Het ​Stakeholdersplatform voor een samenleving zonder verontreiniging, een gezamenlijk initiatief van het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) en de Europese Commissie, heeft op 25 april zijn tweede vergadering gehouden; de aandacht ging daarbij met name uit naar gezondheid en het Actieplan Verontreiniging naar nul, de belangrijkste hefboom voor het terugdringen van de water-, lucht en bodemverontreiniging en de ongelijkheid op gezondheidsgebied in de EU.

De ongelijkheid op gezondheidsgebied in de EU kan en moet dringend worden aangepakt, met name via het actieplan Verontreiniging naar nul en het bijbehorende vlaggenschipinitiatief “Verkleining van de ongelijkheid op het gebied van gezondheid door alle verontreiniging tot nul terug te dringen”. Zo luidde een van de belangrijkste boodschappen van het tweede Stakeholdersplatform voor een samenleving zonder verontreiniging, dat plaatsvond op 25 april; de deelnemers beklemtoonden de dramatische gevolgen van milieuvervuiling voor de menselijke gezondheid, en wezen erop dat 17 % van de sterfgevallen als gevolg van longkanker verband houdt met luchtverontreiniging en 11 % van de vroegtijdige sterfgevallen in de EU te wijten is aan milieuvervuiling. Naast het terugdringen van de water-, lucht- en bodemverontreiniging is het nieuw opgerichte platform dan ook met name bedoeld om een bijdrage te leveren aan de verbetering van de volksgezondheid en de vermindering van de ongelijkheid op gezondheidsgebied; bepaalde groepen burgers worden immers meer blootgesteld aan verontreiniging of zijn kwetsbaarder en gaan zwaarder gebukt onder de gevolgen ervan voor de gezondheid.

Marieke Schouten (NL/Greens), covoorzitter van het Stakeholdersplatform voor een samenleving zonder verontreiniging en wethouder van de gemeente Nieuwegein: “Met hetstakeholdersplatform is een cruciale stap gezet in de richting van de verwezenlijking van de EU-ambities in het kader van de Green Deal. Het waarborgen van gelijke toegang tot gezondheid voor alle EU-burgers door de verontreiniging tot nul terug te brengen, is cruciaal bij het streven naar meer veerkracht en een milieuvriendelijk Europa. Wetenschap en innovatie zijn innovatieve instrumenten en leveren een belangrijke bijdrage aan concrete acties ter bestrijding van verontreiniging. Marieke Schouten, CvdR-rapporteur voor het EU-actieplan: Verontreiniging van lucht, water en bodem naar nul, beklemtoonde ook dat de verschillende thematische gebieden en activiteiten op het vlak van het terugbrengen van de verontreiniging tot nul stroken met het vlaggenschipinitiatief Green Deal Going Local.

Patrick Child, adjunct-directeur-generaal van DG Milieu van de Europese Commissie en covoorzitter van het Stakeholdersplatform voor een samenleving zonder verontreiniging: “De huidige crisis en de Russische invasie in Oekraïne maken duidelijk dat de Europese Green Deal en onze inspanningen om de verontreiniging tot nul terug te dringen meer dan ooit noodzakelijk zijn. De uitdaging van de energiezekerheid, die de Commissie wil aanpakken met haar RePowerEU-strategie, vereist dat vaart wordt gezet achter de decarbonisatie en de inzet van hernieuwbare energie, wat de EU-doelstellingen inzake het terugdringen van de verontreiniging tot nul meteen dichterbij zou brengen. Dankzij dit platform kunnen we samen met een aantal cruciale partners en belanghebbenden de burgers een zo hoog mogelijk niveau van milieubescherming en volksgezondheid bieden.”

Hans Bruyninckx, uitvoerend directeur van het Europees Milieuagentschap, onderstreepte het volgende: “We boeken langzaam maar zeker vooruitgang bij het streven om de verontreiniging tot nul terug te dringen. We moeten de gezondheid in de hele Europese Unie verbeteren en tegelijkertijd de ongelijkheid aanpakken.” Voorts wees hij erop dat we ziekten die door verontreiniging worden veroorzaakt of verergerd, uit de wereld moeten helpen, onder meer via het actieplan “Verontreiniging naar nul”, zodat de kwaliteit van leven van de EU-burgers erop vooruit gaat en het milieu wordt beschermd.

Voorts bogen de leden van het platform zich over de Commissievoorstellen in het kader van het initiatief duurzame producten en het voorstel voor een herziene richtlijn industriële emissies. Deze initiatieven zijn erop gericht de vervuiling terug te dringen en circulaire productie en consumptie te promoten, in overeenstemming met de doelstellingen van de Europese Green Deal. De deelnemers wezen erop dat wetenschap en innovatie nieuwe oplossingen bieden om milieuvervuiling aan te pakken en dat deze innovaties met name op lokaal en regionaal niveau moeten worden ingezet.

Markku Markkula(FI/EVP), voorzitter van de regioraad van Helsinki, lichtte het CvdR-advies over Europese missies toe en beklemtoonde dat deze “missies” van Horizon Europa een nieuw en onmisbaar instrument zijn dat de doelstelling om de verontreiniging tot nul terug te brengen in een stroomversnelling kan brengen. “Om de kloof tussen de academische wereld, deskundigen uit de industrie en beleidsmakers te verkleinen, moeten we werken aan een nieuwe, op kennisdeling gebaseerde arbeidscultuur”, zo beklemtoonde Markku Markkula.Tot slot herinnerde de voormalige CvdR-voorzitter eraan dat “prognoseactiviteiten belangrijk zijn om inzicht te krijgen in grote informatiestromen en gebruik te maken van gedeelde kennis door cultuur, leren, capaciteitsopbouw en onderzoek te combineren. Er moet meer worden geïnvesteerd in onderzoek en innovatie om onze koolstofhandafdruk - die een tegenwicht kan vormen tegen vervuiling en onze koolstofvoetafdruk - te ontwikkelen. Daarbij moeten we ook een beroep doen op de industriële partners en actoren uit het bedrijfsleven.”

De leden bogen zich tijdens de vergadering ook over de goedkeuring van het werkprogramma van het platform voor de periode 2022-2024. De derde vergadering van het Stakeholdersplatform voor een samenleving zonder verontreiniging zal plaatsvinden in oktober 2022. De uitnodiging voor de volgende vergadering en informatie over workshops en andere evenementen zijn beschikbaar op de webpagina van het platform.

Achtergrond:

De eerste vergadering van het Stakeholdersplatform voor een samenleving zonder verontreiniging vond plaats op 16 december 2021 en werd bijgewoond door Virginijus Sinkevičius , commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij, en Apostolos Tzitzikostas, voorzitter van het Europees Comité van de Regio’s en gouverneur van de Griekse regio Centraal-Macedonië. U kunt het persbericht hier lezen en de opname van de vergadering hier bekijken.

Contactpersonen:

David Crous

Tel.+32 (0)470 881 037

David.Crous@cor.europa.eu

Theresa Sostmann

Tel. +32 2282 2457

Theresa.Sostmann@cor.europa.eu