Lokalni politycy wybierani w demokratycznych wyborach – milion przedstawicieli – muszą być w pełni zaangażowani w poszukiwanie konkretnych rozwiązań problemów obywateli.

W dniu 11 września członkowie Prezydium* Europejskiego Komitetu Regionów (KR-u) omówili wpływ kryzysu związanego z COVID-19 na wsie, miasta i regiony oraz potrzebę poprawy funkcjonowania Unii Europejskiej. W debacie online uczestniczyli również premier kraju związkowego Nadrenia Północna-Westfalia w Niemczech Armin Laschet oraz wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej Maroš Šefčovič.

Zdaniem uczestników pandemia COVID-19 wywołała pytania nie tylko o odporność UE, ale także o skuteczność jej kompetencji i procedur decyzyjnych w reagowaniu na poważne kryzysy. Tysiące burmistrzów, prezydentów regionów i radnych lokalnych i regionalnych pełni rolę sieci bezpieczeństwa w Europie i będzie sprawowało kluczową funkcję we wdrażaniu unijnego planu naprawy gospodarczej i odpowiednich planów krajowych. Zbliżająca się konferencja w sprawie przyszłości Europy** jest świetną okazją do wspólnej dyskusji dotyczącej kwestii, przy których wkład władz lokalnych i regionalnych będzie miał zasadnicze znaczenie dla spełnienia oczekiwań obywateli.

„Podczas drugiej fali pandemii rządy centralne i UE ponownie polegają na władzach lokalnych i regionalnych w zakresie świadczenia usług, ochrony życia i ratowania miejsc pracy. Od zarządzania powrotem do szkół po radzenie sobie z presją na usługi zdrowotne i zapewnienie miejsc pracy oraz wspieranie MŚP, władze lokalne i regionalne nadal stanowią pierwszą linię obrony podczas tej tragicznej pandemii" – powiedział przewodniczący KR-u Apostolos Tzitzikostas. Następnie podkreślił, że „zamykanie granic państwowych nie jest właściwym rozwiązaniem. Reakcja Europy musi obejmować konkretne mechanizmy transgranicznej współpracy regionalnej w dziedzinie zdrowia i innych usług publicznych. Jeśli chcemy skutecznie działać na rzecz naszych obywateli i przedsiębiorstw, musimy unikać biurokratycznych podziałów lub nadmiernej centralizacji, a zamiast tego promować większą koordynację na szczeblu ogólnoeuropejskim. Konferencja w sprawie przyszłości Europy jest dobrą okazją do poprawy funkcjonowania demokracji w UE. KR jest gotów współpracować z niemieckimi krajami związkowymi, aby przedstawić głos miliona przedstawicieli UE wybranych na szczeblu lokalnym i regionalnym. Nadszedł czas, by zagwarantować, że oprócz władz krajowych i unijnych władze regionalne i lokalne zostały uznane raz na zawsze za jeden z trzech wymiarów naszej Europejskiej Izby Demokracji".

„Aby walczyć z koronawirusem i kształtować naszą przyszłość po kryzysie, musimy współpracować w Europie na wszystkich szczeblach. W tym kontekście regiony będą odgrywać główną rolę. Musimy znaleźć europejskie rozwiązania wiążące się z odpowiedzialnością regionalną. Podobnie jak wirus nie zatrzymuje się na granicach, tak i my musimy działać poza granicami kraju, aby z nim walczyć" - powiedział Armin Laschet, premier Nadrenii Północnej-Westfalii.

Uczestnicy podkreślili, że pandemia wywierała i nadal wywiera presję na wszystkie szczeble sprawowania rządów, aby współpracowały ze sobą i działały skutecznie. Określenie najlepszego szczebla sprawowania rządów, który będzie w stanie opracować i wdrożyć politykę UE – znaną jako pomocniczość – przy jednoczesnym uwzględnieniu wpływu finansowego i administracyjnego zwanego proporcjonalnością, to filary Programu lepszego stanowienia prawa Komisji Europejskiej. Te dwa filary są wykorzystywane do zwiększenia otwartości i przejrzystości w procesie decyzyjnym UE oraz poprawy jakości nowych przepisów UE.

„Już przed pandemią Komisja Ursuli von der Leyen potwierdziła swoje zaangażowanie na rzecz lepszego stanowienia prawa i stałą potrzebę kształtowania polityki w oparciu o konkretne dane. Obecnie w zmienionym świecie Komisja działa jeszcze bardziej przewidująco. Niezwykle ważne dla Komisji jest zapewnienie możliwości uczestnictwa w kształtowaniu polityki, pewności prawa i wysokich standardów ochrony zarówno obywateli, jak i przedsiębiorstw. Nie da się tego osiągnąć działając na poszczególnych szczeblach w odosobnieniu. Podmioty lokalne, regionalne, krajowe i europejskie muszą raczej połączyć swoje wysiłki. W ten sposób możemy zapewnić, że nie tylko powrócimy do równowagi po kryzysie, ale także będziemy mogli pójść naprzód, budując ekologiczną, cyfrową i sprawiedliwą Europę. W związku z tym doceniam niedawny wkład Komitetu Regionów w Program lepszego stanowienia prawa, w szczególności poprzez utworzenie centrów regionalnych i wsparcie w zakresie konsultacji i wybranych ocen" – powiedział w przekazie wideo Maroš Šefčovič, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za stosunki międzyinstytucjonalne i prognozowanie.

Podczas debaty członkowie Prezydium podkreślili, że przekazywanie na wczesnym etapie technicznych informacji zwrotnych na temat wdrażania prawodawstwa UE na szczeblu lokalnym i regionalnym ma kluczowe znaczenie dla jego pomyślnego wdrożenia, zwłaszcza w czasie pandemii COVID-19. W 2018 r. Europejski Komitet Regionów uruchomił sieć regionalnych centrów RegHub służącą gromadzeniu lokalnych i regionalnych danych na temat wdrażania polityki UE w drodze ukierunkowanych konsultacji. Jest ona dobrze przygotowana do wniesienia znaczącego wkładu w przeglądy i oceny polityk UE w reakcji na kryzys wywołany przez pandemię COVID-19.

* Prezydium KR-u odpowiada za przygotowanie programu politycznego Zgromadzenia. Składa się ono z dwóch lub trzech członków KR-u z każdego państwa członkowskiego. W każdym półroczu Prezydium odbywa tradycyjnie posiedzenie w kraju sprawującym rotacyjną prezydencję Rady. Posiedzenie Prezydium miało się odbyć w Düsseldorfie, ale zostało zorganizowane w trybie online ze względu na niedawny wzrost liczby przypadków COVID-19 w całej Europie.

** Oczekuje się, że konferencja w sprawie przyszłości Europy wzmocni udział obywateli w demokracji UE po wyborach i zapewni, że ich głosy będą lepiej słyszane i uważniej wysłuchiwane. Miała ona rozpocząć się w Dniu Europy 9 maja 2020 r. i trwać dwa lata, ale kryzys związany z COVID-19 opóźnił jej rozpoczęcie. Niemiecka prezydencja UE zobowiązała się do jak najszybszego rozpoczęcia prac konferencji.

Kontakt:
Carmen Schmidle
Tel. +32 (0)2 282 2366
Mob. +32 (0)494 735787
​carmen.schmidle@cor.europa.eu​