Władze lokalne i regionalne z kilku krajów czują się niedostatecznie reprezentowane w procesach przygotowawczych.
Pełne poszanowanie zasady partnerstwa i jej wdrażanie w ramach nowych instrumentów finansowanych przez Next Generation EU, takich jak Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, należą do głównych postulatów zawartych w opinii przyjętej dziś przez członków Komisji Polityki Spójności Terytorialnej i Budżetu UE (COTER) Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u). Członkowie zostali również poinformowani o postępach Europejskiego Roku Kolei i wymienili poglądy dotyczące opinii na temat wymiaru płci w funduszach strukturalnych i Funduszu Spójności na lata 2021-2027.
Umowy o partnerstwie i programy operacyjne stanowią podstawę polityki spójności i określają strategie państw członkowskich dotyczące wykorzystania funduszy polityki spójności do wzmocnienia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej poprzez zmniejszenie dysproporcji między regionami. Aby polityka spójności z powodzeniem zaspokajała potrzeby obywateli w terenie, ogromne znaczenie ma pełne zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych, partnerów społeczno-gospodarczych i społeczeństwa obywatelskiego na wszystkich etapach przygotowywania i wdrażania tych kluczowych dokumentów.
Z niedawnego badania zleconego przez KR wynika jednak, że wciąż pozostaje wiele do zrobienia, jeśli chodzi o zaangażowanie partnerów. Badanie wykazało, że potencjał partnerstw jest nadal niedostatecznie wykorzystywany w wielu krajach, przy czym niektóre władze lokalne i regionalne nadal nie są bezpośrednio zaangażowane na wszystkich etapach okresów programowania.
Wyniki badania zostały uwzględnione w projekcie opinii przyjętym na posiedzeniu Komisji COTER. Głosowanie odbyło się w przeddzień ostatecznego przyjęcia pakietu legislacyjnego dotyczącego polityki spójności w Parlamencie Europejskim, w którym uwzględniono niektóre zalecenia KR-u . Sprawozdawca Juraj Droba (SK/EKR), przewodniczący regionu Bratysława, stwierdził: Przygotowanie nowego okresu programowania znajduje się na kluczowym etapie, a w poszczególnych krajach opracowywane są obecnie umowy partnerstwa i programy operacyjne . Jeżeli ich ambicją jest wniesienie znacznego wkładu w rozwiązywanie kluczowych problemów na danym obszarze, niezbędnym warunkiem wstępnym jest skuteczne zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w ich opracowywanie. Celem opinii jest podkreślenie znaczenia zasad partnerstwa i wielopoziomowego sprawowania rządów w procesie programowania oraz wysłanie wyraźnego sygnału politycznego, że głosy regionów i miast powinny zostać wysłuchane jako głosy pełnoprawnych partnerów w tym procesie.
Członkowie Komisji COTER ubolewają nad tym, że wybuch pandemii opóźnił opracowywanie umów o partnerstwie i programów operacyjnych, i wzywają do natychmiastowego przyspieszenia prac przygotowawczych. Ponadto ostrzegają przed tendencjami do centralizacji programowania i wdrażania funduszy strukturalnych w wyniku pandemii i równoległej realizacji dwóch okresów programowania – okresu 2014-2020 i nowego okresu 2021-2027.
Opinia zostanie przyjęta na sesji plenarnej KR-u w październiku.
Podczas posiedzenia członkowie Komisji COTER zostali również poinformowani o postępach w realizacji Europejskiego Roku Kolei 2021 (EYR) przez Matthew Baldwina, zastępcę dyrektora generalnego Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Mobilności i Transportu (DG MOVE), a także o niedawnych konkluzjach Rady pt. „Umieszczenie kolei w czołówce zrównoważonej i inteligentnej mobilności”. Komisja COTER od samego początku aktywnie angażowała się w EYR, współpracując z Komisją na rzecz wspierania aktywnego zaangażowania szczebla regionalnego i zorganizowania kilku wydarzeń lokalnych we współpracy z członkami KR-u.
Dyrekcja DG MOVE przedstawiła również aktualne informacje na temat pociągu ekspresowego „Łącząc Europę” , który ma wyruszyć w miesięczny objazd 23 państw członkowskich. W piśmie do przewodniczącego KR-u Apostolosa Tzitzikostasa komisarz UE ds. transportu Adina Vălean zaprosiła wszystkich członków KR-u do udziału w projekcie i do odwiedzenia pociągu na jego trasie.
Ponadto członkowie wymienili poglądy na temat projektu opinii „Aspekt płci w funduszach strukturalnych i Funduszu Spójności na lata 2021–2027 ze szczególnym uwzględnieniem przygotowania programów operacyjnych” , sprawozdawczyni: Donatella Porzi (IT/PES). Przyjęcie opinii przez Komisję COTER przewidziane jest na jej następnym posiedzeniu w dniu 28 października.
Kontekst
2021 r. to Europejski Rok Kolei . Europejski Rok Kolei wpisuje się w nadrzędny cel UE określony w ramach Zielonego Ładu, jakim jest zachęcanie do „przejścia na transport kolejowy” w całej UE. KR, Komisja COTER i jej członkowie organizują kilka wydarzeń w ramach tej inicjatywy, w tym wydarzenie lokalne w L’Aquili we włoskim regionie Abruzja , które odbędzie się 23 czerwca. Podczas wydarzenia dostępne będą tłumaczenia na język angielski i włoski.
Z okazji Dnia Europy (9 maja) Komisja Europejska ogłosiła trasę i stacje pociągu ekspresowego „Łącząc Europę” . 2 września z Lizbony wystartuje pociąg, który przyjedzie do Paryża 7 października, przejechawszy przez 23 państwa członkowskie i 3 sąsiadujące kraje europejskie podczas swojej podróży. Przewodniczący Apostolos Tzitzikostas i wszyscy członkowie KR-u zostali zaproszeni do udziału w projekcie, a wielu z nich ma odwiedzić pociąg na jego trasie.
Interaktywną mapę przedstawiającą najlepsze praktyki członków, które przyczyniają się do realizacji Europejskiego Zielonego Ładu, w tym różne historie związane z transportem, można znaleźć tutaj .
Kontakt:
Tobias Kolonko
tel. +32 2 2822003
tobias.kolonko@ext.cor.europa.eu