Unia Europejska musi zwiększyć wsparcie dla miast, regionów i krajów leżących przy granicy Unii Europejskiej, które w pierwszym rzędzie zajmują się zarządzaniem migracją – stwierdził w dniu 22 marca Europejski Komitet Regionów. Unijne zgromadzenie samorządów lokalnych i regionalnych polityków wyraziło szczególne zaniepokojenie kwestią wyzwań, przed którymi stoją wyspy i regiony przybrzeżne w Regionie Morza Śródziemnego, oraz wezwało do większej współodpowiedzialności Europy i inwestycji.

Zgromadzenie wezwało do tego, by władze lokalne i regionalne były zaangażowane na każdym etapie kształtowania i wdrażania unijnej polityki migracyjnej ze względu na ich rolę w zajmowaniu się nowo przybyłymi migrantami i ich integracji. Oprócz zwracania się o zwiększenie finansowania, szkoleń i wsparcia technicznego dla miast i regionów Europejski Komitet Regionów (KR) zaproponował, aby UE rozważyła możliwość przeniesienia odpowiedzialności za analizowanie wniosków o udzielenie azylu ze szczebla krajowego na szczebel UE.

Zalecenia te są zawarte w opinii sporządzonej przez Dimitriosa Kalogeropulosa (EL/EPL), delegata z gminy Palaio Faliro w pobliżu Aten, i zostały przyjęte wkrótce po debacie z udziałem Dimitrisa Awramopulosa, europejskiego komisarza ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa.

Karl-Heinz Lambertz, przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów, stwierdził: Władze lokalne i regionalne w pierwszym rzędzie przyjmują i integrują migrantów oraz uchodźców i zarządzają nimi i potrzebują znacznie większego wsparcia. Wszystkie państwa członkowskie UE muszą pomóc im w tych wysiłkach, tak aby nie pozostawić z tym zadaniem zaledwie kilku krajów i społeczności. Migranci i uchodźcy to nie liczby; to ludzie, których należy chronić. To europejskie wyzwanie, które wymaga europejskich inwestycji, z tego powodu kolejny budżet UE po 2020 r. musi wzrosnąć, a fundusze regionalne UE – polityka spójności, która wspiera włączenie społeczne – muszą w dalszym ciągu być silnym filarem przyszłości Europy.

Przemawiając podczas debaty plenarnej, komisarz Dimitris Awramopulos powiedział, że konieczne jest radykalne przemyślenie kwestii integracji migrantów w Europie we wszystkich obszarach polityki, a także lepszy dostęp do funduszy UE dla miast i regionów. Władze lokalne i regionalne odgrywają pozytywną rolę w tworzeniu przestrzeni wymiany pomiędzy migrantami a społeczeństwami, co zapewnia ich włączenie społeczne i aktywny udział w życiu społeczeństwa przyjmującego. Ale nie mogą i nie powinny robić tego same.

Dimitrios Kalogeropulos stwierdził: Przywódcy lokalni i regionalni w większości uważają, że UE w ciągu ostatnich dwóch lat wykonała kroki we właściwym kierunku, lecz w praktyce społeczności lokalne, jak również uchodźcy i migranci, stoją jeszcze przed wieloma trudnościami. Napięcia społeczne są wysokie, władze lokalne mają kłopoty z wykonywaniem tych zadań, a poziom konsultacji i koordynacji między różnymi szczeblami sprawowania rządów – lokalnym, krajowym i unijnym – oraz z organizacjami pozarządowymi jest nadal niski. Nie udaje się w pełni zrealizować celów UE w zakresie zapewnienia rozsądnych warunków uchodźcom i migrantom i szybkiego rozpatrywania wniosków o udzielenie azylu, a państwa członkowskie ignorują porozumienia dotyczące sprawiedliwej relokacji w całej UE osób ubiegających się o azyl. Pilnie potrzebujemy długoterminowego zobowiązania – ze strony rządów krajowych i UE – do zwiększenia finansowania miast i regionów oraz do realizacji kompleksowej polityki na rzecz akceptowalnej migracji.

W debacie zwrócono także uwagę na tendencje światowe, doświadczenia uchodźców i wysiłki na rzecz integracji na rynku pracy osób nowo przybyłych do Europy. W dyskusji wzięły udział Laura Thompson , zastępczyni dyrektora generalnego Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji, Elisabeth Bartke ze Stowarzyszenia Niemieckich Izb Przemysłowo-Handlowych i Anila Noor, uchodźczyni i członkini Europejskiej Rady Konsultacyjnej ds. Migrantów.

Uwagi dla redaktorów:

• W opinii – zatytułowanej Realizacja Europejskiego programu w zakresie migracji – analizuje się postępy poczynione przez UE w odniesieniu do jej priorytetów w zakresie polityki migracji od roku 2015. KR wspiera wiele działań podjętych przez UE i opisuje reformę obecnego systemu azylowego jako niezbędną. Jednak zwraca uwagę na niedociągnięcia i na potrzebę zdecydowanych działań, zwłaszcza w celu zmniejszenia presji na najbardziej dotknięte tym zjawiskiem wyspy i regiony, oraz w celu zaradzenia trudnościom związanym z oceną wniosków o udzielenie azylu. Twierdzi, że należy rozważyć możliwość przeniesienia odpowiedzialności za rozpatrywanie wniosków o udzielenie azylu ze szczebla krajowego na unijny. W opinii zauważa się, że władze lokalne i regionalne potrzebują większych środków finansowych i apeluje o to, by były zaangażowane na wszystkich etapach kształtowania i wdrażania programu w dziedzinie migracji. Komitet twierdzi, że należy wzmocnić uprawnienia nowej agencji UE – Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej – i wzmocnić unijną operację morską Sophia. Podkreśla, że potrzebne są wysiłki na rzecz stworzenia spójnego planu działania, za pomocą którego możliwe będzie ukrócenie przemytu ludzi i związanego z migracją handlu niewolnikami, które to zjawiska zaczęły występować w Afryce Północnej. Popiera oparte na hotspotach podejście do zarządzania wyjątkowymi przepływami migracyjnymi, w ramach którego agencje UE mogą podejmować szybkie działania, aby wesprzeć państwa członkowskie UE na pierwszej linii frontu w kwestii migracji i uważa, że hotspoty w krajach spoza UE mogłyby mieć duże znaczenie przy tworzeniu bezpiecznych szlaków migracji. Zauważa jednak, że potrzebne są wytyczne dla zarządzających hotspotami, z udziałem władz lokalnych i regionalnych.

• KR przyjął w 2015 r. opinię w sprawie Europejskiego programu w zakresie migracji. Od tego czasu przyjął zalecenia dotyczące reformy wspólnego europejskiego systemu azylowego, legalnej migracji i integracji imigrantów. Komitet zajął się obawami związanymi z zagrożeniem marginalizacją, przyjmując zalecenia dotyczące zwalczania radykalizacji.

• W dniu 21 lutego 2018 r. Karl-Heinz Lambertz wystosował pismo do Donalda Tuska, przewodniczącego Rady Europejskiej, wzywając do tego, aby budżet po 2020 r. był dopasowany do ambicji Europy. Europejski Komitet Regionów domaga się zwiększenia następnego budżetu do poziomu 1,3% dochodu narodowego brutto UE-27 jako pułapu wydatków. Wzrost ten należy zapewnić w drodze wkładów krajowych i nowych zasobów własnych UE. Przewodniczący Lambertz określił politykę spójności UE jako najskuteczniejszy środek, z pomocą którego UE stawia czoła obecnym wyzwaniom i zajmuje się działaniem w dziedzinie klimatu, migracją, zrównoważonym wzrostem oraz badaniami i innowacjami.

• Plan inwestycji zewnętrznych UE ma na celu pobudzenie inwestycji w Afryce i w krajach sąsiadujących z UE, w szczególności w krajach niestabilnych, dotkniętych konfliktami i przemocą, przy czym z części tych krajów pochodzi wielu migrantów o nieuregulowanym statusie. Wkład Komisji Europejskiej wynosi 4.1 mld EUR, a celem jest pobudzenie do 2020 r. inwestycji na ponad 44 mld EUR.

• Z niedawnego badania migracji na świecie, przeprowadzonego przez przez Komisję Europejską, wynika, że liczba migrantów na świecie stale wzrasta. Chociaż liczba osób, które zmusza do wyjazdu konflikt lub prześladowanie, ciągle rośnie, jeszcze poważniejszym powodem zmiany miejsca zamieszkania są katastrofy ekologiczne. Ogólnie rzecz biorąc, charakter migracji stał się bardziej złożony. Rozwój gospodarczy pobudza migrację w perspektywie krótkoterminowej. Migracja stała się wielkim przemysłem, korzystającym z technologii cyfrowej. W skali globalnej migracja jest przede wszystkim zjawiskiem o charakterze miejskim. Co piąty migrant na świecie zamieszkuje jedno z dwudziestu największych miast świata. Spośród legalnych migrantów, którzy przybywają do UE, ponad połowa przyjeżdża, by połączyć się ze swoimi rodzinami lub z powodów humanitarnych. Migranci o wysokich kwalifikacjach przemieszczają się przede wszystkim do innych krajów OECD, a nie do UE. Liczba nielegalnych migrantów przybywających drogą morską gwałtownie spadła (do 160 000 w 2017 r.), lecz imigracja pozostaje, tuż po terroryzmie, drugim największym problemem dla Europejczyków. W latach 2014–2016 był to problem najważniejszy.

Kontakt:

Andrew Gardner

tel. +32 473 843 981

andrew.gardner@cor.europa.eu