W rocznicę pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę, przywódcy lokalni i regionalni spotykają się w Gdańsku, europejskim mieście najsilniej kojarzonym z Solidarnością, aby uzgodnić długoterminowe wsparcie dla Ukrainy.
Na posiedzeniu, które odbyło się 24 lutego – dokładnie rok po próbie zajęcia przez Rosję Kijowa i wymuszenia kapitulacji Ukrainy – członkowie Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u) zobowiązali się do zapewnienia stałego wsparcia humanitarnego i dostaw awaryjnych, a także do wspierania odbudowy ukraińskich miast i regionów i przygotowań tego kraju do przystąpienia do UE. W posiedzeniu uczestniczyło również szereg stowarzyszeń, gubernatorów, burmistrzów i radnych lokalnych zaangażowanych w Europejski Sojusz Miast i Regionów na rzecz Odbudowy Ukrainy, którego prace koordynuje KR.
Dzień rozpoczął się uroczystością na Skwerze Bohaterskiego Mariupola, upamiętniającą ofiary inwazji. Nazwa skweru została niedawno przemianowana przez miasto Gdańsk na cześć jego miasta partnerskiego Mariupola, które zostało spustoszone przez siły rosyjskie. Następnie przywódcy lokalni i regionalni z UE i Ukrainy spotkali się na rozmowach w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku, którego nazwa przywołuje zarówno spuściznę antykomunistycznego ruchu solidarnościowego w Polsce, jak i zaangażowanie gminy na rzecz zasad solidarności i wolności.
Vasco Alves Cordeiro (PT/PES), przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów, powiedział: Fakt, że zgromadziliśmy się dziś w Gdańsku ma szczególne znaczenie, ze względu na datę, ale także ze względu na miejsce, ponieważ to miasto reprezentuje walkę o wolność i solidarność, o nasze wspólne wartości.
Od pierwszego dnia pełnoskalowej inwazji Rosji Europejski Komitet Regionów wspierał ukraińską ludność oraz władze lokalne i regionalne, dodał. Nasze wsparcie ma dwojaki charakter: pomagamy Ukrainie jako europejskiemu krajowi w stanie wojny, podejmując takie inicjatywy jak Europejski Sojusz Miast i Regionów na rzecz Odbudowy Ukrainy, ale także wspieramy Ukrainę na jej drodze do członkostwa w UE, podejmując inicjatywy na rzecz budowania potencjału ukraińskich władz lokalnych i regionalnych. Instytucje takie jak nasza są instrumentem pracy na rzecz osiągnięcia lepszej przyszłości dla tych ludzi, których nadzieje i życie zostały zniszczone w wyniku tej wojny.
Aleksandra Dulkiewicz (PL/EPL), prezydent Gdańska i przewodnicząca grupy roboczej KR-u ds. Ukrainy, powiedziała: Zebraliśmy się tu dziś z tragicznej i smutnej okazji: dokładnie rok po rozpoczęciu pełnoskalowej inwazji wojsk rosyjskich na Ukrainę. Wydarzenia historyczne zachodzące obecnie w Ukrainie są nie mniej ważne niż te, które miały miejsce w Gdańsku. Pragnę przypomnieć, że to właśnie w Gdańsku 1 września 1939 roku rozpoczęła się II wojna światowa. Zeszłoroczna decyzja o przyznaniu Ukrainie statusu kraju kandydującego do Unii Europejskiej miała ogromne znaczenie symboliczne. Chociaż przystąpienie do UE jest procesem długoterminowym i politycznym, reformy przeprowadzone na drodze do akcesji przyniosą temu krajowi niezaprzeczalne korzyści. Podstawowym kryterium w tym przypadku jest praworządność z naciskiem na przejrzystość i walka z korupcją. To właśnie jest tematem naszego dzisiejszego spotkania. Korupcja na szczeblu lokalnym, zwłaszcza w czasach wojny, jest poważnym problemem i wymaga uwagi ze strony nas wszystkich.
Podczas posiedzenia, w formie przesłania wideo głos zabrali: mer Lwowa Andrij Sadowy oraz dyrektor wykonawczy Związku Miast Ukrainy Ołeksandr Słobożan. Do Gdańska przybyli również Iwan Słobodianyk, dyrektor generalny Ogólnoukraińskiego Stowarzyszenia Gmin oraz Iwan Fursenko z Ukraińskiego Stowarzyszenia Rad Obwodowych i Rejonowych, by zastanowić się nad wydarzeniami minionego roku i wyzwaniami stojącymi obecnie przed ukraińskimi władzami lokalnymi i regionalnymi.
Głos zabrali także Janusz Lewandowski, poseł do Parlamentu Europejskiego i były komisarz europejski, oraz Anna Jarosz-Friis, p.o. dyrektor służby Komisji Europejskiej ds. Ukrainy.
W ciągu ostatniego roku Gdańsk i wiele innych miast i regionów UE zapewniło domy Ukraińcom przesiedlonym w wyniku wojny, a także udzieliło wsparcia w sytuacjach kryzysowych lokalnym i regionalnym administracjom w Ukrainie. Uczestnicy posiedzenia mieli okazję odwiedzić magazyn, aby zobaczyć, w jaki sposób miasto Gdańsk gromadzi i wysyła do Ukrainy generatory energii elektrycznej oraz inne materiały potrzebne w sytuacji kryzysowej, a także obserwować prace wspieranego przez UNICEF Centrum Integracji Społecznej dla ukraińskich uchodźców.
Europejski Sojusz Miast i Regionów na rzecz Odbudowy Ukrainy został zainicjowany w czerwcu 2022 r., skupiając wiele ukraińskich i europejskich stowarzyszeń i władz lokalnych i regionalnych, z których w Gdańsku obecne były: Stowarzyszenie Miast Ukrainy, Ogólnoukraińskie Stowarzyszenie Gmin, Ukraińskie Stowarzyszenie Rad Obwodowych i Rejonowych,, Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, Rada Gmin i Regionów Europy (CEMR) oraz Konferencja Europejskich Regionalnych Zgromadzeń Ustawodawczych (CALRE).
Na posiedzeniu 24 lutego w Gdańsku przewodniczący Komitetu Regionów wraz z przewodniczącymi grup politycznych KR-u i członkami grupy roboczej KR-u ds. Ukrainy omówili dziesięciopunktowy plan wsparcia ze strony KR-u dla ukraińskich regionów i miast. Plan koncentruje się, z jednej strony, na środkach solidarności z krajem będącym w stanie wojny oraz na działaniach na rzecz trwałej odbudowy, a z drugiej strony na środkach budowania zdolności wspierających wysiłki Ukrainy na rzecz członkostwa w UE.
Kontakty:
Monica Tiberi
Rzeczniczka przewodniczącego, Europejski Komitet Regionów
tel. kom. +32 479 51 74 43
monica.tiberi@cor.europa.eu
Maciej Buczkowski
Miasto Gdańsk
tel.: +48 58 323 62 84
maciej.buczkowski@gdansk.gda.pl