W miarę jak ceny żywności i energii rosną, potrzebne jest większe wsparcie dla gospodarstw domowych i łańcuchów dostaw będących w trudnej sytuacji oraz dla produkcji rolnej.
Wojna Rosji przeciwko Ukrainie zagraża światowym dostawom żywności i dalej destabilizuje rynki rolne oraz napędza wzrost już i tak wysokich cen żywności, paszy, energii i nawozów. Sytuację pogarszają istniejące wcześniej zakłócenia w łańcuchach dostaw żywności spowodowane pandemią i wpływem zmiany klimatu. Na tym tle na sesji plenarnej KR-u w dniu 30 listopada członkinie i członkowie Komitetu przeprowadzili dyskusję z komisarzem UE do spraw rolnictwa Januszem Wojciechowskim i posłanką do PE Marlene Mortler o tym, jak uczynić europejski system żywnościowy bardziej zrównoważonym i lepiej przygotować go na kryzysy w przyszłości
Wzmocnienie lokalnych i regionalnych systemów żywnościowych za pomocą inwestycji w zrównoważoną, wysokiej jakości lokalną produkcję, skrócenie łańcuchów dostaw oraz wdrożenie długoterminowej strategii w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego w Europie – oto najważniejsze zalecenia liderów poziomu lokalnego i regionalnego. Znalazły się one w opinii poświęconej bezpieczeństwu żywnościowemu i odporności systemów żywnościowych, opracowanej przez Piotra Całbeckiego (PL/EPL). Równocześnie członkinie i członkowie nie cofnęli się przed omówieniem bardziej strukturalnych i długofalowych wyzwań, którym musimy pilnie sprostać, aby przygotować się na wszelkie przyszłe kryzysy. Mowa o potrzebie opracowania lokalnych i regionalnych planów i strategii awaryjnych dotyczących bezpieczeństwa żywnościowego oraz o konieczności dalszego rozwoju regulacji rynków rolnych z myślą o gromadzeniu zapasów rolnych i unikaniu spekulacji finansowych.
W toku debaty przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów Vasco Alves Cordeiro zauważył: Wojna Rosji przeciwko Ukrainie, koszty energii, inflacja, kryzys klimatyczny, pandemia – wszystkie te wyzwania wywierają ogromną presję na europejskich rolników, a jednocześnie drastycznie zmniejszają dostępność żywności. Obecny kryzys żywnościowy ma dramatyczny wpływ na gospodarstwa domowe znajdujące się w trudnej sytuacji – zbyt wielu Europejczyków nie może sobie pozwolić na pełnowartościowe posiłki.Instytucje europejskie, a także władze krajowe, lokalne i regionalne, muszą działać wspólnie i opracować skuteczne środki nadzwyczajne, kontynuując jednocześnie przechodzenie na zrównoważoną gospodarkę.
Janusz Wojciechowski, europejski komisarz do spraw rolnictwa, stwierdził: Obecny kryzys wyraźnie potwierdza, że musimy zająć się krótkofalowymi wyzwaniami, ale jednocześnie nie przerywać transformacji w kierunku bardziej zrównoważonych i odporniejszych systemów żywnościowych.Powinniśmy ulepszyć zrównoważony charakter naszych systemów żywnościowych, nie tylko przez wzgląd na środowisko i klimat, ale również po to, by zapewnić sobie strategiczną autonomię i zmniejszyć naszą zależność.Władze lokalne i regionalne znają tę rzeczywistość z pierwszej ręki, a Komisja Europejska bardzo pozytywnie odbiera ich współpracę, wkład i rozwiązania.
Posłanka Marlene Mortler (DE/EPL) z Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego zaznaczyła:
Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego na świecie jest poważnym wyzwaniem.A globalne wyzwania wymagają globalnych rozwiązań.Sukces Europejskiego Zielonego Ładu zależy w dużej mierze od rolnictwa, co oznacza, że potrzebujemy szerszej oferty zamiast zakazów i ograniczeń w kontekście innowacji!Pytanie, które należy zadać zarówno dziś, jak i w przyszłości, brzmi: w jaki sposób możemy wytwarzać wystarczającą ilość biomasy, by zapewnić produkcję żywności dla większej liczby osób na mniejszej ilości dostępnej ziemi w sposób zrównoważony, czyli tak, by chronić zasoby?
Piotr Całbecki (PL/EPL), sprawozdawca opinii „Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i zwiększenie odporności systemów żywnościowych”oraz marszałek województwa kujawsko-pomorskiego, powiedział: Aby zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe UE, musimy opierać się na odpornych i lokalnych systemach żywnościowych.To z kolei oznacza wspieranie bardziej zróżnicowanej produkcji żywności na szczeblu regionalnym i lokalnym oraz pełne wykorzystanie potencjału lokalnych łańcuchów dostaw i publicznych zamówień na żywność.Kryzys, z którym mamy dziś do czynienia, nie jest ani pierwszym, ani ostatnim.Musimy zatem lepiej przygotować się na wszelkie przyszłe kryzysy, również te związane ze zmianą klimatu i utratą różnorodności biologicznej.Należy wykorzystać obecny kryzys do zmniejszenia naszej zależności od importowanych środków produkcji, takich jak nawozy czy pestycydy.
Zwrócił również uwagę na to, że setki milionów ludzi na całym świecie są zagrożone głodem z powodu rosyjskiej agresji. W związku z tym kluczowe znaczenie ma zaangażowanie lokalnych dostawców żywności, nawozów i energii w tworzenie zapasów interwencyjnych i światowych.
W przyjętej opinii przedstawiciele szczebla lokalnego popierają wzmocnienie lokalnych łańcuchów dostaw i podkreślają potrzebę osiągnięcia celów Zielonego Ładu i strategii „od pola do stołu” w terenie. Domagają się również finansowania projektów mających na celu poprawę bezpieczeństwa żywnościowego na szczeblu regionalnym i wzywają do wzmocnienia rolnictwa ekologicznego, a także systemowych działań na rzecz ograniczenia marnotrawienia żywności.
Materiały:
Transmisja internetowa: na stronie internetowej KR-u.
Kontakt:
Monica Tiberi – rzeczniczka Przewodniczącego
tel. +32 479 51 74 43
monica.tiberi@cor.europa.eu
Wioletta Wojewódzka
tel. +32 (0) 473 84 39 86
wioletta.wojewodzka@cor.europa.eu