KR wzywa również Parlament do wsparcia roli władz regionalnych w przygotowywaniu przyszłej WPR i zarządzaniu nią.
W czwartek po południu członkowie Komisji Zasobów Naturalnych KR-u i ich odpowiednicy z Komisji Rolnictwa PE rozmawiali o tym, jak wzmocnić odbudowę gospodarczą na europejskich obszarach wiejskich i jak umożliwić regionom dalsze odgrywanie roli w przygotowywaniu przyszłej wspólnej polityki rolnej i zarządzaniu nią. Posłowie do PE i przywódcy lokalni zgodzili się, że przyszła polityka rozwoju obszarów wiejskich UE musi być ambitniejsza i obejmować konkretne ramy polityczne, które będą monitorowane i oceniane.
Komisja AGRI i Komisja NAT Europejskiego Komitetu Regionów odbyły 4 lutego wspólne posiedzenie, by omówić długoterminową wizję polityki rozwoju obszarów wiejskich. Obie instytucje są poważnie zaniepokojone znacznym zmniejszeniem budżetu europejskiego przeznaczonego na rozwój obszarów wiejskich.
Ulrika Landergren (SE/Renew Europe), radna gminy Kungsbacka i przewodnicząca Komisji Zasobów Naturalnych (NAT) Europejskiego Komitetu Regionów, zauważyła: Pomimo dodatkowych, z trudem wywalczonych 7,5 mld EUR z planu odbudowy na rozwój obszarów wiejskich całkowity budżet na rozwój obszarów wiejskich zmniejszy się o prawie 8% w porównaniu z okresem programowania 2014–2020. Trzeba będzie zatem zdziałać więcej, dysponując mniejszymi środkami. W związku z tym musimy zmaksymalizować skuteczność wydatkowania tych ograniczonych zasobów budżetowych poprzez ścisłe zaangażowanie regionów. Jeżeli polityka europejska nie będzie oparta na regionach, jeśli nie przyzna się im wystarczających środków na opracowywanie własnej polityki i własnych eksperymentów, nie uda nam się osiągnąć oczekiwanych wyników.
Norbert Lins (DE/EPL), przewodniczący Komisji Rolnictwa Parlamentu Europejskiego, potwierdził, że Parlament podczas posiedzeń trójstronnych będzie zabiegał o uwzględnienie wspólnych stanowisk KR-u i Parlamentu w nowych rozporządzeniach w sprawie WPR.
Enda Stenson (IE/EA), członek Rady Hrabstwa Leitrim i sprawozdawca opinii „Strategia UE na rzecz odnowy obszarów wiejskich” , podkreślił : Zainteresowane strony z obszarów wiejskich nie chcą kolejnych bezużytecznych deklaracji: chcą prawdziwych zmian. Nadszedł czas, aby Komisja poczuła się do odpowiedzialności: operacyjny plan działania jest niezbędny, jeśli długoterminowa wizja obszarów wiejskich ma nie istnieć jedynie na papierze. Ten plan działania powinien obejmować narzędzia oceny jego realizacji. Trzeba też pilnie uprościć, skoordynować i zharmonizować dostęp do europejskiego finansowania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich.
Sprawozdawca KR-u dodał: W duchu spójności terytorialnej oraz równowagi między miastem a wsią wszystkie europejskie strategie polityczne i zasoby powinny zapewniać zgodność z trzema zasadami:
• równoważne warunki życia na obszarach wiejskich i miejskich, które należy uwzględniać jako podstawową zasadę we wszystkich politykach europejskich,
• równe prawa wszystkich obywateli niezależnie od tego, czy mieszkają w miastach czy na obszarach wiejskich (zob. Karta praw podstawowych UE),
• równość pod względem środków i praktyk między wszystkimi podmiotami i obszarami, zwłaszcza wykorzystanie wymiany i kompetencji dzielonych do wyrównania różnic wynikających ze specyfiki obszarów wiejskich.
Enda Stenson stwierdził także, że jedynie systematyczne podejście oparte na prawdziwej i konkretnej agendzie wiejskiej, wzmocnienie pozycji społeczności wiejskich, skuteczne narzędzia regulacji rynku oraz bardziej sprawiedliwa polityka handlowa ułatwią i przyspieszą rozwój obszarów wiejskich, zanim jeszcze rozpocznie się kolejny okres programowania.
Podczas dyskusji zwrócono uwagę na problemy, z jakimi borykają się obszary wiejskie, takie jak nieadekwatność usług publicznych, połączeń transportowych oraz dostępu do infrastruktury opieki zdrowotnej, internetu i usług edukacyjnych. Podkreślono również rosnącą przepaść między obszarami wiejskimi i miejskimi, a także brak wsparcia dla młodych ludzi rozpoczynających działalność rolniczą oraz brak uzgodnienia polityki spójności z polityką rozwoju obszarów wiejskich w ramach WPR.
Posłowie do PE z Komisji Rolnictwa oraz przedstawiciele władz lokalnych i regionalnych podkreślili, że obecny kryzys związany z pandemią ujawnił i spotęgował skutki wielu długotrwałych zagrożeń, z jakimi zmagają się obszary wiejskie, i ponownie podkreślił pilną potrzebę odnowy obszarów wiejskich w regionach w całej Unii Europejskiej. Obecna pandemia może również stanowić wyjątkową okazję do dopilnowania, by we wszystkich odpowiednich politykach UE zwracano szczególną uwagę na rozwój obszarów wiejskich oraz by regiony i miasta nie były wyłączone z przygotowywania planów odbudowy po pandemii COVID-19. Środki dostępne w ramach planów odbudowy powinny być uruchamiane w pierwszej kolejności na działania przynoszące korzyści obszarom wiejskim.
Odbudowa po kryzysie związanym z COVID-19 na obszarach wiejskich będzie możliwa tylko wtedy, gdy władze lokalne i regionalne zostaną zaangażowane w przygotowywanie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności zgodnie z Zielonym Ładem, ponieważ umożliwi im to sprawniejsze wprowadzanie transformacji i zróżnicowania gospodarki wiejskiej na rodzaje działalności inne niż rolnictwo.
Barometr regionalny i lokalny – opublikowany przez Europejski Komitet Regionów w październiku 2020 r. – podkreśla, że 33% obywateli UE chce większego wpływu regionów i miast na unijną politykę rolną i politykę rozwoju obszarów wiejskich. Pogłębiająca się przepaść między obszarami wiejskimi i miejskimi stanowi bezpośrednie zagrożenie dla spójności UE.
Kontekst
Potrzebę opracowania długoterminowej wizji obszarów wiejskich podkreślono w wytycznych politycznych przewodniczącej Ursuli von der Leyen oraz w pismach określających zadania przesłanych do wiceprzewodniczącej Dubravki Šuicy (demokracja i demografia), komisarz Elisy Ferreiry (spójność i reformy) oraz komisarza Janusza Wojciechowskiego (rolnictwo).
7 września 2020 r. Komisja Europejska (KE) rozpoczęła konsultacje publiczne na temat swojej inicjatywy dotyczącej długoterminowej wizji obszarów wiejskich. W okresie na zgłaszanie uwag (7 września – 30 listopada 2020 r.) służby Komisji Europejskiej oczekiwały na opinie na temat obecnych możliwości i wyzwań na obszarach wiejskich, konkretnych aspiracji tych obszarów oraz działań niezbędnych do ich zrealizowania. Konsultacje te mają stanowić pierwszy etap przygotowywania komunikatu KE na ten temat, który ma zostać opublikowany w połowie 2021 r.
Dalsze informacje:
Kontakt:
Wioletta Wojewodzka
tel.: +32 (0)2 282 2289
tel. kom. +32 (0)473 843 986
wioletta.wojewodzka@cor.europa.eu