Przywódcy lokalni i regionalni stwierdzają, że konferencja musi przynieść konkretne zmiany polityczne
Członkowie Europejskiego Komitetu Regionów dyskutowali z Gabrielą Bischoff, posłanką do Parlamentu Europejskiego i wiceprzewodniczącą Komisji Spraw Konstytucyjnych Parlamentu Europejskiego (AFCO) o perspektywach konferencji w sprawie przyszłości Europy na spotkaniu, które odbyło się w Komisji Obywatelstwa, Sprawowania Rządów, Spraw Instytucjonalnych i Zewnętrznych (CIVEX) KR-u. Zdaniem przywódców lokalnych i regionalnych obecny kryzys sprawia, że Unia Europejska musi jeszcze pilniej dążyć do zwiększenia swej skuteczności i demokratyczności oraz zbliżenia się do obywateli. KR pochwala stanowisko Rady wydane 24 czerwca jako ważny krok naprzód, ponieważ otwiera ono drogę do negocjacji w sprawie zarządzania konferencją oraz jej treści i struktury . Komitet nalega jednak, by prace rozpoczęły się , gdy tylko pozwoli na to sytuacja epidemiczna. Gabriele Bischoff przypomniała, że przywódcy lokalni i regionalni powinni odgrywać ważną rolę w tym procesie.
Już w lipcu 2019 r. KR z zadowoleniem przyjął propozycję przewodniczącej Komisji Europejskiej dotyczącą zorganizowania dwuletniej konferencji w sprawie przyszłości Europy, która ma nadać nowy impuls budowaniu Europy i wzmocnić demokrację europejską. Uznał, że jego aktywny udział w tym procesie jest uzasadniony z trzech powodów: po pierwsze, reprezentuje on stanowisko miast i regionów w Europie, po drugie, zaangażowanie lokalne i regionalne umacnia wymiar terytorialny konsultacji z obywatelami, a po trzecie, miasta i regiony mają największe doświadczenie w zakresie konsultacji z obywatelami i mogą wnieść oparte na dowodach treści polityczne do debat tematycznych.
KR rozpoczął nową kadencję w lutym 2020 r. od przyjęcia rezolucji poświęconej konferencji w sprawie przyszłości Europy , w której przedstawił główne zasady silnego zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w ten proces.
Koronakryzys opóźnił konferencję, której otwarcie zaplanowano na 9 maja 2020 r. Dnia 7 maja 2020 r. KR przyjął deklarację „Władze lokalne i regionalne jako podmioty europejskiej reakcji na kryzys COVID-19” i zaapelował o zwołanie konferencji, gdy tylko sytuacja zdrowotna zostanie opanowana. Postulował również nawiązanie bezpośredniego dialogu z obywatelami i przedstawicielami władz regionalnych i lokalnych na temat różnych propozycji zwiększenia skuteczności, jedności, demokratyczności i odporności Unii Europejskiej.
Mark Speich (DE/EPL), sekretarz stanu ds. federalnych, europejskich i międzynarodowych Nadrenii Północnej-Westfalii i przewodniczący Komisji CIVEX w KR-ze, stwierdził: Konferencja w sprawie przyszłości Europy jest potrzebna bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, lecz bardzo ryzykowne jest ograniczenie się do wysłuchiwania wystąpień. Obecny klimat sprzyja współpracy i musimy z tego skorzystać. Sama wymiana poglądów byłaby zaprzepaszczeniem takiej okazji. Wyniki konferencji muszą mieć wpływ na strategie i politykę.
Gabriele Bischoff odniosła się pozytywnie do stanowiska Rady wydanego 24 czerwca, niespełna tydzień po przyjęciu przez Parlament Europejski rezolucji wzywającej państwa członkowskie do uzgodnienia wspólnego stanowiska w celu rozpoczęcia negocjacji w sprawie zasad organizacji konferencji z udziałem Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego. Podkreśliła również ważną rolę szczebla lokalnego i regionalnego: Chcemy, by konferencja była okazją do wyjścia poza światek brukselski i nawiązania kontaktu z obywatelami i regionami w nowatorski sposób. Jesteśmy zainteresowani ich wizją przyszłej Unii Europejskiej, ich priorytetami i nurtami polityki, w których oczekiwaliby więcej działań lub innych działań na szczeblu europejskim. Europa stanęła na rozdrożu. Może powrócić do poprzedniego stanu „normalności” albo skorzystać z możliwości zainicjowania pełnej odbudowy i wznowienia fantastycznego projektu integracji europejskiej. Nadszedł czas na nowy przełomowy moment na miarę Schumana.
Ponadto członkowie Komisji CIVEX dyskutowali o opinii „Wzmocnienie sprawowania władzy na szczeblu lokalnym i demokracji przedstawicielskiej dzięki nowym instrumentom technologii cyfrowej” (link). Podkreślono w niej w szczególności przydatność narzędzi cyfrowych dla demokracji uczestniczącej. Konferencja stanowi okazję do przetestowania cyfrowych narzędzi uczestnictwa w celu wzmocnienia demokracji przedstawicielskiej, zdobycia zaufania obywateli oraz przedstawienia regionalnych i gminnych przykładów udziału obywateli w debatach i mechanizmów informacji zwrotnej.
Sprawozdawca KR-u Rait Pihelgas (EE/Renew Europe) , burmistrz gminy Järva, powiedział: Gdy mówimy o nowoczesnej demokracji, powinniśmy ograniczyć się tylko do demokracji uczestniczącej. Zaangażowanie obywateli musi być procesem ciągłym. Kiedy obserwujemy sposób, w jaki władze lokalne, regionalne i krajowe kontaktują się z obywatelami, okazuje się, że stosowane przez nie metody – czasopisma, strony internetowe i spotkania publiczne – nie zmieniły się od 20 lat. Co prawda angażują się również za pośrednictwem różnych platform mediów społecznościowych, ale rzadko korzystają z nowych i nowoczesnych narzędzi uczestnictwa. Władze lokalne, regionalne i krajowe muszą zmienić swój sposób komunikowania się z obywatelami i zbliżyć się do nich. Ludzie codziennie korzystają z urządzeń mobilnych. Możemy rozwinąć i poprawić zaangażowanie i demokrację dzięki nowoczesnym narzędziom technologicznym.
Ostateczne zalecenia zawarte w opinii mają zostać przyjęte na sesji plenarnej KR-u w październiku 2020 r.