Aansluitend bij de plechtigheden naar aanleiding van de 60e verjaardag van het Verdrag van Rome en de publicatie van de ''white paper'' van de Europese Commissie over de toekomst van Europa hebben de leden van de CvdR-commissie Burgerschap, Governance, Institutionele en Externe Aangelegenheden (CIVEX) gisteren van gedachten gewisseld over de kwesties die spelen bij de totstandbrenging van een nieuwe visie voor Europa, vanuit het oogpunt van de regio’s en steden. Deelnemers aan de discussie, waaronder vertegenwoordigers van de Europese Commissie, herhaalden dat het raadplegingsproces even essentieel is als het uiteindelijke resultaat ervan, en dat steden en regio’s van cruciaal belang zijn om dit ruim opgezette proces aan te sturen.

Voorzitter Tusk van de Europese Raad heeft in het kader van de lopende politieke discussies over de toekomst van Europa het CvdR, als spreekbuis van de steden en regio’s in Europa, verzocht aanbevelingen te formuleren voor de toekomst van Europa. Het standpunt van het CvdR is gebaseerd op een ruime raadpleging, die onder het motto "Nadenken over Europa " hoofdzakelijk werd verricht in de vorm van burgerdialogen en stadsdebatten, teneinde van onderaf de bezorgdheden en verwachtingen van de burgers in kaart te brengen. Het advies dat medio 2018 zou moeten worden goedgekeurd, zal worden opgesteld door CvdR-voorzitter Markku Markkula en eerste vicevoorzitter Karl-Heinz Lambertz. Met het debat van gisteren werd beoogd de balans op te maken van het voorbereidingsproces, werden de recentste bijdragen van de Commissie besproken en werden de CvdR-leden aangespoord om zich in hun kiesdistricten verder in te zetten voor een dialoog met de burgers. In een tweede verzoek heeft de Europese Commissie het CvdR gevraagd om op basis van het witboek van de Commissie en de ideëen en prioriteiten van de Europese regio’s en steden een verkennend advies op te stellen over de toekomstige ontwikkeling van onze Unie.

Bij de opening van het debat verwoordde Karl-Heinz Lambertz zijn mening over de CvdR-campagne “Nadenken over Europa” en over de manier waarop deze zou moeten worden gevoerd, als volgt: “’Nadenken over Europa’ is geen grootschalig publiek onderzoek, noch een zoveelste nieuwe campagne over de verwezenlijkingen van het Europese project. Het is een echte dialoog, een wens om de discussie te verruimen, de burgers te activeren en samen met hen concrete acties op te zetten. We luisteren niet alleen, we spreken met elkaar. Dat is de reden waarom het proces voor mij even belangrijk is als het formele resultaat ervan, nl. de goedkeuring van een gemeenschappelijke resolutie in 2018. Dit is ook de reden waarom uw volledige participatie, als lokaal en regionaal gekozen vertegenwoordigers, een absolute voorwaarde is voor het welslagen van dit project.”

De heer Lambertz wees voorts op een aantal pijnpunten in de lopende discussie over de toekomst van Europa: “Er zijn volgens mij drie grote gevaren: ten eerste is al onze energie toegespitst op een “scheiding” die we niet hebben gekozen, waarbij het Brexit-proces onze Europese ambities ondermijnt. Ten tweede lijkt de samenhang tussen onze gebieden en volkeren als bijkomstig te worden beschouwd en ten derde vormt de discussie over een Europa van verschillende snelheden eigenlijk een dekmantel voor een discussie over een Europa van verschillende richtingen, waarmee we een moeizaam verworven gemeenschappelijke koers dreigen te verlaten.”

De volgende stappen zullen moeten worden afgestemd op de lopende en toekomstige ontwikkelingen binnen het interinstitutionele debat, met inbegrip van het recente witboek over de toekomst van Europa van de Europese Commissie. In dit verband formuleerde een vertegenwoordiger van het kabinet van voorzitter Juncker een aantal opmerkingen over de inhoud van het witboek en wees hij erop dat naast de vijf voorgestelde scenario’s uiteindelijk misschien wel een zesde scenario zou kunnen worden ontwikkeld op basis van de resultaten van het debat. Daarbij beklemtoonde hij dat “de toekomst van de EU in de steden en regio’s ligt”, daar deze het bestuursniveau vormen waarmee de burgers het meest vertrouwd zijn.

Een vertegenwoordiger van DG Communicatie van de Europese Commissie presenteerde voorts de belangrijkste conclusies van de laatste Eurobarometer-enquêtes, die toegespitst waren op de volgende drie aspecten: vertrouwen in de instellingen, vertrouwen in de media, en het groeiende populisme. Hij benadrukte dat de resultaten enerzijds een wijdverspreid verlies van vertrouwen in de instellingen laten zien, een trend die niet specifiek is voor de EU, terwijl het vertrouwen van de burgers in lokale en regionale overheden anderzijds het hoogst blijft. Tegen deze achtergrond riep hij de CvdR-leden op om, in hun hoedanigheid van lokaal en regionaal verkozen vertegenwoordigers, “het huidige debat over de toekomst van Europa te helpen aansturen”.

Deze discussie met de vertegenwoordigers van de Europese Commissie vormt een vervolg van het debat met Europarlementariërs Guy Verhofstadt, Elmar Brok en Jo Leinen, dat tijdens de zitting van maart plaatsvond. Bovendien zal een en ander als input dienen voor een debat met de voorzitter van het Europees Parlement, Antonio Tajani, over de toekomst van Europa, dat tijdens de CvdR-zitting van 11 mei zal worden gehouden. Het witboek van de Europese Commissie over een nieuwe koers voor Europa zal ook aan de orde zijn tijdens de volgende zitting en met name een debat met de vicevoorzitter van de Commissie, Jyrki Katainen.

***

Het CvdR-initiatief “Nadenken over Europa”

Het CvdR-initiatief om Europese burgers rechtstreeks te raadplegen loopt al enige tijd: het Comité, zijn leden en zijn lokale en regionale partners hebben in 2016 in 13 EU-lidstaten 27 lokale evenementen georganiseerd, waaraan in totaal 3 200 burgers deelnamen. In 2017 zullen de activiteiten verder worden uitgebreid tot ongeveer 100 lokale evenementen in de hele EU.

Tijdens elke komende zitting en CIVEX-commissievergadering zal een debat over de verschillende aspecten van het proces “Nadenken over Europa” worden gehouden. CIVEX zal ook een conferentie over “De toekomst van Europa” organiseren in het kader van haar externe vergadering in Caen (Frankrijk) op 21 en 22 september.

Voorts zal het CvdR een webgebaseerde applicatie voor het grote publiek lanceren, met een aantal vragen over de toekomst van het EU-beleid, die zal worden gebruikt voor het verzamelen en presenteren van feedback van burgers tijdens lokale evenementen en dialogen met de burgers.

- Agenda van de 13e CIVEX-vergadering

- Het CvdR-initiatief “Nadenken over Europa” (brochure)

- Foto’s van de CIVEX-vergadering

Contact:

Nathalie Vandelle

Tel. +32 (0)2 282 24 99

nathalie.vandelle@cor.europa.eu