W wywiadzie tym Csaba Borboly (RO/EPL) odpowiedział na sześć pytań dotyczących europejskiego programu na rzecz umiejętności służącego zrównoważonej konkurencyjności, sprawiedliwości społecznej i odporności. Przewodniczący rady okręgu Harghita jest sprawozdawcą projektu opinii , w której zwraca się do Komisji o zmianę podejścia przedstawionego w niedawnym komunikacie i o uwzględnienie głównej roli miast i regionów we wspieraniu i rozwijaniu infrastruktury związanej z umiejętnościami w większości państw członkowskich. Projekt opinii zostanie poddany pod głosowanie na sesji plenarnej w tym tygodniu w dniach 3–5 lutego .
W opinii z zadowoleniem przyjmuje Pan nowo wprowadzony pakt na rzecz umiejętności . Pakt ma na celu zgromadzenie różnorodnych zainteresowanych stron, które mają wpływ na cały łańcuch wartości. W związku z tym w jaki sposób władze lokalne i regionalne mogą przyczynić się do jego wdrożenia z myślą o opracowaniu wspólnych strategii i programów szkoleniowych?
Komisja Europejska powinna uznać rolę władz lokalnych i regionalnych jako właścicieli odpowiedniej infrastruktury lokalnej, jako beneficjentów zarówno funduszy UE, jak i wsparcia krajowego i regionalnego, a także jako głównych dróg dostępu do społeczności lokalnych i regionalnych. Odgrywają one ważną rolę w finansowaniu kształcenia i opracowywaniu polityki związanej z umiejętnościami. Jeżeli Komisja Europejska podejmie działania mające na celu budowanie bezpośrednich kontaktów z władzami lokalnymi i regionalnymi zainteresowanymi szybszym zapewnieniem funduszy UE na projekty pilotażowe, działania te mogłyby być realizowane znacznie szybciej i skuteczniej. Partnerstwa lokalne i regionalne między władzami lokalnymi i regionalnymi, grupami eksperckimi, przedstawicielami pracodawców oraz organizatorami kształcenia i szkolenia są również najszybszym sposobem na zrozumienie, jak skutecznie odbywa się nabywanie umiejętności na poziomie regionalnym. Takie partnerstwa mogą stymulować zmiany na szczeblu lokalnym i regionalnym poprzez budowanie wiedzy, zrozumienia i zaufania oraz zaangażowanie wszystkich zainteresowanych stron.
Kształcenie zawodowe i edukacja techniczna wymagają praktyki i są powiązane z miejscami i placówkami edukacyjnymi, znacznie bardziej niż umiejętności cyfrowe, językowe i inne umiejętności miękkie Czy mógłby Pan wskazać najlepsze praktyki w niektórych regionach, które mogą zainspirować do podejmowania nowych inicjatyw w innych regionach?
Tak, w regionach europejskich istnieje wiele dobrych praktyk. Przede wszystkim umiejętności cyfrowe i przedmioty STEM (nauka, technologia, inżynieria, matematyka) stały się niezbędne w kształceniu i szkoleniu zawodowym, a w większości zawodów konieczne są zaawansowane umiejętności w zakresie ICT i umiejętności cyfrowe, na przykład w celu obsługi najnowocześniejszych maszyn lub sprzętu. W niektórych państwach członkowskich występują rozwiązania takie jak modelowanie 3D, rozwiązania w zakresie rzeczywistości alternatywnej i wirtualnej, tak więc cyfryzacja kształcenia i szkolenia zawodowego nie jest przyszłością, lecz aktualną sytuacją w niektórych częściach Europy, takich jak regiony niemieckie, francuskie i irlandzkie.
W większości państw członkowskich władze lokalne i regionalne odgrywają ważną rolę w finansowaniu kształcenia i opracowywaniu polityki związanej z umiejętnościami. Czy władze lokalne i regionalne są gotowe do podjęcia się zadań związanych z szybszym zapewnieniem funduszy UE w formie projektów pilotażowych, opracowywaniem lokalnych i regionalnych strategii i planów działania oraz zwiększonym finansowaniem nowych inicjatyw?
Uważam, że władze lokalne i regionalne są gotowe do podjęcia zadań związanych z szybszym zapewnieniem funduszy UE, ponieważ odgrywają ważną rolę w finansowaniu edukacji i opracowywaniu polityki związanej z umiejętnościami na szczeblu lokalnym. Kilka władz lokalnych i regionalnych w Unii Europejskiej jest odpowiedzialnych za bezpośrednie zarządzanie podporządkowanymi instytucjami w różnych obszarach, takimi jak szpitale, ośrodki kulturalne i służby ratownictwa górskiego, aby wymienić tylko kilka z mojego regionu, okręgu Harghita. Biorąc pod uwagę ich obowiązki publiczne i polityczne oraz doświadczenie w zarządzaniu budżetem, byłoby wykonalne zarządzanie środkami UE przyznawanymi w trybie przyspieszonym na realizację projektów związanych z umiejętnościami. Miasta i regiony – mające kluczowe obowiązki w zakresie polityki kształcenia i szkolenia, a także odgrywające ważną rolę w polityce na rzecz młodzieży i zatrudnienia na szczeblu lokalnym – mogą uruchamiać programy, projekty pilotażowe i środki wsparcia we wszystkich tych obszarach związanych z celami europejskiego programu na rzecz umiejętności.
Podczas obecnego kryzysu związanego z COVID-19 większość systemów kształcenia szybko i elastycznie reagowała na nowe wyzwania, a niektóre państwa członkowskie znacznie przyspieszyły cyfryzację kształcenia. Tym niemniej w niektórych mniej zamożnych regionach i społecznościach znajdujących się w niekorzystnej sytuacji dostęp do narzędzi cyfrowych stanowi problem i nadal istnieją obszary o słabym dostępie do internetu. Co UE i władze lokalne i regionalne mogą uczynić, by połączyć siły i rozwiązać problemy zakorzenione na szczeblu lokalnym, które nie znajdują raczej odzwierciedlenia w ogólnych danych regionalnych lub krajowych?
W opinii w sprawie europejskiego programu na rzecz umiejętności, nad którą pracujemy, podkreśla się, że każda interwencja UE polityczna musi być zgodna z kontekstem regionalnym, a podejście uniwersalne nie jest skuteczne. Wniosek ten opiera się na doświadczeniach kilku regionów w zakresie dostępu do narzędzi cyfrowych, który miał kluczowe znaczenie podczas pandemii COVID-19. UE może wspierać wszystkie regiony na kilka sposobów, aby żaden nie pozostał w tyle. Po pierwsze potrzebne jest zintegrowane podejście do kształtowania środków finansowania, gdyż zapewnianie kształcenia cyfrowego wykracza poza finansowanie platform edukacyjnych i szkoleń w zakresie umiejętności cyfrowych i obejmuje infrastrukturę, taką jak dostęp do łączy szerokopasmowych w biedniejszych regionach, komputery i laptopy. Po drugie UE powinna zacieśnić współpracę i wymianę doświadczeń między systemami kształcenia i różnymi programami nauczania w oparciu o potrzeby ludzi oraz zająć się kwestią dostępu osób wykluczonych społecznie lub znajdujących się w trudnej sytuacji do wysokiej jakości kształcenia i szkolenia. Należy wreszcie nadmienić, że Komisja powinna rozważyć utworzenie europejskiej platformy skupiającej wybrane najlepsze praktyki, która byłaby dostępna dla władz lokalnych i regionalnych i wspierałaby opracowywanie strategii i planów działania w zakresie przystosowania i odporności, inspirując do podejmowania nowych inicjatyw lokalnych i regionalnych.
W opinii podkreśla Pan znaczenie Europejskiego Zielonego Ładu i jego konsekwencje dla pracowników w większości sektorów. W jaki sposób polityka może pomóc pracownikom w jasnym zrozumieniu zmieniającego się świata i konieczności poszukiwania nowych możliwości oraz budowania odporności?
Polityki UE powinny ułatwiać uruchamianie programów wsparcia ukierunkowanych na konkretne obszary gospodarcze i konkretne grupy docelowe w sektorach dotkniętych transformacją ekologiczną. Takie programy muszą zawierać informacje dla pracowników sektorów energochłonnych o wyzwaniach i możliwościach kryjących się w transformacji cyfrowej i ekologicznej. Aby wesprzeć grupy docelowe, konieczne jest po pierwsze lepsze zrozumienie regionalnych potrzeb i możliwości w zakresie umiejętności, analizowanych dla każdego sektora, przede wszystkim w przemyśle motoryzacyjnym, w sektorze budownictwa, usług budowlanych, projektowania i twórczości, w przemyśle farmaceutycznym, ICT i sektorze spożywczym. Po drugie istnieje potrzeba stworzenia możliwości podnoszenia kwalifikacji lub przekwalifikowania nisko wykwalifikowanych dorosłych, tak aby pomóc im w wejściu na rynek pracy lub w pozostaniu na nim. Pomogłoby to uniknąć wysokich stóp bezrobocia i ewentualnej polityki oszczędnościowej. Jeśli chodzi o odporność, należy skupić się nie tylko na obecnych pracownikach, ale także na uczniach, którzy powinni nabyć takie umiejętności w czasie nauki szkolnej.
Podczas przygotowywania opinii odbyły się różne konsultacje, na przykład pisemne konsultacje online z zainteresowanymi stronami oraz dwustronne spotkania online z Komisją Europejską i Europejskim Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego (CEDEFOP). Jeżeli chodzi o Państwa konsultacje z CEDEFOP, jakie były główne kwestie budzące niepokój podczas dyskusji? Jakie działania i plany zostały zaproponowane, aby pomóc Komisji skoncentrować się na kwestiach lokalnych i regionalnych oraz określić rolę władz lokalnych i regionalnych?
Podczas konsultacji z różnymi zainteresowanymi stronami otrzymaliśmy bardzo przydatne propozycje, które pomogły nam przygotować omawianą opinię. CEDEFOP podkreślił, że ważne jest dotarcie do osób o niższych kwalifikacjach. Ponieważ władze lokalne i regionalne najlepiej znają swoje obszary, mogą najlepiej dotrzeć do ludzi i sprostać lokalnym wyzwaniom. W związku z tym strategie polityczne muszą być zróżnicowane i uwzględniać specyfikę lokalną. Ponadto wstępne kształcenie i szkolenie zawodowe, które jest w dużej mierze scentralizowane, musi obejmować różne rodzaje partnerstw z instytucjami edukacyjnymi i szkoleniowymi, organizacjami pozarządowymi i przedsiębiorstwami, aby wymienić tylko kilka z nich. Władze lokalne i regionalne są najlepiej przygotowane do zorganizowania tych powiązań między partnerami na szczeblu lokalnym.
Dodatkowe informacje
W lipcu 2020 r. Komisja Europejska przedstawiła nowy europejski program na rzecz umiejętności , którego celem jest zwiększenie adekwatności umiejętności w UE w celu wzmocnienia zrównoważonej konkurencyjności, zapewnienia sprawiedliwości społecznej i budowania naszej odporności. Określono w nim ambitne cele w zakresie podnoszenia umiejętności (doskonalenie istniejących umiejętności) i przekwalifikowania (szkolenia w zakresie nowych umiejętności), które mają zostać osiągnięte w ciągu najbliższych pięciu lat. Na przykład 50% dorosłych w wieku
25–64 lat powinno uczestniczyć w kursach szkoleniowych każdego roku, a 70% dorosłych w wieku 16–74 lat powinno mieć co najmniej podstawowe umiejętności cyfrowe do 2025 r.
Pakt na rzecz umiejętności zainicjowany przez Komisję Europejską w listopadzie 2020 r. jest wspólnym modelem zaangażowania na rzecz rozwoju umiejętności w Europie, obejmującym zarówno sektor publiczny, jak i prywatny. Sygnatariusze zobowiązują się przestrzegać podstawowych zasad karty: 1) promowanie kultury uczenia się przez całe życie dla wszystkich, 2) budowanie silnych partnerstw na rzecz umiejętności, 3) monitorowanie podaży i popytu na umiejętności oraz przewidywanie potrzeb w zakresie umiejętności oraz 4) zwalczanie dyskryminacji oraz równouprawnienie płci i równość szans.
Kontakt z prasą: pressecdr@cor.europa.eu