W ramach śródokresowego przeglądu programu LIFE KR wzywa Komisję Europejską (KE) do zwiększenia przydziału środków finansowych na dotacje na działania w ramach programu LIFE „Przyroda i różnorodność biologiczna” oraz do zwiększenia jego całkowitego budżetu po roku 2020. KR potwierdził swe stanowisko w sprawie roli programu LIFE w rozwiązywaniu problemu nierównomiernego i nieodpowiedniego wdrażania i egzekwowania prawodawstwa w dziedzinie środowiska naturalnego w państwach członkowskich. Marszałek województwa łódzkiego Witold Stępień (PL/EPL) jest sprawozdawcą opinii w sprawie programu LIFE, przyjętej podczas sesji plenarnej KR-u w dniu 9 lutego 2017 r. w Brukseli.

Komisja Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii (ENVE) Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u) odgrywa aktywną rolę w śródokresowym przeglądzie programu LIFE – unijnego instrumentu finansowego na rzecz projektów w dziedzinie środowiska, ochrony przyrody i działań w zakresie klimatu w całej UE.

Unijne zgromadzenie samorządów lokalnych i regionalnych wyraziło swoje zaniepokojenie z powodu ograniczonego budżetu przeznaczonego na program LIFE, który w trakcie wieloletniego programu prac na lata 2014–2020 stanowi jedynie 0,3 % całkowitej kwoty środków na zobowiązania. Lokalni przywódcy ponowili swój apel z 2012 r. o znaczące zwiększenie budżetu programu i zalecają, by utrzymać i wzmocnić podprogram działań na rzecz klimatu po 2020 r., co wynika z rosnących potrzeb w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu i ograniczania emisji gazów cieplarnianych.

Witold Stępień (PL/EPL), marszałek województwa łódzkiego i sprawozdawca przyjętej opinii, powiedział: „Z zadowoleniem przyjmujemy dwa nowe instrumenty finansowe: instrument finansowania prywatnego na rzecz efektywności energetycznej (PF4EE) oraz mechanizm finansowy na rzecz kapitału naturalnego (NCFF), które stwarzają nowe możliwości udziału prywatnych inwestorów w projektach dotyczących efektywności energetycznej i kapitału naturalnego”. Sprawozdawca Witold Stępień uważa, że nowe instrumenty finansowe w ramach programu LIFE mogą „doprowadzić do ogólnego przesunięcia w kierunku zielonego finansowania”. Jednakże w odniesieniu do całkowitego budżetu Witold Stępień „nadal jest bardzo zaniepokojony tym, że łączny budżet przeznaczony na obszar priorytetowy LIFE na lata 2014–2020 „Przyroda i różnorodność biologiczna” wynosi ok. 1,155 mld EUR, podczas gdy KE oszacowała, że roczne inwestycje na całą sieć Natura 2000 wymagają środków w wysokości 5,8 mld EUR”.

Program LIFE odgrywa ważną rolę w promowaniu innowacji ekologicznych i opracowywaniu nowych rozwiązań w dziedzinie ochrony środowiska i klimatu. W tym kontekście marszałek Stępień podkreślił także, iż „rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym, który został zarysowany w planie działania KE będzie w rzeczywistości wymagał finansowania ze źródeł publicznych i prywatnych w celu zwiększenia udziału ulepszonych technologii i procesów, rozwoju infrastruktury i nasilenia współpracy między podmiotami w łańcuchu wartości”.

W związku z tym Komitet Regionów zwraca się do Komisji Europejskiej o opracowanie dla programu LIFE długoterminowego planu zapewniającego trwałość wyników oraz możliwość ich powielania i transferu, w celu dalszego zwiększania jego wydajności. Przywódcy lokalni i regionalni zalecają dalszy rozwój internetowej „platformy innowacyjności”, mającej pomagać w wyszukiwaniu ekopomysłów, które można powielić, oraz tworzenie sieci tematycznych projektów wokół obszarów priorytetowych.

Program LIFE wzmacnia kapitał naturalny Europy i ma na celu faworyzowanie tworzenia zielonych miejsc pracy. „Musimy wspierać wprowadzanie na rynek innowacyjnych projektów LIFE” przypomniał Witold Stępień.

Program LIFE jest częścią strategii „Europa 2020” i jednym z priorytetów politycznych Europejskiego Komitetu Regionów mającym na celu promowanie inteligentnego i trwałego wzrostu gospodarczego, sprzyjającego integracji społecznej. Przyjęta opinia została sporządzona na wniosek Komisji Europejskiej. Dla przywódców lokalnych i regionalnych stwarza ona możliwość przedstawienia zaleceń w oparciu o doświadczenia i specjalistyczną wiedzę miast i regionów w odniesieniu do wdrażania prawa ochrony środowiska w Europie.

Uwaga dla redaktorów

Wieloletni program prac LIFE na lata 2014–2017 został przyjęty decyzją Komisji Europejskiej w dniu 19 marca 2014 r., po uzyskaniu pozytywnej opinii Komitetu ds. programu LIFE na rzecz środowiska i klimatu w dniu 17 lutego 2014 r.

Wieloletni program prac LIFE na lata 2014–2017 określa na następne cztery lata ramy zarządzania nowym programem LIFE na lata 2014–2020. Zawiera on orientacyjny budżet, wyjaśnia metodologię wyboru projektów i dotacji operacyjnych oraz ustanawia wskaźniki dotyczące wyników dla dwóch podprogramów LIFE – działań na rzecz środowiska i działań w dziedzinie klimatu. Całkowity budżet przeznaczony na finansowanie projektów w okresie objętym tymi ramami wynosi 1,1 mld EUR w przypadku podprogramu działań na rzecz środowiska oraz 0,36 mld EUR w przypadku podprogramu działań na rzecz klimatu.

Po raz pierwszy finansowanie projektu w ramach programu LIFE będzie miało miejsce także za pośrednictwem innowacyjnych instrumentów finansowych. Podprogram działań na rzecz środowiska wnosi wkład w jeden z takich instrumentów – w mechanizm finansowy na rzecz kapitału naturalnego (NCFF) – który jest instrumentem finansowym wchodzącym w zakres obszaru „Przyroda i różnorodność biologiczna” i który pomoże m.in. sfinansować projekty w zakresie różnorodności biologicznej. W programie prac znajduje się również orientacyjny harmonogram zaproszeń do składania wniosków o dotacje na działania i dotacje operacyjne oraz wniosków dotyczących dwóch pilotażowych instrumentów finansowych, których dotacje te dotyczą. Pierwsze zaproszenia do składania wniosków są planowane na maj/czerwiec 2014 r.

Więcej informacji na temat programu ochrony środowiska LIFE można znaleźć tutaj.

Kontakt:
Diandra Vanigioli
Tel. +32 (0)2 282 22 99
diandra.vanigioli@cor.europa.eu

David Crous

+32 470 881 037
David.Crous@cor.europa.eu