Juanma Moreno, przewodniczący regionu Andaluzja, przedstawia jako sprawozdawca stanowisko w sprawie nowego europejskiego prawa o klimacie które ma sprawić, że Europa stanie się pierwszym kontynentem neutralnym dla klimatu do 2050 r.
Projekt opinii w sprawie prawa o klimacie sporządzony przez przewodniczącego regionu Andaluzja Juanmę Moreno (ES/EPL) jest dostępny tutaj we wszystkich językach urzędowych UE. Tekst ten zostanie omówiony i poddany pod głosowanie na następnym posiedzeniu Komisji ENVE w dniu 8 czerwca . Ostateczne głosowanie i przyjęcie opinii zaplanowano na sesję plenarną w dniach 1–2 lipca wraz z debatą wysokiego szczebla na temat Europejskiego Zielonego Ładu.
Komisja Europejska opublikowała wniosek dotyczący prawa o klimacie przed wybuchem pandemii COVID-19, w zupełnie innym kontekście niż obecny. Czy wysiłki na rzecz osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. powinny pozostać priorytetem w planie naprawy gospodarczej i społecznej?
Oczywiście cel ten musi pozostać priorytetem, ponieważ ta naprawa stanowi wielką szansę. Musimy pamiętać, że przed obecną sytuacją nasze społeczeństwo było już zaangażowane w rewolucję przemysłową i w walkę ze skutkami globalnego ocieplenia. Rozwiązania, których potrzebujemy w celu przezwyciężenia wyzwań społecznych i gospodarczych, przed którymi stoimy, są również okazją, by ukierunkować nasze społeczeństwo na zrównoważony i bardziej odporny model, a naszą gospodarkę na model neutralności klimatycznej. Plan naprawczy dotyczący pandemii COVID-19 jest okazją do przeprowadzenia prawdziwie zielonej rewolucji. Dlatego musimy w większym stopniu wykorzystywać odnawialne źródła energii, promować efektywność energetyczną i skuteczną infrastrukturę oraz dalej rozwijać zrównoważone systemy transportu, a jednocześnie koncentrować się na tworzeniu miejsc pracy.
W momencie publikacji wniosek Komisji Europejskiej dotyczący europejskiego prawa o klimacie był krytykowany za brak ambicji. W jakich obszarach wniosek Komisji mógł wykazać więcej ambicji?
Rząd Andaluzji uważa, że wiążący cel neutralności klimatycznej do 2050 r., określony we wniosku dotyczącym europejskiego prawa o klimacie, jest wystarczająco ambitny oraz że stanowi on poważne wyzwanie dla całej Unii Europejskiej. Uważamy jednak, że istotne jest, aby nowe cele w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. zostały określone możliwie jak najszybciej na szczeblu UE i na szczeblu krajowym z uwzględnieniem skali przemian społecznych, technologicznych i gospodarczych, którymi należy się zająć.
Andaluzja przyjęła regionalne przepisy w dziedzinie klimatu. Na podstawie Pana doświadczeń, jakie są dziedziny, w których władze lokalne i regionalne mogą wnieść największy wkład i mieć największy wpływ na ścieżkę prowadzącą do neutralności klimatycznej. Dlaczego władze lokalne i regionalne znajdują się w tych obszarach w lepszej sytuacji niż rządy krajowe?
Niektóre z wysokoemisyjnych sektorów, w których musimy działać, wchodzą w zakres kompetencji władz lokalnych i regionalnych. Dotyczy to zarówno transportu, budownictwa mieszkaniowego i budownictwa publicznego, jak i gospodarki odpadami. Znaczenie przyjęcia regionalnego i lokalnego podejścia do zmiany klimatu jest oczywiste, ponieważ globalne ocieplenie wpływa na każdy region w inny sposób i na podstawie wielu czynników. W związku z tym konieczne jest ustanowienie mechanizmów koordynacji między wszystkimi poziomami sprawowania rządów, tak aby planowanie i realizacja polityki klimatycznej na każdym terytorium wzajemnie się uzupełniały i były do siebie dostosowane w celu optymalizacji zasobów i uzyskania lepszych wyników.
Czy uważa Pan, że jednolite europejskie prawo o klimacie może właściwie odzwierciedlać różnorodność regionów w Europie oraz ich różnorodność pod względem geograficznym, społecznym i ekonomicznym?
To właśnie ze względu na społeczno-gospodarczą i geograficzną różnorodność obszarów Unii Europejskiej potrzebujemy jednolitego prawa, które stanowiłoby ujednolicające ramy działania. To samo podejście stanowi podstawę projektu europejskiego. Ze względu na różnorodność realiów lokalnych i regionalnych musimy rozwijać aktywny udział wszystkich terytoriów zarówno w projektowaniu, jak i we wdrażaniu nowego prawa o klimacie. Władze lokalne i regionalne są nie tylko organami administracji publicznej, które są najbliższe obywatelom, ale są również ostatecznie odpowiedzialne za wdrażanie nowego prawodawstwa w terenie. Dzięki temu jest to skuteczne narzędzie zmniejszania różnic między terytoriami i zwiększania odporności społeczeństwa.
Jakie zmiany zaproponowałby Pan we wniosku dotyczącym europejskiego prawa o klimacie, aby zapewnić lepsze uwzględnienie i zaangażowanie regionów i miast w tym procesie?
Przy opracowywaniu strategii i planów działania na rzecz neutralności klimatycznej kluczowe znaczenie mają czynniki regionalne i lokalne. Przy ocenie i oszacowaniu słabych punktów i zagrożeń należy wziąć pod uwagę zmienne społeczno-ekonomiczne, geograficzne i związane z klimatem, a także określić przyszłe scenariusze. Krajowe plany w zakresie energii i klimatu muszą zostać uzupełnione planami regionalnymi i lokalnymi, w oparciu o takie same kryteria – opłacalności, efektywności gospodarczej i energetycznej, sprawiedliwości i solidarności. Władze lokalne i regionalne odgrywają kluczową rolę w przystosowaniu się do zmiany klimatu i łagodzeniu jej skutków. W związku z tym rozwijanie regionalnych punktów widzenia zwiększyłoby nasze szanse na osiągnięcie wspólnego celu, do którego dążymy, mianowicie stania się pierwszym neutralnym dla klimatu kontynentem na świecie do 2050 r.
Uwagi:
Porządek obrad i projekty opinii z posiedzenia Komisji ENVE w dniu 8 czerwca można pobrać tutaj .
Europejskie prawo o klimacie: miasta i regiony domagają się pięcioletniego planu działania W odpowiedzi na wniosek KE w sprawie europejskiego prawa o klimacie z 4 marca br. przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów Apostolos Tzitzikostas wezwał UE do opracowania 5-letniego planu działania i zapewnienia zaangażowania wszystkich regionów i miast w osiągnięcie neutralności klimatycznej. Tutaj można się zapoznać z komunikatem prasowym.
Kontakty z prasą:
David Crous
Tel.: +32 (0) 470 88 10 37
david.crous@cor.europa.eu