Klik hier voor een automatische vertaling van onderstaande tekst.
Onze steden na COVID-19: het Handvest van Leipzig heeft niets aan relevantie ingeboet  

In dit interview geeft Juan Espadas (ES/PSE) , burgemeester van Sevilla en voorzitter van de commissie ENVE en de “Green Deal Going Local”-werkgroep van het CvdR antwoord op vier vragen over het nieuwe Handvest van Leipzig , een reeks beginselen die de Europese steden moeten aanzetten tot meer duurzaamheid, meer veerkracht en een bredere inclusiviteit. Het CvdR-advies over de vernieuwing van het Handvest van Leipzig is goedgekeurd tijdens de zitting van oktober 2020. Het vernieuwde Handvest van Leipzig is nog even relevant als altijd, met name voor de duurzaamheid van steden na de COVID-19-pandemie.

De COVID-19-pandemie heeft duidelijk gemaakt dat ingezet moet worden op zachte mobiliteit of dat het werk in steden anders georganiseerd moet worden. Deze aanbevelingen sluiten ook aan op de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs en de tenuitvoerlegging van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties . Loopt u in uw ogen voorop met uw advies over het Handvest van Leipzig inzake duurzame Europese steden omdat daarin nieuwe ontwikkelingsstrategieën voor steden worden voorgesteld, voor de periode na COVID-19 en in het kader van het herstelplan?

Zowel de Duitse regering, die in de tweede helft van 2020 het voorzitterschap van de Raad van de EU bekleedde, als het Europees Comité van de Regio’s waren al lang voor de COVID-19-crisis begonnen met de vernieuwing van het Handvest van Leipzig . Als gekozen politici moeten we deze verschrikkelijke crisis aangrijpen om de levenskwaliteit van al onze burgers te verbeteren. Dankzij cruciale internationale overeenkomsten – in december 2020 bestond de klimaatovereenkomst van Parijs 5 jaar – hebben we onze collectieve strategieën ter bestrijding van de klimaatverandering de afgelopen jaren aanzienlijk verbeterd. In het nieuwe Handvest van Leipzig zijn de behoeften van steden in het huidige mondiale paradigma opnieuw in kaart gebracht. Steden zijn de motor van veranderingen die moeten leiden tot een duurzamere en gezondere wereld. Nu er overeenstemming is over de nieuwe langetermijnbegroting van de EU en het COVID-19-herstelplan, is het Handvest van Leipzig nog altijd van groot belang om onze steden naar een nieuw tijdperk van duurzaamheid, veerkracht en inclusiviteit te loodsen.

In uw advies onderstreept u dat de EU moet samenwerken met Europese steden om de doelstellingen van de Europese Green Deal te kunnen verwezenlijken. Bent u van mening dat lokale en regionale overheden in voldoende mate worden betrokken bij de uitvoering van het herstelplan “New Generation EU”? Zullen de aan regio’s en steden toegewezen middelen voor de ontwikkeling van duurzame steden – in duurzame regio’s – genoeg zijn om in Europa tot een groene en digitale transitie te komen waarbij niemand buiten de boot valt?

Ten eerste moeten we onder ogen zien dat elke EU-lidstaat zijn eigen bestuurlijke structuur heeft. Het is dan ook niet gemakkelijk om een goed beeld te krijgen van de rol die lokale en regionale overheden spelen op elk van de beleidsterreinen van de EU. Het Europees Comité van de Regio’s is onmiskenbaar hét forum waar de inbreng van steden en regio’s in de beleidsvorming van de EU – en dan met name in het “Next Generation EU”-herstelplan , bedoeld om de dramatische sociale en economische gevolgen van COVID-19 te boven te komen – gestalte krijgt. We mogen niet vergeten dat steden het dichtst bij de burgers staan en de meeste herstelmaatregelen zullen moeten uitvoeren. Lokale en regionale overheden moeten daarom centraal staan in herstelplannen en prioritaire investeringen. Begin 2020 heeft de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, de prioriteiten van de Commissie vastgesteld en de Europese Green Deal , de nieuwe groeistrategie van de EU om in 2050 klimaatneutraliteit te bereiken, bovenaan de agenda geplaatst. Al het EU-beleid moet in overeenstemming zijn met de beginselen en doelstellingen van de Europese Green Deal. We kunnen niet terugkijken. Als de toekomst niet groen is, is er überhaupt geen toekomst meer. Steden zijn van cruciaal belang om dat doel te bereiken.

COVID-19 heeft ook aan het licht gebracht hoezeer stad en platteland op elkaar zijn aangewezen, met name wat de werking van voedselsystemen in Europa betreft. Wat stelt u in uw CvdR-advies voor om de samenwerking tussen deze gebieden te versterken, zodat de doelstellingen van het cohesiebeleid, de Green Deal of de “van boer tot bord” -strategie beter verwezenlijkt kunnen worden?

Als we steden duurzamer willen maken, moeten we ervoor zorgen dat stad en platteland nauwer met elkaar samenwerken. Samenwerking op het gebied van voedselproductie en -consumptie is belangrijk. Het promoten van de consumptie van levensmiddelen die dicht bij stedelijke gebieden worden geproduceerd is niet alleen goed voor de duurzaamheid van onze voedselsystemen, maar ook voor onze gezondheid. We moeten volgens mij ook het belang van grootstedelijke gebieden benadrukken, aangezien we het functioneren van steden niet kunnen begrijpen zonder te kijken naar de grootstedelijke gebieden in hun omgeving, die allemaal moeten samenwerken om de hulpbronnenefficiëntie in steden te vergroten.

De Europese Commissie maakt zich sterk voor haar initiatief om de regelgeving te verbeteren. Wat stelt u in dit verband voor? Is het volgens u nodig om het Europees Semester te hervormen, zodat beter rekening kan worden gehouden met regio’s en steden, de doelstellingen van het cohesiebeleid en de uitvoering van de Europese Green Deal?

Ten eerste wil ik duidelijk maken dat betere regelgeving geen deregulering inhoudt. Europa moet gewoon efficiënter te werk gaan, en de coronapandemie heeft dat nog eens duidelijk gemaakt. Dat kan alleen met betere samenwerking en coördinatie tussen de verschillende bestuurslagen, dat wil zeggen het Europese niveau, het nationale niveau, maar ook het regionale en lokale niveau. Dit is zonder twijfel de eerste stap op weg naar betere regelgeving! Zo kan het Europees Semester, het Europese proces waarbij jaarlijks specifieke economische aanbevelingen voor de EU-lidstaten worden opgesteld, geen louter bureaucratische exercitie blijven zonder democratische controle en zonder verankering in de Europese regio’s. Daarom willen we als Europees Comité van de Regio’s dat regio’s en steden formeel worden betrokken bij het opstellen van deze aanbevelingen. We zouden ook graag zien dat het Europees Parlement in staat wordt gesteld om volop gebruik te maken van zijn rol op het gebied van democratische controle, iets wat momenteel nog niet het geval is. Bovendien is de vraag waarom aanbevelingen op het gebied van overheidsinvesteringen, solidariteit of de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling tot voor kort nog niet in de specifieke aanwijzingen van het Europees Semester waren opgenomen, terwijl uit de huidige crisis juist blijkt hoe nuttig dat zou zijn. We moeten die aanpak veranderen en aldus inspelen op de concrete behoeften van onze burgers en onze gebieden. Dat is de enige manier om de Europese Green Deal zo uit te voeren dat niemand buiten de boot valt.

Achtergrondinformatie

Het Handvest van Leipzig inzake duurzame Europese steden , dat tijdens het Duitse voorzitterschap van de Raad van de EU in 2007 is goedgekeurd, heeft het concept van geïntegreerde stedelijke ontwikkeling op EU-niveau ingang helpen vinden en bijgedragen tot de ontwikkeling van EU-initiatieven zoals de stedelijke agenda .

Het nieuwe Handvest van Leipzig is op 30 november 2020 goedgekeurd tijdens de informele bijeenkomst van de ministers van stedelijke en territoriale ontwikkeling.

In de vernieuwde versie wordt aandacht geschonken aan de impact van pandemieën op steden en aan het feit dat territoriale verschillen daardoor kunnen toenemen. De nieuwe tekst doet recht aan het beginsel van een geïntegreerde, plaatsgebonden en multilevel governance-aanpak.

Verder wordt erin onderkend dat omliggende plattelandsgebieden belangrijke voordelen bieden voor steden. Ook staat expliciet in het nieuwe Handvest van Leipzig hoe belangrijk het is, zowel voor de burgers als voor de verschillende gebieden, dat in Europa werk wordt gemaakt van de “digitale cohesie”.

In het nieuwe Handvest van Leipzig wordt de waarde erkend van de drie pijlers (betere regelgeving, betere financiering en betere kennis) van de stedelijke agenda voor de EU, die met het Pact van Amsterdam is vastgesteld.

In de tweede helft van 2020 volgde het Duitse voorzitterschap van de Raad van de EU de aanbeveling van het CvdR op om conclusies van de Raad op te stellen over het Handvest van Leipzig, de stedelijke agenda voor de EU en de dwarsverbanden hiervan met de Territoriale Agenda. Deze werden op 17 december 2020 voorgelegd aan en goedgekeurd door de Raad van de EU-ministers van Milieu.

Contactadres voor de pers : pressecdr@cor.europa.eu

Delen :