W dniu dzisiejszym Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej (JRC) uruchomiło Centrum Kompetencji ds. demokracji uczestniczącej i deliberatywnej. Jego celem jest zapewnienie narzędzi, zasobów, badań i metodologii z myślą o budowaniu zdolności i najlepszych praktyk w zakresie demokracji uczestniczącej i deliberatywnej na różnych szczeblach sprawowania rządów w UE. Mark Speich, przewodniczący Komisji Obywatelstwa, Sprawowania Rządów, Spraw Instytucjonalnych i Zewnętrznych KR-u -–CIVEX – stwierdził, że współpraca między Centrum Kompetencji a regionami i miastami może być relacją wzajemności. Z jednej strony KR może być pełnoprawnym partnerem JRC w pracach nad priorytetem polityki KE „Nowy impuls dla demokracji europejskiej” poprzez wkład w postaci najlepszych praktyk regionalnych i lokalnych dla społeczności praktyków skupionych wokół Centrum Kompetencji. Z drugiej strony Centrum mogłoby opracować mechanizm uwzględniania udziału obywateli w kształtowaniu polityki UE oraz wspierać szczebel lokalny i regionalny w usystematyzowaniu stałego korzystania z narzędzi partycypacyjnych.
W związku z uruchomieniem/Podczas inauguracji Centrum Kompetencji ds. demokracji uczestniczącej i deliberatywnej zwrócono się do kilku podmiotów instytucjonalnych UE o przedyskutowanie tego, czego oczekują od nowego Centrum, utworzonego w odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie ze strony instytucji i krajów UE na zdolność do wspierania partycypacyjnych i deliberatywnych projektów i strategii politycznych oraz do urzeczywistnienia priorytetu KE „Nowe impulsy dla demokracji europejskiej”. KR, reprezentowany przez Marka Speicha (DE/EPL), sekretarza stanu ds. federalnych, europejskich i międzynarodowych Nadrenii Północnej-Westfalii i przewodniczącego Komisji CIVEX KR-u, wziął udział w obradach okrągłego stołu pt. „Czego możemy się nauczyć od demokracji uczestniczącej i deliberatywnej w regionach Europy i jak może nam w tym pomóc Komisja Europejska?”.
W odpowiedzi na pierwsze pytanie: „Wzajemne uczenie się - wiele praktyk w regionach jest bardzo zaawansowanych; w jaki sposób możemy wyciągnąć wnioski z innowacji, które mają miejsce w całej UE? Co ma do zaproponowania Centrum Kompetencji? Mark Speich zauważył: KR w ostatnich latach intensywnie pracował nad demokracją lokalną, a zwłaszcza nad sposobami nawiązania kontaktów z obywatelami, opierając się na bliskości władz lokalnych i regionalnych do ich okręgu wyborczego i wykorzystując KR i jego członków jako propagatorów najlepszych praktyk lokalnych i regionalnych na arenie europejskiej. W tym kontekście Konferencja w sprawie przyszłości Europy jest wyjątkową okazją, ale nie jest ani punktem wyjścia, ani punktem końcowym prac KR-u. Nadszedł czas, by oprzeć się na najlepszych praktykach i wykorzystać Konferencję jako „dowód poprawności koncepcji” w celu bardziej strategicznego i systematycznego użycia narzędzi partycypacyjnych.
Na drugie pytanie „Co Centrum Kompetencji JRC może zrobić, aby podążyć za tą falą demokracji deliberatywnej?” Mark Speich odpowiedział: Jestem przekonany, że naszym wspólnym celem jest usystematyzowanie najlepszych praktyk w zakresie uczestnictwa obywateli oraz opracowanie strategii mającej na celu uzupełnienie i wzbogacenie demokracji uczestniczącej. Podczas sesji plenarnej w przyszłym tygodniu przedstawimy doroczny unijny barometr regionalny i lokalny KR-u w 2021 r. Jeden z jego rozdziałów poświęcony jest demokracji lokalnej i wyzwaniom, przed którymi stoi ona obecnie w następstwie kryzysu pandemicznego. Aby przygotować ten rozdział, korzystaliśmy z kilku źródeł, a w szczególności nawiązaliśmy kontakty z JRC w celu zebrania odpowiednich informacji i materiałów. Jest to bardzo dobry przykład tego, czego oczekuje KR jako przedstawiciel władz lokalnych i regionalnych od Centrum Kompetencji, a mianowicie – gromadzenia wiedzy i umiejętności fachowych oraz wspierania naszej pracy w terenie. W związku z tym uważam, że misja Centrum Kompetencji powinna jasno stwierdzać, iż będzie ono również wspierać praktyki demokracji deliberatywnej, które mają miejsce na szczeblu regionalnym i lokalnym. Uważam również, że nasze stosunki stanowią wzajemną współpracę. KR może być pełnoprawnym partnerem JRC i może wprowadzać najlepsze praktyki regionalne i lokalne do społeczności praktyków i zainteresowanych stron, która jest tworzona wokół Centrum Kompetencji.
Kontekst:
W latach 2016-2018 KR zorganizował setki dialogów obywatelskich i wydarzeń lokalnych w ramach kampanii „Rozważania nad Europą”. W opinii „Władze lokalne i regionalne w stałym dialogu z obywatelami” przyjętej 14 października 2020 r. KR zaproponował utworzenie ogólnoeuropejskiej sieci o nazwie CitizEN, opartej na dobrowolnym udziale obywateli.
W ramach przygotowań do Konferencji w sprawie przyszłości Europy KR zapoczątkował już w końcu 2020 r. szereg dialogów cyfrowych, przygotowując się do dialogów obywatelskich, które mają wnieść wkład w proces konferencji i działania informacyjne na jej temat.
W tym kontekście KR i Fundacja Bertelsmanna uruchomiły specjalną inicjatywę , której celem jest zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w organizowanie lokalnych lub ponadnarodowych paneli obywatelskich w oparciu o zasady i metody określone w karcie konferencji. Celem jest zapewnienie władzom lokalnym i regionalnym wsparcia organizacyjnego i naukowego oraz przeniesienie udziału obywateli na kolejny poziom – poziom dyskusji – i wniesienie konkretnego wkładu w proces konferencji.
KR przedstawi ostateczną wersję swego wkładu w konferencję podczas 9. Europejskiego Szczytu Regionów i Miast, który odbędzie się w okresie francuskiej prezydencji Rady w dniach 3–4 marca 2022 r.
Kontakt:
Marie-Pierre Jouglain
mariepierre.jouglain@cor.europa.eu
tel. kom. +32 473 52 41 15