W ramach długoterminowego wsparcia UE i społeczności międzynarodowej dla Ukrainy sojusz skupi się na potrzebach ukraińskich miast i regionów w zakresie odbudowy.

Europejski Komitet Regionów oraz stowarzyszenia reprezentujące europejskie miasta i regiony 30 czerwca zainaugurowały europejski sojusz miast i regionów na rzecz odbudowy Ukrainy, aby nieść pomoc ukraińskim władzom lokalnym i regionalnym w odbudowie domów, szkół, infrastruktury i usług zniszczonych przez Rosję od początku inwazji 24 lutego. Inauguracja sojuszu nastąpiła zaledwie siedem dni po decyzji państw członkowskich o nadaniu Ukrainie statusu kraju kandydującego. Minister rozwoju wspólnot i terytoriów Ukrainy nazwał sojusz entuzjastycznie „podstawą europejskiej integracji naszego kraju”.

Sojusz powstał w odpowiedzi na kwietniowy apel prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, przy wsparciu przewodniczącego Rady Europejskiej Charles’a Michela i przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen. Będzie częścią tworzonej obecnie przez Komisję i rząd Ukrainy platformy na rzecz odbudowy Ukrainy, której zadaniem będzie koordynacja pomocy UE. Plany bardziej się skrystalizują w dniach 4–5 lipca, gdy na konferencji poświęconej odbudowie Ukrainy w szwajcarskim Lugano ukraiński premier przedstawi strategię rządu w tym zakresie.

Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów i poseł do parlamentu regionalnego Azorów Vasco Alves Cordeiro (PT/PES) powiedział: Komitet Regionów stoi ramię w ramię z naszymi ukraińskimi przyjaciółmi.Dziś, wraz ze stowarzyszeniami miast i regionów, uruchamiamy europejski sojusz miast i regionów na rzecz odbudowy Ukrainy, aby odpowiedzieć na pilną potrzebę i budować przyszłość.Wzywamy wszystkie miasta i regiony UE do przyłączenia się do nas i do okazania europejskiej solidarności za pomocą konkretnych działań.

Ołeksij Czernyszow, ukraiński minister ds. rozwoju wspólnot i terytoriów, powiedział podczas inauguracji – która odbyła się w trakcie sesji plenarnej KR-u z udziałem przywódców europejskich stowarzyszeń terytorialnych – że Ukraina poniosła szkody rzędu 195 mld USD (186 mld EUR). Około 120 tys. domów prywatnych uległo zniszczeniu lub uszkodzeniu, 20 tys. bloków mieszkalnych stało się celem ataków rakietowych, a jedna trzecia z nich została całkowicie zniszczona. Ołeksij Czernyszow odniósł się pozytywnie do sojuszu, stwierdzając: Takie partnerstwa mogą stać się podstawą europejskiej integracji kraju. Zadeklarował przy tym, że Ukraińcy dołożą wszelkich starań, by przekształcić Ukrainę w kraj całkowicie europejski.

Witalij Kliczko, burmistrz Kijowa, przewodniczący Stowarzyszenia Miast Ukrainy i honorowy członek KR-u, oświadczył: Ukraina broni swego prawa do zbudowania nowoczesnego kraju europejskiego (...). Musimy stworzyć europejski kraj o europejskich standardach, dlatego dziękuję wszystkim tym, którzy próbują pomóc Ukrainie.

W inauguracji uczestniczył osobiście Oleksandr Markuszyn, burmistrz Irpienia, które jest jednym z miast najbardziej zrujnowanych na początku wojny. Oleksandr Markuszyn pokazał film przedstawiający charakter i skalę zniszczeń, którym uległa ponad połowa miasta, i zaproponował, by Irpień posłużył sojuszowi za projekt pilotażowy w działaniach na rzecz odbudowy. Portugalskie miasto Cascais zobowiązało się już do udzielenia pomocy w odbudowie przedszkola.

Dario Nardella, przewodniczący Eurocities i burmistrz Florencji, powiedział: Na poziomie miasta od długiego czasu budujemy kontakty i sieci,z których wiele w ostatnich miesiącach się wzmocniło dzięki przyjęciu uchodźców i wysłaniu pomocy.Jesteśmy gotowi szybko reagować na potrzeby ludzi teraz, a także planować z myślą o przyszłości.Współpracując z wieloma gminami i regionami w ramach sojuszu, będziemy pomagać Ukraińcom stanąć na nogi.

María del Valle Miguélez Santiago, wiceprzewodnicząca Konferencji Peryferyjnych Regionów Nadmorskich (CPMR) i członkini rządu regionu Murcji, powiedziała: Zniszczenie i blokada portów na Morzu Czarnym i Azowskim to globalna katastrofa.Europejskie porty dokładają wszelkich starań, lecz mają trudności z dostarczeniem ukraińskiego zboża reszcie świata. W obliczu narastającego kryzysu żywnościowego powinniśmy współpracować, aby pomóc ukraińskim regionom przybrzeżnym i dużym miastom portowym, takim jak Chersoń, Mariupol, Mikołajów i Odessa, w odzyskaniu pierwszoplanowego znaczenia w gospodarce światowej.

Jean-Claude Marcourt, przewodniczący Konferencji Europejskich Regionalnych Zgromadzeń Ustawodawczych (CALRE) dodał: Dążąc do przyłączenia się do projektu integracji europejskiej, ukraińskie miasta i regiony będą mogły liczyć na pełne wsparcie CALRE, które – zgodnie ze swą deklaracją założycielską – będzie starać się bronić zasad i wartości demokracji regionalnej w Europie.

Magnus Berntsson, przewodniczący Zgromadzenia Regionów Europy (AER), oświadczył: Wspaniałe przywództwo ukraińskich regionów w obliczu wojny jest inspiracją dla całej Europy, podobnie będzie z ich odbudową.AER wraz z partnerami regionalnymi wspiera Ukrainę na drodze ku lepszej przyszłości.

Karl-Heinz Lambertz, przewodniczący Stowarzyszenia Europejskich Regionów Granicznych (AEBR), powiedział: Dla europejskiej działalności oddolnej pierwszoplanowe znaczenie ma współpraca między regionami przygranicznymi ponad granicami państw.Regiony przygraniczne, będące laboratoriami integracji z UE, przyczynią się do przyspieszenia rozwoju Ukrainy i przyłączenia jej do Unii.

Członkiem sojuszu jest również Rada Gmin i Regionów Europy (CEMR).

Wraz z KR-em europejskie stowarzyszenia i Porozumienie Burmistrzów są głównymi członkami sojuszu po stronie UE. Kluczowymi członkami ukraińskimi są: Stowarzyszenie Miast Ukrainy, Ukraińskie Stowarzyszenie Rad Obwodowych i Rejonowych, Ukraińskie Stowarzyszenie Rad Wiejskich oraz Ogólnoukraińskie Stowarzyszenie Połączonych Hromad. Członkowie założyciele sojuszu żywią nadzieję, że dołączą do nich krajowe stowarzyszenia samorządów lokalnych oraz poszczególne regiony i miasta, a także instytucje publiczne i prywatne.

Czeska prezydencja Rady Unii Europejskiej planuje zorganizować w październiku, przed uruchomieniem platformy na rzecz odbudowy Ukrainy zaplanowanym na koniec 2022 r., dużą konferencję poświęconą potrzebom Ukrainy w zakresie odbudowy. Podczas wystąpienia na sesji plenarnej KR-u w dniu 29 czerwca czeski wicepremier ds. cyfryzacji i minister rozwoju regionalnego Ivan Bartoš zaznaczył, że odbudowa Ukrainy będzie jednym z priorytetów prezydencji czeskiej: Stabilność Ukrainy ma kluczowe znaczenie dla przyszłości.

Inaugurację można obejrzeć w serwisie Europe by Satellite. By zobaczyć krótkie ujęcia i wywiady z burmistrzem Irpienia Oleksandrem Markuszynem, radną Buczy Iriną Jarmalenko oraz z poszczególnymi członkami KR-u, którzy wzięli udział w inauguracji, prosimy o kontakt pod adresem audiovisualcor@cor.europa.eu.

Rzecznik prasowy: by uzyskać więcej informacji, prosimy o kontakt z Andrew Gardnerem: andrew.gardner@cor.europa.eu, tel. +32 473 843 981.

Kontekst:

• Sojusz postuluje, by odbudowa Ukrainy opierała się na następujących zasadach: wsparciu integralności terytorialnej i suwerenności Ukrainy; poparciu dla integracji Ukrainy z Unią Europejską; wzmocnieniu pozycji samorządu lokalnego; strategii na rzecz odbudowy zasadzającej się na zintegrowanym planowaniu na szczeblu gminnym i regionalnym; Europejskiej karcie samorządu lokalnego; rozwoju i modernizacji obszarów wiejskich; poprawie dobrych rządów; rozwoju biznesu i innowacji na poziomie regionalnym. UE wskazała trojakie wyzwanie, którym jest promowanie odporności, odbudowy i reform w dziedzinie instytucji, gospodarki, społeczeństwa oraz transformacji ekologicznej i cyfrowej.
• Więcej informacji na temat europejskiego sojuszu miast i regionów na rzecz odbudowy Ukrainy można znaleźć na stronie internetowej KR-u, gdzie opisano również inne aspekty wsparcia KR-u dla Ukrainy. Od czasu wybuchu wojny ukraińscy burmistrzowie zabierali głos na każdej sesji plenarnej KR-u oraz na rozszerzonych i nadzwyczajnych posiedzeniach grupy roboczej KR-u w dniach 30 marca i 23 maja. Dnia 27 czerwca KR przeprowadził konsultacje z ekspertami na temat roli miast i regionów UE w odbudowie Ukrainy.
• W dniach 12–13 października Europejski Komitet Regionów planuje przyjąć szereg zaleceń dotyczących sposobów wspierania odbudowy Ukrainy. Dnia23 czerwca na sprawozdawcę generalnego wyznaczono Daria Nardellę (PES/IT), burmistrza Florencji i przewodniczącego Eurocities. Karl-Heinz Lambertz (BE/PES), przewodniczący Stowarzyszenia Europejskich Regionów Granicznych, jest członkiem KR-u i był jego przewodniczącym w latach 2017–2020. Cees Loggen (NL/Renew Europe), przewodniczący Konferencji Peryferyjnych Regionów Nadmorskich, był niegdyś członkiem KR-u.
• Od początku rosyjskiej napaści na Ukrainę regiony i miasta reprezentowane w stowarzyszeniach europejskich i w Europejskim Komitecie Regionów udzielają wsparcia humanitarnego uchodźczyniom i uchodźcom ukraińskim. Organizacja Narodów Zjednoczonych szacuje, że do tej pory 5,2 mln Ukrainek i Ukraińców zarejestrowało się jako uchodźcy. W dniu 29 czerwca Komisja Europejska ogłosiła, że aby ułatwić i przyspieszyć przekazywanie funduszy regionom i miastom UE przyjmującym uchodźców ukraińskich, zwiększy jeszcze bardziej elastyczność utworzonego w marcu instrumentu wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych – działania polityki spójności na rzecz uchodźców w Europie (CARE).
• Informacje na temat szerokiej i zróżnicowanej pomocy ze strony europejskich stowarzyszeń terytorialnych można znaleźć na stronach internetowych: CALRE, CEMR, CPMR, Eurocities, AER oraz AEBR. Już przed wojną wszystkie te stowarzyszenia współpracowały z administracją lokalną i regionalną w Ukrainie.
• KR współpracuje z ukraińskimi miastami i regionami od 2010 r., a w 2015 r. powołał grupę zadaniową w celu wspomagania reform decentralizacyjnych w Ukrainie. Powszechnie uważa się, że reformy przyczyniają się do skutecznej kontrofensywy Ukrainy wobec inwazji rosyjskiej.
• Na wystawie fotograficznej zorganizowanej przy okazji sesji plenarnej KR pokazał działania 13 ukraińskich organów administracji lokalnej podczas wojny. By zobaczyć zdjęcia, prosimy skontaktować się z:SupportUkraine@cor.europa.eu.