Kanclerz Niemiec Angela Merkel i przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen podczas dyskusji w Europejskim Komitecie Regionów kładą szczególny nacisk na zdrowie.

Rządy krajowe powinny uzgodnić szerszy pakiet wsparcia finansowego dla systemów opieki zdrowotnej w Unii Europejskiej – stwierdził Europejski Komitet Regionów w dniu 14 października. Tak brzmi apel zawarty w zestawie trzech zaleceń, w których regiony i miasta UE określiły sposoby wypełnienia luk w lokalnych systemach opieki zdrowotnej ujawnionych w związku z pandemią koronawirusa.

Zalecenia, które dotyczą niedociągnięć w profilaktyce, leczeniu i opiece w nagłych przypadkach, zostały przyjęte 14 października, dwa dni po tym, jak Europejski Komitet Regionów (KR) przedstawił przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen konsekwencje pandemii w swoim dorocznym barometrze regionalnym i lokalnym . Z barometru jasno wynika, w jaki sposób kryzys pogłębił istniejące nierówności, w tym w sektorze opieki zdrowotnej. Przewodnicząca Ursula von der Leyen powiedziała unijnemu zgromadzeniu polityków lokalnych i regionalnych, że „fundusze europejskie umożliwią inwestowanie w nowe szpitale, lepszy sprzęt i silniejsze systemy opieki zdrowotnej – nie tylko w dużych miastach, ale także w regionach bardziej oddalonych” oraz że administracje regionalne i lokalne powinny „ kierować tym procesem ”.

Do komitetu zwróciła się również kanclerz Niemiec Angela Merkel . 13 października powiedziała ona 329 gubernatorkom i gubernatorom, burmistrzyniom i burmistrzom oraz radnym KR-u, że gotowość niektórych regionów do opieki nad pacjentami z regionów z innych krajów powinna „wyznaczać nam drogę do działania podczas przyszłych wyzwań”. Stwierdzając, że „z wielkim niepokojem obserwuje ponowny wzrost liczby zakażeń w niemal wszystkich częściach Europy”, kanclerz Niemiec mówiła jako przywódczyni kraju sprawującego rotacyjną prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.

W opinii w sprawie pakietu wsparcia systemów opieki zdrowotnej, zapowiedzianego już przez Komisję Europejską, Programu UE dla zdrowia , Europejski Komitet Regionów skrytykował rządy krajowe za zmniejszenie proponowanego budżetu. Członkowie KR-u podkreślili, że usługi zdrowotne, którymi w wielu państwach członkowskich UE zarządza się na szczeblu lokalnym i regionalnym, wymagają inwestycji i innowacji, aby zmniejszyć nierówności w zakresie zdrowia i poradzić sobie ze starzeniem się społeczeństwa. Tego lata państwa członkowskie UE ograniczyły wniosek Komisji Europejskiej na lata 2021–2027 z 9,4 mld EUR do 1,7 mld EUR. Ostateczna suma zostanie określona w drodze negocjacji z Parlamentem Europejskim.

Sprawozdawczyni KR-u Nathalie Sarrabezolles (FR/PES), przewodnicząca rady departamentu Finistère, powiedziała: „Zmniejszając o 82% budżet nowego programu UE w dziedzinie zdrowia państwa członkowskie wykazały niestety brak zrozumienia skali kryzysu. Zagwarantowanie wszystkim wysokiej jakości opieki zdrowotnej jest najlepszym wyrazem solidarności i zasadniczym elementem wzmacniania spójności w Unii. Możemy i musimy zrobić więcej na rzecz wzmocnienia naszych systemów opieki zdrowotnej. Chociaż regiony i miasta będą nadal codziennie pracować na rzecz osiągnięcia tego celu, potrzebują one jednak znacznego wsparcia ze strony UE”.

Druga opinia koncentruje się na niezbędnych elementach unijnego mechanizmu nadzwyczajnego w dziedzinie zdrowia , który mógłby zostać uruchomiony w przypadku przyszłych pandemii. Podkreśla się w niej, że Unia musi być w stanie rozwijać, nabywać, transportować i dystrybuować sprzęt do testowania i ochrony przywożony z zagranicy lub produkowany w UE. Wzywa się również w szczególności do opracowania np. wspólnej unijnej karty szczepień oraz wirtualnego europejskiego rejestru zawierającego informacje na temat zapasów szczepionek.

Sprawozdawczyni Birgitta Sacrédeus (SE/EPL) z rady regionu Dalarna stwierdziła: „Pandemia jasno unaoczniła znaczenie wykwalifikowanego i przeszkolonego personelu oraz odpowiednio finansowanych, dobrze wyposażonych i solidnych systemów opieki zdrowotnej będących w stanie szybko dostosować się do nowej sytuacji w zakresie opieki zdrowotnej i zdrowia publicznego. Pandemia pokazuje również, że władze lokalne i regionalne odgrywają bardzo dużą rolę w tego rodzaju sytuacjach kryzysowych”.

Trzecia opinia, opracowana przez Karstena Uno Petersena (DK/PES) z rady regionalnej Południowej Danii w sprawie transgranicznej opieki zdrowotnej , nawołuje do ułatwienia przekazywania pacjentów innym krajom, jak miało to miejsce podczas pierwszej fali pandemii, gdy na przykład pacjenci z regionów Grand Est i Bourgogne-Franche-Comté we Francji byli leczeni w Saarze w Niemczech.

„Pandemia COVID-19 pokazała, jak ważna dla Europejczyków może okazać się ścisła transgraniczna współpraca w zakresie opieki zdrowotnej” – powiedział Karsten Uno Petersen. „To, że pacjenci są leczeni ponad granicami, najlepiej pokazuje, co właściwie oznacza solidarność. Wykorzystajmy wnioski wyciągnięte z tej nadzwyczajnej sytuacji do poprawy naszych transgranicznych systemów opieki zdrowotnej i zapewnienia osobom mieszkającym w regionach przygranicznych uproszczonych procedur i bezpieczeństwa pacjentów, ale również jasnych informacji zarówno dla nich, jak i dla pracowników służby zdrowia”.

Opinia wpisuje się w szersze wysiłki Europejskiego Komitetu Regionów na rzecz zapewnienia, by odbudowa UE po pandemii wspierała budowanie odpornych społeczności, wspomagała rozwój lokalnych gospodarek i promowała wysiłki na rzecz pogłębienia demokracji europejskiej.

Według badania opinii publicznej zleconego przez Europejski Komitet Regionów 67% Europejczyków chciałoby, aby władze lokalne i regionalne miały większy wpływ na decyzje podejmowane na szczeblu UE. 45% z nich wymieniło zdrowie jako obszar, w którym regiony i miasta powinny mieć więcej do powiedzenia.

Sondaż został przeprowadzony przez instytut Kantar w pierwszej połowie września, a jego wyniki przedstawiono na sesji plenarnej KR-u w dniach 12–14 października. Wykazał on również, że – zarówno z ogólnego punktu widzenia, jak i pod względem reakcji na pandemię – Europejczycy w większym stopniu ufają samorządom lokalnym i regionalnym niż rządom krajowym czy UE. Bezwzględna większość – 52% obywateli – ufa władzom lokalnym i regionalnym, 47% ufa UE, a 43% rządom krajowym.

„Poziom zaufania obywateli do przywódców lokalnych i regionalnych pomógł powstrzymać rozprzestrzenianie się koronawirusa” – powiedział Apostolos Tzitzikostas , przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów i gubernator Macedonii Środkowej w Grecji. „Zaufanie to będzie również miało kluczowe znaczenie na etapie odbudowy. Wzywamy przywódców krajowych i instytucje UE do współpracy z radami regionalnymi i lokalnymi oraz wspierania ich w rozwiązywaniu dużych problemów wywołanych przez wirus”.

Wnioski z dorocznego barometru regionalnego i lokalnego:

Doroczny regionalny i lokalny barometr UE – główne wnioski

Doroczny barometr regionalny i lokalny UE – pełne sprawozdanie

Doroczny barometr regionalny i lokalny UE – badanie opinii publicznej przeprowadzone przez instytut Kantar (dostępne są również wyniki dla poszczególnych krajów)

Doroczny regionalny i lokalny barometr UE – wpływ na zdrowie (przebieg wydarzeń, dane)

Doroczny barometr regionalny i lokalny UE – wpływ na gospodarkę regionów (przebieg wydarzeń, dane)

Kontakt:

Andrew Gardner

tel. +32 473 843 981

andrew.gardner@cor.europa.eu