You may be trying to access this site from a secured browser on the server. Please enable scripts and reload this page.
Turn on more accessible mode
Turn off more accessible mode
Skip Ribbon Commands
Skip to main content
Turn off Animations
Turn on Animations
Centrum medialne
Kontakt
Social Media
Szukaj
Język
PL
EN
English
BG
български
CS
Čeština
DA
dansk
DE
Deutsch
EL
ελληνικά
ES
español
ET
eesti
FI
suomi
FR
français
GA
Gaeilge
HR
hrvatski
HU
magyar
IT
italiano
LT
lietuvių
LV
latviešu
MT
Malti
NL
Nederlands
PL
polski
PT
português
RO
română
SK
slovenčina
SL
slovenščina
SV
svenska
Szukaj
Wyniki zostaną wyświetlone na innej stronie.
O Komitecie
Nasza działalność
Członkowie
Aktualności
Wydarzenia
Zaangażuj się
Europa w moim regionie
O Komitecie
Przewodniczący
Pierwszy wiceprzewodniczący
Sekretarz generalny
Dział Protokołu
Zamówienia
Pracuj z nami
Praca
Staże
Nasza działalność
Stan regionów i miast w Unii Europejskiej
Priorytety polityczne 2020–2025
Sesje plenarne
Prezydium
Konferencja Przewodniczących
Opinie
Komisje
CIVEX (Komisja Obywatelstwa, Sprawowania Rządów, Spraw Instytucjonalnych i Zewnętrznych)
COTER (Komisja Polityki Spójności Terytorialnej i Budżetu UE)
ECON (Komisja Polityki Gospodarczej)
ENVE (Komisja Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii)
NAT (Komisja Zasobów Naturalnych)
SEDEC (Komisja Polityki Społecznej, Edukacji, Zatrudnienia, Badań Naukowych i Kultury)
Grupy międzyregionalne
Sieci
Współpraca międzynarodowa
Kraje objęte procesem rozszerzenia
Partnerstwo Wschodnie (CORLEAP)
Zgromadzenie Eurośródziemnomorskie (ARLEM)
Lepsze stanowienie prawa
Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości
Centra regionalne
Ocena oddziaływania terytorialnego (OOT)
Członkowie
Delegacje krajowe
Portal członków
Aktualności
Biuletyn informacyjny
Wydarzenia
Europejski Tydzień Regionów i Miast
EuroPCom
Szczyty
Zaangażuj się
W centrum uwagi
Alliance for Ukraine
A new chapter for EU democracy
Zielony Ład w terenie
Spójność jako wartość UE
Młodzi demokratycznie wybrani politycy
Radni UE
Nagrody
Europejski Region Przedsiębiorczości (ERP)
Nagroda im. Pawła Adamowicza
Nagrody ekologiczne UE
Nagroda ARLEM-u
Zasoby
Dostęp do dokumentów
Archiwum
Mobilna aplikacja KR-u
Warsztaty eksperckie na tematy cyfrowe
Biblioteka
Tłumaczenie maszynowe
Publikacje
Materiały do mediów społecznościowych
Analizy
Odwiedź nas
Europa w moim regionie
O Komitecie
O Komitecie
Europejski Komitet Regionów (KR) to głos miast i regionów w Unii Europejskiej (UE). Reprezentuje władze lokalne i regionalne z całej Unii Europejskiej i doradza w sprawie nowych przepisów, które mają wpływ na miasta i regiony (70 % całego prawodawstwa UE).
Więcej na ten temat
Przewodniczący
Przewodniczący
Vasco Alves Cordeiro został wybrany na przewodniczącego Europejskiego Komitetu Regionów w czerwcu 2022 r.
Więcej na ten temat
Pierwszy wiceprzewodniczący
Pierwszy wiceprzewodniczący
Apostolos Tzitzikostas urodził się 2 września 1978 r. Studiował administrację publiczną i stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie. Uzyskawszy dyplom w 2000 r., zdobywał pierwsze doświadczenie zawodowe w biurze przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Kongresu Stanów Zjednoczonych. W 2002 r. ukończył studia magisterskie na kierunku „europejska polityka publiczna i ekonomia" na University College w Londynie. Następnie założył własną firmę zajmującą się wytwarzaniem, przetwórstwem i standaryzacją produktów mlecznych w oparciu o normy ekologiczne.
Więcej na ten temat
Sekretarz generalny
Sekretarz generalny
Sekretarz generalny Europejskiego Komitetu Regionów ponosi ogólną odpowiedzialność za przygotowanie postępowania i wdrażanie decyzji podejmowanych przez organy statutowe: Zgromadzenie Plenarne, Prezydium, Konferencję Przewodniczących i samego przewodniczącego
Więcej na ten temat
Dział Protokołu
Dział Protokołu
As the EU's assembly of local and regional representatives, the European Committee of the Regions is a political institution whose work involves maintaining close relations with senior representatives at European, national, regional and local levels.
Więcej na ten temat
Zamówienia
Zamówienia
The European Committee of the Regions uses tendering and other processes to carry its work. Learn more in this page and find all relevant information.
Więcej na ten temat
Pracuj z nami
Pracuj z nami
Praca
At the CoR, you will have the opportunity to address the future challenges of the EU while thriving in a friendly work environment that respects human diversity and enhances individual creativity.
Staże
The CoR is a relatively young institution and, as such, recognizes the importance of giving voice to the ideas of newcomers and younger generations. Involving young people in the EU decision-making process is precisely the aim of the CoR traineeship programme.
Nasza działalność
Nasza działalność
Europejski Komitet Regionów (KR) interweniuje na kilku etapach procesu stanowienia unijnego prawa. Komisje KR-u opracowują opinie w sprawie wniosków legislacyjnych UE i członkowie spotykają się na sesji plenarnej, aby odbyć głosowanie w ich sprawie i je przyjąć. Ponadto KR ściśle współpracuje z władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi, umożliwiając im zabranie głosu i wspierając debatę polityczną, nie tylko w Brukseli, ale również w regionach i miastach UE, poza Europą i w internecie.
Więcej na ten temat
Stan regionów i miast w Unii Europejskiej
Stan regionów i miast w Unii Europejskiej
Komitet Regionów opublikował 9 października 2023 r. roczne sprawozdanie UE na temat stanu regionów i miast, w którym przedstawił najbardziej palące wyzwania stojące przed miastami i regionami w całej Unii oraz stosowane w terenie rozwiązania pomocne w podejmowaniu decyzji UE.
Więcej na ten temat
Priorytety polityczne 2020–2025
Priorytety polityczne 2020–2025
Władze lokalne i regionalne, reprezentowane w UE przez Europejski Komitet Regionów, zawsze były podstawą demokracji europejskiej. W czasie epidemii COVID-19 przywódcy lokalni i regionalni byli siłą sprawczą w społecznościach lokalnych, reagowali na sytuację kryzysową i przewodzili odbudowie gospodarczej UE. W związku z tym zbliżenie Europy do ludzi za pośrednictwem wsi, miast i regionów będzie głównym zadaniem naszego Komitetu, które będziemy realizować, kierując się trzema głównymi priorytetami.
Więcej na ten temat
Sesje plenarne
Sesje plenarne
The European Committee of the Regions (CoR) holds up to 6 plenary sessions each year. Plenary sessions give the opportunity for CoR Members (or Alternates) to voice their opinions on EU law that may have an impact on regions and cities in the 27 EU countries.
Więcej na ten temat
Prezydium
Prezydium
Prezydium to grupa członkiń i członków KR-u stanowiąca niejako jego siłę napędową. To ono wyznacza priorytety polityczne Komitetu i czuwa nad ich wdrażaniem. Prezydium zbiera się przed każdą sesją w celu koordynowania pracy zgromadzenia plenarnego i komisji. Jego członkinie i członkowie spotykają się także dwa razy w roku na posiedzeniach nadzwyczajnych w kraju UE, który sprawuje prezydencję w Radzie UE.
Więcej na ten temat
Konferencja Przewodniczących
Konferencja Przewodniczących
W skład Konferencji Przewodniczących wchodzą: przewodnicząca/-y, pierwsza/-y wiceprzewodnicząca/-y oraz przewodniczący wszystkich grup politycznych. Przygotowuje ona prace i ułatwia poszukiwanie konsensusu politycznego w odniesieniu do decyzji podejmowanych przez inne organy założycielskie (Zgromadzenie Plenarne, Prezydium i komisje). Zbiera się przed każdym posiedzeniem Prezydium, zazwyczaj tego samego dnia. Organizowane są również posiedzenia nadzwyczajne, w Brukseli lub za granicą, w tym dwa razy w roku w kraju UE sprawującym przewodnictwo w Radzie UE.
Więcej na ten temat
Opinie
Opinie
Komisja Europejska konsultuje się z Europejskim Komitetem Regionów (KR-em) na najwcześniejszym etapie europejskiego procesu ustawodawczego w dziedzinach polityki, które mają bezpośredni wpływ na władze lokalne i regionalne. KR może również wydawać opinie z inicjatywy własnej, z wyprzedzeniem przyjmując stanowisko w konkretnej sprawie.
Więcej na ten temat
Komisje
Komisje
Sześć komisji tematycznych prowadzi prace legislacyjne Europejskiego Komitetu Regionów w wielu różnych dziedzinach dotyczących władz lokalnych i regionalnych. Członkinie i członkowie KR-u opracowują w komisjach opinie na temat wniosków i inicjatyw ustawodawczych UE oraz omawiają inne kwestie istotne dla działalności ponad miliona europejskich polityczek i polityków lokalnych.
Więcej na ten temat
CIVEX (Komisja Obywatelstwa, Sprawowania Rządów, Spraw Instytucjonalnych i Zewnętrznych)
Komisja Obywatelstwa, Sprawowania Rządów, Spraw Instytucjonalnych i Zewnętrznych, CIVEX, kwestie konstytucyjne, demokracja, decentralizacja, pomocniczość, sprawiedliwość, przyszłość Europy, migracja, integracja, prawa podstawowe, rozszerzenie, sąsiedztwo, współpraca na rzecz rozwoju.
COTER (Komisja Polityki Spójności Terytorialnej i Budżetu UE)
Oprócz polityki spójności Komisja COTER uważnie śledzi wieloletnie ramy finansowe i budżet UE, a także politykę transportową, rozwój terytorialny, współpracę transgraniczną, planowanie przestrzenne i kwestie miejskie.
ECON (Komisja Polityki Gospodarczej)
Komisja Polityki Gospodarczej (ECON) koordynuje wkład członkiń i członków w dziedzinach związanych z polityką gospodarczą i przemysłową, takich jak polityka konkurencji i pomocy państwa, zamówienia publiczne, polityka wobec MŚP i przedsiębiorczość, zarządzanie gospodarcze i europejski semestr, cele zrównoważonego rozwoju, rynek wewnętrzny i jednolity rynek cyfrowy. Jej działalność obejmuje również politykę gospodarczą, pieniężną i podatkową, handel międzynarodowy i taryfy celne (w tym kwestie związane z WTO) oraz finanse lokalne/regionalne.
ENVE (Komisja Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii)
Do kompetencji Komisji Środowiska, Zmiany Klimatu i Energii (ENVE) należy koordynacja prac Komitetu Regionów w dziedzinach związanych z Europejskim Zielonym Ładem, które obejmują środowisko, różnorodność biologiczną, gospodarkę o obiegu zamkniętym, zerowy poziom zanieczyszczeń, zmianę klimatu, politykę energetyczną i politykę kosmiczną. Zakres odpowiedzialności Komisji ENVE obejmuje również grupę roboczą „Zielony Ład w terenie” oraz inne sieci i platformy, takie jak krajowi ambasadorzy Porozumienia Burmistrzów, ambasadorzy Paktu na rzecz Klimatu KR-u oraz platforma zainteresowanych stron na rzecz eliminacji zanieczyszczeń. Na szczeblu globalnym Komisja odgrywa wiodącą rolę w kontekście zaangażowania KR-u w konferencje ONZ na temat zmiany klimatu i różnorodności biologicznej.
NAT (Komisja Zasobów Naturalnych)
Komisja NAT skupia ponad 100 burmistrzów, radnych i przewodniczących regionów i zajmuje się szerokim zakresem zagadnień związanych z rozwojem obszarów wiejskich, zdrowiem, rolnictwem, leśnictwem, rybołówstwem, ochroną ludności i konsumentów oraz turystyką. Agenda wiejska dla Europy i zdrowie publiczne są głównymi tematami politycznymi w jej obecnej kadencji.
SEDEC (Komisja Polityki Społecznej, Edukacji, Zatrudnienia, Badań Naukowych i Kultury)
The SEDEC commission is in charge of employment, social policies, education, training (including lifelong learning), sports and culture related dossiers. SEDEC is also responsible for equality, social economy and youth files, as well as research, innovation and artificial intelligence.
Grupy międzyregionalne
Grupy międzyregionalne
Powstające od lutego 2007 r. grupy międzyregionalne są platformami wymiany poglądów i nowych pomysłów między władzami lokalnymi i regionalnymi w państwach członkowskich i poza nimi.
Więcej na ten temat
Sieci
Sieci
Sieci KR-u umożliwiają regionom i miastom udział w ogólnounijnej debacie oraz wymianę doświadczeń i sprawdzonych rozwiązań w różnych dziedzinach polityki UE.
Więcej na ten temat
Współpraca międzynarodowa
Współpraca międzynarodowa
Więcej na ten temat
Kraje objęte procesem rozszerzenia
Komisja CIVEX w KR-ze odpowiada głównie za stanowisko instytucjonalne w sprawie polityki rozszerzenia UE.
Partnerstwo Wschodnie (CORLEAP)
Utworzona przez KR w 2011 r. Konferencja Władz Lokalnych i Regionalnych Partnerstwa Wschodniego (CORLEAP) to polityczne forum władz lokalnych i regionalnych z Unii Europejskiej i krajów Partnerstwa Wschodniego. Jest to jedyna platforma UE, która daje możliwość przedyskutowania wkładu miast i regionów w rozwój Partnerstwa Wschodniego.
Zgromadzenie Eurośródziemnomorskie (ARLEM)
Eurośródziemnomorskie Zgromadzenie Samorządów Lokalnych i Regionalnych (ARLEM) skupia przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych z Unii Europejskiej i jej śródziemnomorskich krajów partnerskich.
Lepsze stanowienie prawa
Lepsze stanowienie prawa
Active subsidiarity and multilevel governance are key principles and fundamental features for the EU functioning and democratic accountability. Local and regional authorities play an essential role when it comes to formulating and implementing EU policies. Therefore, the EU must involve cities and regions better and more strategically in all the decision-making processes and at all stages of the policy-making cycle.
Więcej na ten temat
Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości
The Sieć Monitorująca Stosowanie Zasady Pomocniczości została utworzona, by ułatwić wymianę informacji w ciągu całego cyklu polityki między władzami lokalnymi i regionalnymi a szczeblem unijnym w kwestii różnych dokumentów i wniosków ustawodawczych, których przyjęcie spowoduje bezpośrednie skutki dla tych władz oraz dla podlegających im obszarów polityki.
Centra regionalne
KR zainaugurował działanie nowej generacji sieci regionalnych centrów (RegHub). Jej członkowie monitorują wdrażanie strategii politycznych UE w terenie oraz dbają o to, by podczas ich oceny przeprowadzanej na szczeblu UE brano pod uwagę stanowisko setek zainteresowanych stron na poziomie lokalnym i regionalnym.
Ocena oddziaływania terytorialnego (OOT)
Oceny oddziaływania terytorialnego mają zapewniać sprawozdawcom Komitetu Regionów (KR-u) analizę potencjalnego terytorialnego oddziaływania wniosków ustawodawczych UE.
Członkowie
Członkowie
Search for the CoR members
Więcej na ten temat
Delegacje krajowe
Delegacje krajowe
Delegacje krajowe składają się z członków KR-u reprezentujących jedno z 27 państw członkowskich UE. Odzwierciedlają one równowagę polityczną, geograficzną i lokalną w danym państwie członkowskim.
Więcej na ten temat
Portal członków
Portal członków
Więcej na ten temat
Aktualności
Aktualności
Strona poświęcona aktualnościom, na której przedstawia się wszystkie działania KR-u.
Więcej na ten temat
Biuletyn informacyjny
Biuletyn informacyjny
Personalized Newsletter from the European Committee of the Regions.
Więcej na ten temat
Wydarzenia
Wydarzenia
Europejski Komitet Regionów (KR) jest miejscem spotkań w Brukseli dla europejskich miast i regionów. Co roku odwiedza nas 50 tys. gości, którzy biorą udział w głównych wydarzeniach z udziałem ekspertów KR-u lub w jednej z 200 odbywających się w Komitecie konferencji, organizowanych przez regiony, miasta lub stowarzyszenia.
Więcej na ten temat
Europejski Tydzień Regionów i Miast
Europejski Tydzień Regionów i Miast
Europejski Tydzień Regionów i Miast (#EURegionsWeek) to największe doroczne wydarzenie poświęcone polityce regionalnej. Podczas tego corocznego czterodniowego wydarzenia miasta i regiony prezentują swoje możliwości generowania wzrostu i tworzenia miejsc pracy oraz realizacji unijnej polityki spójności, jak również potwierdzają znaczenie szczebla lokalnego i regionalnego w dobrym europejskim systemie rządów.
Więcej na ten temat
EuroPCom
EuroPCom
EuroPCom, the European Public Communication Conference, is an annual conference and networking event for communication experts from local, regional, national and European authorities, as well as private communication agencies, NGOs and academia. Since its launch in 2009, EuroPCom has featured high-level speakers from the world of public communication, workshops, participatory ideas labs and training sessions, plus a EuroPCom Market Place for participants to network and engage with exhibitors.
Więcej na ten temat
Szczyty
Szczyty
Co dwa lata Europejski Komitet Regionów (KR) organizuje Europejski Szczyt Regionów i Miast.
Więcej na ten temat
Zaangażuj się
Zaangażuj się
Europejski Komitet Regionów (KR) zachęca wszystkich do udziału w swoich pracach, od przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych po zwykłych obywateli. Dowiedz się, w jaki sposób możesz wziąć udział! W ankietach online, konsultacjach i wydarzeniach mogą brać udział władze lokalne i regionalne, stowarzyszenia, organizacje pozarządowe, eksperci i pracownicy naukowi.
Więcej na ten temat
W centrum uwagi
W centrum uwagi
Alliance for Ukraine
W celu skoordynowania wspólnych wysiłków na rzecz ożywienia i odbudowy Ukrainy, KR wraz ze swymi partnerami, w tym z unijnymi i ukraińskimi stowarzyszeniami władz lokalnych i regionalnych, zainicjował europejski sojusz miast i regionów na rzecz odbudowy Ukrainy.
A new chapter for EU democracy
The new chapter for EU democracy campaign focuses on strengthening the democratic culture in Europe's regions and cities by promoting civic education, further encouraging youth participation and gender balance in decision-making, and fostering the debate on EU issues within local and regional elections.
Zielony Ład w terenie
„Zielony Ład w terenie” to sztandarowa inicjatywa Europejskiego Komitetu Regionów mająca umieścić miasta i regiony w centrum transformacji UE w kierunku neutralności klimatycznej.
Spójność jako wartość UE
Jednym z głównych priorytetów Europejskiego Komitetu Regionów na lata 2020–2025 jest pokazanie, że spójność to nie (tylko) pieniądze, ale przede wszystkim podstawowa wartość Unii Europejskiej. Poprzez własne działania i działania prowadzone w ramach Sojuszu na rzecz Spójności (#CohesionAlliance) Komitet angażuje się w promowanie poglądu, że spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna jest wspierana i respektowana we wszystkich obszarach polityki UE.
Młodzi demokratycznie wybrani politycy
The Young Elected Politicians programme (YEPs) is a network of politicians who are no older than 40 and hold a mandate at regional or local level in the EU. A call for applications to join the programme is published each year. YEPs will have the opportunity to get in contact with other young politicians through the YEP Community, to attend trainings on EU topics, and to participate in activities organised by the CoR, including meetings with rapporteurs, events and seminars organised by the CoR, and communication activities.
Radni UE
Europejska Sieć Radnych Regionalnych i Lokalnych to inicjatywa prowadzona przez instytucje UE i skierowana do polityków lokalnych lub regionalnych posiadających mandat polityczny na szczeblu regionalnym lub lokalnym w jednym z państw członkowskich UE.
Nagrody
Nagrody
Europejski Region Przedsiębiorczości (ERP)
Europejski Region Przedsiębiorczości (ERP) to projekt wyłaniający i nagradzający regiony i miasta UE wyróżniające się wybitną i innowacyjną strategią przedsiębiorczości – niezależnie od ich wielkości, zamożności czy kompetencji.
Nagroda im. Pawła Adamowicza
for courage and excellence in the promotion of freedom, solidarity and equality.
Nagrody ekologiczne UE
The EU organic awards are jointly organised by the European Committee of the Regions (CoR), the European Commission, the European Economic and Social Committee (EESC, COPA-COGECA and IFOAM Organics Europe. These awards aim to recognise excellence along the organic value chain, rewarding the best and most innovative actors in organic production in the EU.
Nagroda ARLEM-u
Nagroda podkreśla wpływ współpracy między młodymi przedsiębiorcami z śródziemnomorskich krajów partnerskich UE a wspierającymi ich władzami lokalnymi lub regionalnymi na lokalny rozwój gospodarczy.
Zasoby
Zasoby
Dostęp do dokumentów
W traktacie z Amsterdamu wprowadzono nowy art. 255, który przewiduje prawo dostępu obywateli do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji. Te trzy instytucje przyjęły rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, a następnie, we wspólnej deklaracji, wezwały inne agencje i organy europejskie do przyjęcia podobnych przepisów w tej sprawie.
Archiwum
Do zadań Archiwum Komitetu Regionów należy porządkowanie i przechowywanie zbiorów, zarządzanie nimi, katalogowanie ich i zabezpieczanie oraz udostępnianie dokumentów Komitetu szerszej publiczności. Dokumenty przekazane do Archiwum przez poszczególne działy Komitetu są przepakowywane, digitalizowane oraz rejestrowane na mikrofiszach, w trosce o zachowanie ich w postaci fizycznej. Wszystkie akta są odpowiednio opisywane, co umożliwia opracowywanie wyszukiwarek (inwentarze).
Mobilna aplikacja KR-u
The mobile app of the European Committee of the Regions (CoR) brings you real-time notifications about news, events and opinions on your preferred topics. Save your favourite items and share contents as you go from meeting to meeting via social media and other channels.
Warsztaty eksperckie na tematy cyfrowe
Brought to you by the CoR social media team, the Digital Masterclasses keep you up to date with the ever-changing digital media landscape. The project comprises both an academic and hands-on approach, allowing its participants to learn about new communication techniques and gain a wide range of digital skills.
Biblioteka
Centrum Dokumentacji w Europejskim Komitecie Regionów (KR-ze) jest właściwym miejscem, gdy poszukuje się informacji o Europie z perspektywy oddolnej.
Tłumaczenie maszynowe
Bezpieczne i pewne ogólnounijne narzędzie tłumaczeniowe, które oferuje tłumaczenie tekstu na wiele języków wykonane przez oprogramowanie lub sztuczną sieć, a nie ludzi.
Publikacje
Materiały do mediów społecznościowych
Place to spread the word about EuroPCom. Which is the largest annual event for experts in the field of public communication.
Analizy
Odwiedź nas
Odwiedź nas
Europejski Komitet Regionów (KR) organizuje wizyty informacyjne dla osób pragnących bliżej poznać pracę Komitetu oraz poszerzyć wiedzę na temat roli regionów w kształtowaniu prawodawstwa Unii Europejskiej.
Więcej na ten temat
Jesteś tutaj >
Przejdź do strony głównej
>
Członkowie
>
memberprofile
Profil członkini/członka
Norbert KARTMANN
Grupa polityczna
EPL (Europejska Partia Ludowa)
Reprezentowane państwo
Niemcy
Reprezentowany region
Hessen
Mandat członkini/członka wygasł
Informacje mogą być nieaktualne
Kontakt
+49 611 350200
adr@ltg.hessen.de
Treść
Opinie
Przyjęte opinie
(CDR 15/2011) - Wzmacnianie europejskiej zdolności reagowania w przypadku klęsk i katastrof