Komisja przedstawiła dziś 63 regiony, siedem miast i cztery państwa członkowskie, które wezmą udział w projekcie pilotażowym dotyczącym partnerstw na rzecz innowacji regionalnych – inicjatywie opracowanej wspólnie z Komitetem Regionów. Uczestnicy projektu pilotażowego mogą dzielić się dobrymi praktykami oraz wspólnie opracowywać i testować narzędzia służące zmobilizowaniu wielu źródeł finansowania i strategii politycznych, a także łączyć programy regionalne i krajowe z inicjatywami UE na rzecz transformacji ekologicznej i cyfrowej. Partnerstwa te wniosą wkład w nowy europejski plan na rzecz innowacji, zgodnie z którym innowacje napędzają transformację na rzecz zrównoważonego rozwoju, łącząc strategie lokalne z inicjatywami na szczeblu UE.
Zaproszenie do wyrażenia zainteresowania przyciągnęło szeroką gamę przedstawicieli ekosystemu innowacji w UE, począwszy od państw członkowskich, takich jak Słowacja – uczestnicząca na szczeblu krajowym – po wiele regionów UE, m.in. Andaluzja, Azory, region Hauts-de-France, Ostrobotnia, Podkarpackie, Wyspy Egejskie Północne, Emilia-Romania. Zaproszenie do wyrażenia zainteresowania zainicjowało również oddolną współpracę i tworzenie sieci kontaktów, gromadząc wielu uczestników w ramach sieci międzyregionalnych. Dotyczy to na przykład regionu Morza Bałtyckiego, instrumentu bioregionalnego oraz rozszerzonego konsorcjum miast 4.0 (Leuven, Bolonia i Turku), w którym uczestniczą również Eindhoven (Holandia), Espoo (Finlandia) i Kluż-Napoka (Rumunia).
Europejska komisarz do spraw innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży Marija Gabriel powiedziała przy tej okazji: Silniejsze, czystsze gospodarki i sprawiedliwsze społeczeństwa można budować jedynie poprzez uwzględnienie innowacji w centrum planów politycznych UE. Aby transformacja ekologiczna i cyfrowa powiodła się, potrzebujemy innowacji we wszystkich regionach i we wszystkich krajach, które będą ze sobą powiązane. Partnerstwa umożliwiają nam budowę pomostów ułatwiających synergię inwestycji i innowacyjnych rozwiązań. Z niecierpliwością oczekuję innowacyjnych pomysłów i rozwiązań, które wynikną z tych wspólnych działań.
Komisarz do spraw spójności i reform Elisa Ferreira skomentowała: Współpraca i innowacje są podstawowymi elementami zrównoważonego i odpornego rozwoju regionów UE. Wszystkie terytoria mają potencjał innowacyjny, który należy wykorzystać, dlatego cieszę się z tak dużego zainteresowania tym zaproszeniem. Z niecierpliwością oczekuję wyników projektu pilotażowego i mam nadzieję, że przyczyni się on do zniwelowania utrzymującej się przepaści innowacyjnej między regionami, która ogranicza skuteczne funkcjonowanie UE jako całości.
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów Apostolos Tzitzikostas zauważył: Dzięki wspieraniu innowacji wzmacniamy lokalną odporność i zwiększamy zdolność naszych społeczności lokalnych do radzenia sobie z sytuacjami nadzwyczajnymi, do ochrony obywateli i do wspierania lokalnych gospodarek. W tym kontekście liczymy na współpracę komisarz Elisy Ferreiry i komisarz Marii Gabriel w obszarze partnerstw na rzecz innowacji regionalnych jako kluczowego narzędzia koordynacji wszystkich dostępnych funduszy na potrzeby rozpowszechniania innowacji w terenie, ze szczególnym uwzględnieniem zwiększenia efektywności energetycznej i zrównoważonego charakteru naszych regionów, miast i wsi.
Podręcznik na temat partnerstw na rzecz innowacji regionalnych
Uczestnicy projektu pilotażowego wypróbują nowe partnerstwa na rzecz innowacji regionalnych w oparciu o „Podręcznik na temat partnerstw na rzecz innowacji regionalnych", który zawiera wstępne wytyczne opublikowane dziś przez Wspólne Centrum Badawcze. W podręczniku zaproponowano szeroki wachlarz narzędzi i mechanizmów zarządzania, służących do poprawy koordynacji regionalnej, krajowej i unijnej polityki w zakresie innowacji w celu wdrożenia transformacji ekologicznej i cyfrowej w Europie oraz rozwiązania problemu przepaści innowacyjnej w UE. Jednym z głównych elementów proponowanych rozwiązań jest wprowadzenie misji lokalnych, aby koordynować działania w oparciu o spójne wytyczne, co umożliwi stosowanie szeroko zakrojonych kombinacji polityk na rzecz innowacji na poziomie systemowym.
Podczas projektu pilotażowego uczestnicy przetestują te narzędzia polityki, współtworząc przy tym wytyczne operacyjne. Podręcznik i projekt pilotażowy będą również promować dobre praktyki, ułatwiać uczenie się poprzez eksperymenty i wspierać administrację publiczną i szerszy ekosystem.Program pilotażowy nie będzie miał wpływu na obecny proces programowania funduszy na lata 2021–2027.
Kontekst
Partnerstwa opierają się na nowym europejskim planie na rzecz innowacji, który ma pomóc w integracji inicjatyw i inwestycji na szczeblu unijnym i krajowym. To działanie zmierza bezpośrednio do ulepszenia ekosystemów innowacji jako jednego z obszarów o zasadniczym znaczeniu dla poprawy wyników Europy w zakresie innowacji. Głównym celem jest zacieśnienie wzajemnych powiązań regionalnych i lokalnych ekosystemów innowacji oraz wzmocnienie europejskich zrównoważonych łańcuchów wartości i sektorów zaawansowanych technologii.
Partnerstwa stanowią działanie uzupełniające, które wykorzystuje pozytywne doświadczenia związane ze strategiami inteligentnej specjalizacji. Inteligentna specjalizacja to podejście ukierunkowane na konkretny obszar, które wynika z polityki spójności UE i polega na określeniu obszarów strategicznych wymagających interwencji w oparciu zarówno o analizę mocnych stron i potencjału gospodarki, jak i o tzw. proces przedsiębiorczego odkrywania, przy szerokim zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych. Inteligentna specjalizacja koncentruje się na innowacjach i odgrywa istotną rolę we wspieraniu badań naukowych i innowacji w celu zapewnienia zrównoważonego i odpornego rozwoju wszystkich regionów w Europie.
Wybrane terytoria będą uczestniczyć indywidualnie lub w ramach sześciu różnych sieci regionów i miast UE. Uczestnicy projektu pilotażowego reprezentują łącznie 23 państwa członkowskie. Zaproszenie do wyrażenia zainteresowania było otwarte między marcem a kwietniem 2022 r.
Dodatkowe informacje
Partnerstwa na rzecz innowacji regionalnych – Platforma Inteligentnej Specjalizacji
Strona internetowa komisji SEDEC w Europejskim Komitecie Regionów
Podręcznik na temat partnerstw na rzecz innowacji regionalnych
Mapy uczestników zaproszenia do składania wniosków