Europejski Komitet Regionów wezwał Unię Europejską do opracowania nowej strategii dotyczącej alkoholu, a także do poprawy oznakowania, zwiększenia wysiłków na rzecz ochrony dzieci, zwalczania jednorazowego spożycia a alkoholu w nadmiernych ilościach i zachęcania do korzystania z blokad samochodowych, aby zapobiegać jeździe po pijanemu.
Zalecenia są częścią szerszej inicjatywy KR-u na rzecz tego, aby państwa członkowskie UE i unijne organy decyzyjne podjęły wspólne wysiłki na rzecz zmniejszenia konsekwencji spożywania alkoholu, zwłaszcza w odniesieniu do kobiet w ciąży, dzieci, ludzi młodych i użytkowników dróg. Opinia autorstwa Ewy-May Karlsson (SE/ALDE), radnej gminy Vindeln, została sporządzona w następstwie wygaśnięcia dwóch inicjatyw UE dotyczących alkoholu w grudniu 2016 r.: wspólnego planu działania na rzecz ograniczania szkodliwych skutków spożywania alkoholu oraz planu działania dotyczącego spożywania alkoholu przez młodzież oraz zjawiska jednorazowego spożywania alkoholu w nadmiernych ilościach. Od 2012 r. UE nie ma strategii dotyczącej alkoholu.
Ewa-May Karlsson stwierdziła: „Polityka dotycząca alkoholu została faktycznie całkowicie pozostawiona państwom członkowskim, one natomiast często pozwalają przemysłowi wyrobów alkoholowych na samomonitorowanie i samoregulowanie. Sprawy nie mogą iść tym torem, ponieważ powoduje to ogromne – i w niektórych aspektach rosnące – szkody. W całej UE od pięciu do dziewięciu milionów dzieci wychowuje się w rodzinach, gdzie nadużywa się alkoholu. Związane z alkoholem koszty finansowe są olbrzymie – sięgają 155,8 mld EUR rocznie, według danych liczbowych, którymi posłużyła się Komisja Europejska Ponadto pogłębiają się nierówności zdrowotne, co zwiększa zagrożenia stwarzane przez alkohol dla grup szczególnie wrażliwych i młodzieży. W dalszym ciągu łatwo jest reklamować napoje alkoholowe dzieciom i ponadto producenci napojów faktycznie skupiają część swoich działań marketingowych na sponsorowaniu wydarzeń sportowych i kulturalnych. Zgodnie z Konwencją o prawach dziecka mamy obowiązek ochrony dzieci i młodzieży przed szkodliwymi skutkami spożywania alkoholu. Państwa członkowskie UE – i cała UE jako system – muszą poważniej traktować te zobowiązania. A my, politycy, nie możemy się obawiać wstąpienia na polityczny grząski grunt”.
Zalecenia wywołały we wstępnych dyskusjach wiele mocnych opinii, jednak KR zgodził się ze stanowiskiem sprawozdawczyni w sprawie ostatecznych poprawek zgłoszonych na sesję plenarną KR-u 9 lutego.
Zatwierdzając pomysł nowej unijnej strategii dotyczącej alkoholu, KR odpowiada także na wezwanie Rady Unii Europejskiej i Parlamentu Europejskiego. Estonia zapowiedziała, że kwestie dotyczące alkoholu będą sprawą priorytetową w trakcie jej sześciomiesięcznej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, która ma się zacząć w lipcu 2017 r. Również dla Łotwy sprawy dotyczące alkoholu były priorytetem podczas jej prezydencji na początku 2015 r.
W opinii zwraca się uwagę, że kwestie związane z alkoholem podlegają wielu globalnym działaniom, w których uczestniczą państwa członkowskie UE – zwłaszcza planowi działania Światowej Organizacji Zdrowia i celom zrównoważonego rozwoju Narodów Zjednoczonych – oraz przekonuje się, że UE mogłaby wymusić zmiany w etykietowaniu i powinna w dalszym ciągu ułatwiać przekazywanie sprawdzonych rozwiązań. Ogólne porozumienie co do problemów i rozwiązań zachęciłoby państwa członkowskie do podjęcia kroków w celu ograniczenia zagrożeń.
„Alkohol może niszczyć nasze społeczności i powoduje problemy, które mają wpływ na działanie szkół, szpitali i ulic zarządzanych przez władze lokalne i regionalne. Przywódcy lokalni powinni mieć wpływ na decyzje podejmowane w zakresie polityki dotyczącej alkoholu. Mogą w tej kwestii mieć istotne znaczenie, gdyż często najlepiej wiedzą, jakie środki ograniczą negatywne konsekwencje spożywania alkoholu w naszych społecznościach”.
Zalecenia KR-u obejmują następujące propozycje: zakaz działań marketingowych i reklamowania napojów alkoholowych /wśród dzieci, również poprzez media społecznościowe; odejście od samomonitorowania i samoregulacji; zintensyfikowanie kampanii informacyjnych, w tym specjalne zajęcia w szkole i etykietowanie adresowane do kobiet i dzieci; zachęcanie do wspólnych wysiłków, w tym w zakresie badań naukowych; zapobieganie sprzedaży bardzo taniego alkoholu, w tym sprzedaży online; zwiększenie wysiłków na rzecz monitorowania sprzedaży alkoholu i gromadzenia danych dotyczących kwestii związanych z alkoholem.
KR poparł promowanie wbudowanych samochodowych blokad antyalkoholowych, które po analizie oddechu kierowcy uniemożliwiają włączenie silnika, jeśli kierowca jest pijany. Byłby to element wysiłków na rzecz ograniczenia liczby ofiar śmiertelnych wypadków na europejskich drogach. W opinii podane są liczby, które pokazują, że prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu jest przyczyną 25% wszystkich wypadków samochodowych w UE ze skutkiem śmiertelnym.
Kontakt:
Andrew Gardner
Tel. +32 473 843 981
andrew.gardner@cor.europa.eu