instrumenty powinny zostać udoskonalone, tak aby stały się prostsze i mogły elastyczniej reagować na nowe wyzwania – stwierdził Mieczysław Struk .

Catiuscia Marini (IT/PES), przewodnicząca regionu Umbria i sprawozdawczyni projektu opinii „Przegląd śródokresowy EFS i przygotowanie propozycji na okres po 2020 r.” skupiła się na społecznym wymiarze polityki spójności w kontekście Europejskiego Funduszu Społecznego.

EFS jest jedynym instrumentem Unii Europejskiej ukierunkowanym bezpośrednio na obywateli. W latach 2007–2014 dzięki wsparciu z EFS 9,4 mln obywateli europejskich znalazło zatrudnienie, a 8,7 mln obywateli uzyskało kwalifikacje zawodowe. Zwłaszcza w ostatnich latach w trakcie kryzysu gospodarczego EFS dowiódł swojej wystarczającej elastyczności, reagując na wyzwania i wspierając grupy najsłabsze, takie jak osoby niepełnosprawne, kobiety oraz młodych pracowników i pracowników o niskich kwalifikacjach” – stwierdziła Catiuscia Marini .

Aby stawić czoła obecnym wyzwaniom takim jak zmiana technologiczna i globalizacja, EFS musi pozostać głównym elementem regionalnej polityki spójności, zarządzanej wspólnie przez różne szczeble władzy. Sprawozdawczyni zdecydowanie sprzeciwia się powiązaniu EFS-u z modelem zarządzania bezpośredniego przez Komisję Europejską i wszelkiego rodzaju centralizacji na wyłączną odpowiedzialność państw członkowskich. Istotnym czynnikiem powodzenia we wdrażaniu EFS jest właśnie podejście oddolne, które u możliwia lepsze dostosowanie działań do potrzeb beneficjentów z zastosowaniem metody partnerstwa między instytucjami europejskimi, państwami członkowskimi, samorządami lokalnymi i regionalnymi oraz siłami gospodarczymi i społecznymi podkreslila Catiuscia Marini

W trakcie spotkania omawiane były inne obszary polityki związane z polityką spójności, mianowicie: zwiększanie wzrostu gospodarczego i spójności w regionach przygranicznych UE, ocena wdrożenia agendy miejskiej dla UE i osiągnięcie mobilności niskoemisyjnej. KR przyjmie opinie w sprawie tych nowych wyzwań w 2018 r.

Uwaga dla redaktorów

* Europejski Fundusz Społeczny (EFS) jest głównym instrumentem wspierania polityki zatrudnienia. Wspiera pełne zatrudnienie, dąży do poprawy wydajności pracy i zapewnienia równych szans, propaguje włączenie społeczne i zmniejszenie różnic w poziomie zatrudnienia pomiędzy europejskimi regionami i miastami oraz w ich obrębie.

Kontakt:

Carmen Schmidle

tel. +32 0 494 735787

carmen.schmidle@cor.europa.eu