Niewystarczające zdolności produkcyjne, długotrwałe nierówności między obszarami miejskimi i wiejskimi oraz brak współpracy to główne punkty, na które przywódcy lokalni i regionalni
zwrócili uwagę jako wnioski wyciągnięte z pandemii.
7 maja br. członkowie Europejskiego Komitetu Regionów stwierdzili, że Unia Europejska musi zmniejszyć swoją zależność od producentów spoza jej granic i zachęcali do tego, by produkcja leków o krytycznym znaczeniu i sprzętu ochronnego powróciła do na europejski grunt. Apel o „strategiczną autonomię” to jedno z zaleceń zawartych w opinii Doświadczenia i wnioski zebrane przez miasta i regiony podczas kryzysu COVID - 19 .
W opinii wskazano również, że sposobem na zwiększenie zdolności Unii do zapobiegania kryzysom zdrowotnym, zarządzania nimi i przezwyciężania ich skutków jest ściślejsza współpraca między organami publicznymi na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym. W zaleceniach zwraca się szczególną uwagę na sytuację regionów wiejskich i wzywa się UE do zwiększenia elastyczności jej budżetu i zasad pomocy państwa oraz do zmniejszenia różnic między społecznościami miejskimi i wiejskimi, w szczególności w zakresie infrastruktury cyfrowej i transportowej. Przywódcy lokalni i regionalni zaapelowali również do UE o większe zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w opracowywanie nowych instrumentów UE, takich jak unijne plany naprawy Next Generation EU i mechanizm reagowania na kryzys żywnościowy.
Sprawozdawczyni opinii Doświadczenia i wnioski zebrane przez miasta i regiony podczas kryzysu COVID-19 – Joke Schauvliege (BE/EPL), posłanka do parlamentu flamandzkiego – stwierdziła: Opinia powstała po szeroko zakrojonych konsultacjach i przy udziale regionów, społeczeństwa obywatelskiego i ekspertów z różnych dziedzin. Pokazuje ona, że istnieje duża potrzeba wyciągnięcia poważnych wniosków z kryzysu związanego z pandemią COVID-19 . Europa musi na przykład zwrócić większą uwagę na intensywną współpracę ze szczeblem regionalnym i lokalnym i włączyć je do stołu dyskusyjnego jako pełnoprawnych partnerów. Debata na temat przyszłości Europy jest również okazją, by zastanowić się nad szerszą wizją Europy, w tym nad kompetencjami UE w dziedzinie zdrowia.
Sekretarz generalna Komisji Europejskiej zwróciła się do KR-u o jego przemyślenia w tej kwestii. Będą one stanowić wkład w sprawozdanie przygotowywane przez Komisję Europejską dla Rady Unii Europejskiej – instytucji, w której spotykają się ministrowie państw członkowskich UE w celu przyjęcia przepisów i koordynacji polityk.
Apel o większe zaangażowanie odzwierciedla długoletnie poparcie KR-u dla współpracy między różnymi szczeblami sprawowania rządów oraz sytuację alarmową w związku z przywróceniem granic w czasie pandemii oraz szczególnym wpływem na regiony przygraniczne. Wyraża jednak również obawę, że reakcja UE na pandemię jest nadmiernie scentralizowana i skoncentrowana na współpracy z władzami krajowymi. Zalecenia zawierają wymóg, by współpraca transgraniczna była częścią wszystkich planów na wypadek sytuacji nadzwyczajnej oraz by utworzono międzyregionalne transgraniczne grupy kontaktowe w celu poprawy komunikacji transgranicznej i współpracy między państwami członkowskimi a regionami przygranicznymi.
Na sesji plenarnej, która odbyła się w trybie online, Europejski Komitet Regionów przyjął również rezolucję w sprawie swobodnego przepływu w czasie pandemii COVID-19 (zielone zaświadczenie cyfrowe) oraz zwiększenia produkcji szczepionek , zawierającą apel o tymczasowe zwolnienie z patentów, z których korzystają firmy farmaceutyczne. Ponadto Komitet zatwierdził trzy opinie dotyczące rozwoju infrastruktury zdrowotnej i polityki zdrowotnej na szczeblu UE, które przyspieszyłyby wysiłki UE na rzecz osiągnięcia strategicznej autonomii i sprostania kryzysom zdrowotnym. Roberto Ciambetti (IT/EKR), przewodniczący rady regionu Wenecja Euganejska, sporządził opinię w sprawie Europejskiej Unii Zdrowotnej ; Birgitta Sacrédeus (SE/EPL) z Rady Regionalnej Dalarna była odpowiedzialna za opracowanie zaleceń dotyczących strategii farmaceutycznej UE i roli Europejskiej Agencji Leków ; zaś Olgierd Geblewicz (PL/EPL), marszałek województwa zachodniopomorskiego, zaproponował dostosowanie roli Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób oraz transgranicznej opieki zdrowotnej .
W pierwszej edycji dorocznego barometru regionalnego i lokalnego w październiku 2020 r. Europejski Komitet Regionów stwierdził znaczne różnice w świadczeniu opieki zdrowotnej między regionami w UE, a także między regionami w tym samym państwie członkowskim. Badanie przeprowadzone w ramach dorocznego lokalnego i regionalnego barometru wykazało, że Europejczycy w większym stopniu ufają władzom lokalnym i regionalnym niż UE lub swoim rządom krajowym oraz że ich zdaniem przyznanie większego wpływu władzom lokalnym i regionalnym miałoby pozytywny wpływ na zdolność UE do rozwiązywania problemów. Zdrowie jest dziedziną, w której Europejczycy chcieliby, aby władze lokalne i regionalne miały większy wpływ na decyzje podejmowane na szczeblu UE.
Kontekst
Sprawozdania i badania Europejskiego Komitetu Regionów : Doroczny barometr regionalny i lokalny UE ( pełne sprawozdanie oraz dane na temat wpływu na zdrowie , od października 2020 r.); „Wpływ kryzysu związanego z pandemią COVID-19 na samorządy lokalne i regionalne w UE” (wspólna ankieta KR-u i OECD, październik 2020 r.); „Ocena oddziaływania terytorialnego: stan miast i regionów w trakcie kryzysu związanego z COVID - 19” (październik 2020 r.); „Reakcja regionalnej polityki zdrowotnej na kryzys związany z COVID-19” (październik 2020 r.); „Wdrażanie dyrektywy w sprawie transgranicznej opieki zdrowotnej w regionach europejskich” (październik 2020 r.).
Doświadczenia lokalne : Platforma wymiany KR-u (doświadczenia administracji lokalnych i regionalnych podczas pierwszej fali pandemii); „Odnowienie miast” (sprawozdanie Eurocities zawierające kilkadziesiąt przykładów działań, inicjatyw i projektów miejskich).
Kontakt:
Andrew Gardner
tel.: +32 473 843 981
andrew.gardner@cor.europa.eu