Regiony i miasta jednomyślnie popierają stosowanie wspólnego dokumentu
‎ w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w UE podczas pandemii
‎ i odbudowy sektora turystyki według nowych zrównoważonych modeli

Na sesji plenarnej Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u) jednomyślnie zatwierdzono rezolucję popieraną przez wszystkie grupy polityczne, w której z zadowoleniem przyjęto propozycję Komisji Europejskiej dotyczącą wprowadzenia zielonego zaświadczenia cyfrowego. Jednak przywódcy lokalni i regionalni sugerują, by dla jasności zmienić nazwę dokumentu na „unijne zaświadczenie COVID-19”, zgodnie z propozycją Parlamentu Europejskiego. Domagają się, aby nie był to dokument podróży, i podkreślają zasadę niedyskryminacji, w szczególności wobec osób niezaszczepionych. Ponadto podczas debaty na temat ożywienia sektora turystyki, hotelarstwa i gastronomii członkowie KR-u zobowiązali się do przekształcenia kryzysu związanego z COVID-19 w szansę na odejście od nadmiernego ruchu turystycznego na rzecz nowych modeli, które są bezpieczne, zrównoważone, odporne i zgodne z celami Europejskiego Zielonego Ładu.

W przyjętej dziś jednomyślnie rezolucji KR z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji Europejskiej dotyczący wprowadzenia wspólnego unijnego zielonego zaświadczenia cyfrowego , by ułatwić nieograniczony ruch transgraniczny podczas pandemii COVID-19 i uratować sezon turystyczny. Zaświadczenie, które może mieć format cyfrowy lub papierowy, będzie potwierdzeniem, że dana osoba została zaszczepiona przeciwko COVID-19 lub, alternatywnie, że uzyskała niedawno negatywny wynik testu lub że wyzdrowiała po zakażeniu. Ponadto KR z zadowoleniem przyjmuje propozycję Parlamentu Europejskiego , by zmienić nazwę na „unijne zaświadczenie COVID-19” dla lepszego zrozumienia użyteczności dokumentu, a tym samym ułatwienia jego propagowania wśród obywateli.

Przewodniczący KR-u Apostolos Tzitzikostas podkreślił, że zielone zaświadczenie cyfrowe to nie panaceum, ale pomoże Europie odzyskać mobilność pod warunkiem, że będzie respektowało prywatność i ochronę danych zgodnie z zasadami unijnymi. Europejski sektor turystyki nie odbuduje się, jeśli nie wprowadzimy wspólnych europejskich zasad co do bezpiecznych podróży. Władze lokalne i regionalne już teraz odczuwają skutki utraty dochodów, a ich gospodarki po prostu nie mogą sobie pozwolić na kolejny martwy sezon. Wszystkie szczeble, od unijnego po krajowy, regionalny i lokalny, muszą współpracować w celu ratowania sektora turystyki i branży hotelarsko-gastronomicznej.

Przywódcy lokalni i regionalni podkreślają, że zielone zaświadczenie cyfrowe nie powinno być ani warunkiem wstępnym korzystania z prawa do swobodnego przemieszczania się, ani dokumentem podróży, i zwracają uwagę na zasadę niedyskryminacji, w szczególności w odniesieniu do osób niezaszczepionych. Ponadto należy zagwarantować wysokie standardy bezpieczeństwa, a instytucje UE powinny wyjaśnić, że zaświadczenie nie wpłynie na prawo pracowników transgranicznych do swobodnego przemieszczania się między miejscem zamieszkania a miejscem pracy w czasie pandemii.

Członkowie KR-u ponownie wyrażają przekonanie, że szczepienia są głównym sposobem opanowania pandemii i przywrócenia swobody podróżowania. W związku z tym podkreślają potrzebę zagwarantowania równego dostępu do szczepionek i wzywają do szybkiego zwiększenia produkcji szczepionek w Europie. KR sugeruje , by Unia Europejska rozważyła nowe rozwiązania, takie jak tymczasowe zawieszenie patentów na leki i technologie medyczne w celu leczenia COVID-19 i zapobiegania tej chorobie.

Turystyka jest jednym z sektorów najbardziej dotkniętych ograniczeniami w swobodnym przemieszczaniu się i innymi środkami zapobiegawczymi przeciwko rozprzestrzenianiu się koronawirusa. Sektor ten generuje 10% unijnego PKB i zatrudnia 12% siły roboczej w UE, ale kryzys związany z COVID-19 spowodował straty rzędu 85–90% dla wielu podmiotów gospodarczych, takich jak hotele i restauracje, organizatorzy wycieczek i przedsiębiorstwa transportowe. W 2020 r. liczba noclegów w turystycznych obiektach noclegowych w UE wyniosła 1,4 mld, co oznacza spadek o 52% w porównaniu z 2019 r. Cypr, Grecja i Malta, gdzie spadek wyniósł 70%, były państwami najbardziej dotkniętymi tym problemem.

Straciliśmy lato, jesień, zimę i dwie wiosny. Kolejny stracony sezon będzie oznaczał upadek wielu hoteli, kawiarni, firm wynajmu łodzi, parków rozrywki i innych atrakcji wakacyjnych. Musimy szczepić, zachować bezpieczeństwo i ponownie odkryć radość podróżowania, spotykania się z ludźmi, zwiedzania. Możemy zmienić ten kryzys w szansę na ponowne odkrycie wspaniałych obszarów wiejskich w Europie. Odejdźmy od nadmiernego ruchu turystycznego i skorzystajmy z wakacji w zrównoważony sposób – powiedziała Ulrika Landergren  (SE/RE), przewodnicząca Komisji Zasobów Naturalnych (NAT) KR-u, podczas odrębnej debaty na temat ożywienia w sektorze turystyki, hotelarstwa i gastronomii.

W debacie plenarnej wzięła udział Rita Marques , portugalska sekretarz stanu ds. turystyki, która powiedziała: Prezydencja portugalska w Radzie Unii Europejskiej zobowiązuje się do promowania wspólnych działań i polityk w celu zapewnienia bardziej zrównoważonego, cyfrowego i konkurencyjnego ożywienia sektora turystyki i podróży. Zainicjowaliśmy dialog na temat trwałej odbudowy sektora turystycznego i opracowaliśmy przewodnik na temat europejskiego programu na rzecz turystyki do 2050 r. W perspektywie krótkoterminowej zielone zaświadczenie cyfrowe dowodzi, że jesteśmy w pełni zaangażowani w zagwarantowanie zharmonizowanych kryteriów wspierających swobodne przemieszczanie się. Jest to ważny krok w kierunku ożywienia sektora .

Jens Zimmer Christensen , przewodniczący stowarzyszenia HOTREC reprezentującego hotele, restauracje, kawiarnie i podobne placówki w Europie, stwierdził: Wpływ pandemii na europejskie hotelarstwo, gastronomię i turystykę można porównać do trzęsienia ziemi, a odbudowa nie będzie ani natychmiastowa, ani łatwa: ponowne otwarcie nie jest tożsame z odbudową. UE i państwa członkowskie muszą nadal wspierać przedsiębiorstwa i chronić miejsca pracy przez cały czas trwania kryzysu, a także po jego zakończeniu. Branża potrzebuje m.in. specjalnego unijnego planu odbudowy i zwiększonej koordynacji ograniczeń w podróżowaniu. Jestem przekonany, że jeśli będziemy nadal współpracować na rzecz sektora hotelarsko-gastronomicznego, może on przetrwać i stać się siłą napędową transformacji ekologicznej i cyfrowej.

Kontekst:

W następstwie uzgodnień szefów państw i rządów UE Komisja Europejska przedstawiła w marcu wniosek dotyczący zielonego zaświadczenia cyfrowego, aby ułatwić bezpieczne przemieszczanie się obywateli w UE w czasie pandemii COVID-19. W dniu 14 kwietnia Rada UE uzgodniła mandat negocjacyjny w sprawie wniosku, natomiast Parlament Europejski przyjął swój mandat negocjacyjny 29 kwietnia . Negocjacje między obiema instytucjami rozpoczęły się w tym tygodniu , a kolejne rozmowy trójstronne odbędą się 11 maja. Celem jest osiągnięcie porozumienia przed letnim sezonem turystycznym.

W rezolucji na temat kampanii szczepień przeciwko COVID-19 przyjętej w lutym 2021 r. KR wyraził już poparcie dla stworzenia znormalizowanej i interoperacyjnej formy dowodu szczepienia do celów medycznych, uznając, że certyfikacja szczepień jest koniecznością medyczną.

KR przedstawił swoje oczekiwania w dwóch głównych opiniach w sprawie turystyki, przyjętych w 2020 r. – sprawozdawca Manuel Alejandro Cardenete Flores (ES/RE) – i w 2016 r. – sprawozdawca Hanspeter Wagner (AT/EPL) . Dotyczą one:

• wezwania do opracowania nowych europejskich ram zrównoważonej turystyki, zgodnych z Europejskim Zielonym Ładem i Agendą ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030;
• utworzenia międzyinstytucjonalnej grupy kontaktowej ds. turystyki oraz ogólnoeuropejskiego sojuszu i sieci regionów i miast turystycznych;
• stworzenia wspólnych ram dla programu wirtualnej karty podróży dla obywateli europejskich w celu zwiększenia spójności między regionami i podkreślenia roli turystyki w promowaniu obywatelstwa i kultury europejskiej.

Kontakt:

Matteo Miglietta

Tel. +32 (0)470 895 382

matteo.miglietta@cor.europa.eu