Przedstawicielki i przedstawiciele Parlamentu Europejskiego i środowisk akademickich potwierdzają, że KR powinien odgrywać ważną rolę w stałym gromadzeniu informacji od obywateli, ponieważ władze lokalne i regionalne stanowią najbliższy ludziom i najbardziej zaufany szczebel sprawowania rządów.
Członkinie i członkowie Komisji Obywatelstwa, Sprawowania Rządów, Spraw Instytucjonalnych i Zewnętrznych KR-u (Komisja CIVEX) dyskutowali o tym, jak wzmocnić rolę KR-u w unijnym systemie zarządzania, zwłaszcza w świetle konferencji w sprawie przyszłości Europy. W debacie udział wzięli poseł do PE Domènec Ruiz Devesa (ES/S&D) i Sarah Meyer, pracowniczka naukowa Uniwersytetu Dunajskiego Krems. Demokratyczne fundamenty Unii Europejskiej o jedne z głównych zagadnień, które będą omawiane na konferencji, a samorządy lokalne i regionalne nie tylko są strażnikami demokratycznych podstaw UE, lecz również najaktywniej realizują w praktyce demokrację uczestniczącą. Z dyskusji wynikło, że konferencja stanowi okazję do zademonstrowania i promowania roli KR-u jako instytucjonalnego przedstawiciela miast i regionów w procesie decyzyjnym UE w ramach obowiązujących Traktatów. W szerszej perspektywie można by rozważyć zmiany traktatowe i nadać KR-owi większe uprawnienia ustawodawcze w celu wzmocnienia demokratycznego wymiaru UE.
Konferencja w sprawie przyszłości Europy będzie procesem otwartej, pluralistycznej i przejrzystej debaty z udziałem obywateli, społeczeństwa obywatelskiego, władz krajowych, regionalnych i lokalnych oraz instytucji europejskich. Proces ten ma nadać nowy impuls projektowi europejskiemu i wzmocnić europejską demokrację. Ma zostać zainicjowana 9 maja 2021 r. w Dniu Europy, z rocznym opóźnieniem w związku z pandemią COVID-19.
Podczas debaty pojawiły się pytania, czy obecne ramy prawne UE umożliwiają KR-owi pełne odgrywanie roli reprezentanta miast i regionów w UE oraz jaką konkretną rolę można by przewidzieć podczas konferencji w sprawie przyszłości Europy dla KR-u i władz lokalnych i regionalnych w procesie kierowanym przez trzy instytucje UE: Komisję Europejską, Parlament Europejski i Radę UE.
Mark Speich (DE/EPL), sekretarz stanu ds. federalnych, europejskich i międzynarodowych Nadrenii Północnej-Westfalii i przewodniczący Komisji CIVEX KR-u, powiedział: Jako osoby zaangażowane w politykę na szczeblu regionalnym i lokalnym musimy sformułować konkretne pomysły na temat przyszłości Unii Europejskiej. Potrzebujemy jasnej wizji przyszłości Europy regionów. Im wyraźniejsza będzie ta wizja, tym skuteczniej możemy podjąć kroki niezbędne do jej urzeczywistnienia i wykorzystać konferencję w sprawie przyszłości Europy jako szansę w tym procesie. Nieustannie apelujemy o większe uwzględnienie władz lokalnych i regionalnych w europejskim procesie decyzyjnym i w prawodawstwie. Obecnie konieczne jest opracowanie jasnych propozycji, tak aby postulat ten został wyraźnie uwzględniony w ramach instytucjonalnych i proceduralnych.
Poseł do PE Domènec Ruiz Devesa (ES/S&D), koordynator S&D w Komisji AFCO Parlamentu Europejskiego, przedstawił projekt pilotażowy PE dotyczący budowania Europy z lokalnymi podmiotami i wyjaśnił, w jaki sposób członkinie i członkowie KR-u mogliby wnieść swój wkład: W ramach konferencji w sprawie przyszłości Europy i w celu przybliżenia Europy obywatelom powinniśmy wzmocnić wymiar europejski w kontaktach z lokalnymi i regionalnymi decydentami politycznymi, ustanawiając bardziej zorganizowaną i trwałą metodę partycypacyjną obok działalności organizacji społeczeństwa obywatelskiego, partnerów społecznych oraz obywatelek i obywateli. W tym celu realizowany będzie projekt pilotażowy dotyczący budowania Europy z lokalnymi podmiotami z myślą o wzmocnieniu bezpośredniej komunikacji z obywatelami na temat prowadzonych przez Unię inicjatyw politycznych poprzez okresowe deklaracje skierowane do mediów i debaty organizowane przez władze lokalne. To na nas spoczywa odpowiedzialność za dopilnowanie, by dzięki tym inicjatywom konferencja zrealizowała podejście oddolne, które umożliwi konstruktywny dialog.
Sarah Meyer, pracowniczka naukowa Uniwersytetu Dunajskiego Krems, zaprezentowała projekt REGIOPARL , którego celem jest zbadanie, w jaki sposób szczebel regionalny i lokalny może odgrywać kluczową rolę w demokratycznym uczestnictwie. Stwierdziła: Ponieważ Rada wyraźnie opowiada się za podejściem do konferencji w sprawie przyszłości Europy promującym polityczny aspekt, KR mógłby skierować swoje wysiłki na zapewnienie konsekwentnego i systematycznego uwzględniania – z podziałem na poszczególne tematy – perspektywy regionalnej i lokalnej we wszystkich działaniach i wynikach konferencji. Jeżeli chodzi o bezpośrednie zaangażowanie obywatelek i obywateli, kluczowe znaczenie będzie miało zarządzanie oczekiwaniami, ponieważ uczestnictwo bez podejmowania decyzji lub uprawnień w zakresie ustalania programu działań raczej nie będzie stanowić podstawy demokratycznej legitymacji procesu kształtowania polityki UE.
Kontakt:
Marie-Pierre Jouglain
mariepierre.jouglain@cor.europa.eu
tel. kom.: +32 473 52 41 15