De lokale en regionale leiders van de EU dringen ook aan op een solidariteitsmechanisme

dat de migratieproblemen van regio’s aan de buitengrenzen van de EU doeltreffend aanpakt.

De instellingen van de Europese Unie moeten de voorstellen in het nieuwe migratie- en asielpact van de EU zodanig herzien dat regio’s aan de grenzen van de EU meer steun krijgen, kwetsbare personen beter worden beschermd en de tijd die in opvangcentra aan de grenzen van de EU wordt doorgebracht, beperkt blijft, aldus het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) in een reeks aanbevelingen die op 19 maart zijn goedgekeurd. Nieuw migratie- en asielpact

De aanbevelingen zouden, indien zij door de lidstaten, het Europees Parlement en de Europese Commissie worden aanvaard, de toegang van grensregio’s tot financiering vergemakkelijken en de hun toegewezen taken verlichten, en de mogelijkheid bieden om — in tijden van crisis — irreguliere migranten elders in de EU op te vangen tijdens de behandeling van hun aanvragen. Dit voorstel zou het gebruik van hotspots beperken en het beginsel van het “eerste land van binnenkomst”, dat nu nog wordt gebruikt om te bepalen welke lidstaat verantwoordelijk is, opheffen. Wat de maatregelen voor asielzoekers en migranten betreft, wordt in de aanbevelingen gepleit voor meer steun voor kwetsbare groepen en minderjarigen, wordt bezwaar gemaakt tegen een voorstel van de Commissie om vingerafdrukken af te nemen bij kinderen jonger dan 12 jaar, wordt verzocht om meer medische en psychologische hulp in opvangcentra, en wordt erop aangedrongen kinderen en niet-begeleide vrouwen voorrang te geven bij hervestigingsprocedures.

Het advies steunt ook een voorstel in het nieuwe migratie- en asielpact, dat de Commissie in september 2020 heeft voorgelegd, voor een flexibel solidariteitsmechanisme tussen de lidstaten. Het is echter sceptisch over de uitvoerbaarheid van het concept “terugkeersponsoring”. Het mechanisme zou de lidstaten verplichten solidariteit te betonen, maar het zou hun vrij staan om te kiezen uit diverse vormen van praktische solidariteit.

Rapporteur Antje Grotheer (DE/PSE), vicevoorzitter van het stadsparlement van Bremen, zei hierover het volgende: “Als Europese steden, gemeenten en regio’s moeten wij streven naar doeltreffende oplossingen, gebaseerd op fundamentele Europese waarden, billijkheid en gedeelde verantwoordelijkheid. Daarom bepleiten we een solidariteitsmechanisme voor migratie, dat rekening houdt met onze standpunten en de lasten voor de grensregio’s daadwerkelijk verlicht. Bovendien moet voorrang worden gegeven aan de bescherming van de grondrechten van migranten, met name van kinderen en minderjarigen. We hebben snellere procedures nodig, die conform de mensenrechten worden uitgevoerd. Een Europa waarin niemand wordt uitgesloten, is geen project à la carte, maar vereist solidariteit en billijkheid.”

Tijdens de CvdR-zitting van 17 maart zei de rapporteur van het Europees Parlement voor de verordening betreffende asiel- en migratiebeheer – Tomas Tobé (SV/EVP) dat solidariteit “verplicht” moet zijn, maar met “flexibele” opties, en dat er waarschijnlijk nieuwe vormen van solidariteit nodig zullen zijn.

Het huidige Europese asielstelsel vertoont gebreken, waardoor de regio's en gemeenten, met name in de lidstaten aan de buitengrenzen, zwaar worden getroffen. Om deze druk te verlichten, moeten we beschikken over een goed functionerend migratiesysteem. We hebben behoefte aan zinvolle solidariteit en een eerlijke taakverdeling in de hele Unie, maar we moeten praktische oplossingen vinden, want we discussiëren hier in feite al sinds 2016 over en boeken zeer, zeer weinig vooruitgang. Maar waartoe we ook besluiten, we hebben implementatie nodig, want als het huidige systeem goed zou werken, zouden we niet met de problemen zitten die we nu hebben. Er is nog veel werk voor de boeg voordat we überhaupt politieke conclusies aan het pact kunnen verbinden.”

Het CvdR-advies is voornamelijk gericht op de opvangfase van de migratie, en gaat in op omstreden kwesties in de Commissievoorstellen, variërend van de screening en de behandeling van aanvragen, de criteria die worden gehanteerd bij de beoordeling van aanvragen, de terugkeer van migranten wier aanvraag wordt afgewezen, tot de dienstverlening en de financiële en administratieve lasten die daarmee gepaard gaan voor grensregio's. Het CvdR verwelkomt ook een ander aspect van het pact, namelijk de integratie van migranten in hun nieuwe thuisland, en beschrijft het actieplan 2021-2027 van de Commissie voor integratie en inclusie als een “noodzakelijke aanvulling” op het nieuwe migratie- en asielpact.

In 2019 heeft het CvdR met steun van de Europese Commissie de aanzet gegeven voor het initiatief Steden en regio's voor de integratie van migranten . Tijdens de zitting van maart 2021 hebben het CvdR en de Europese Commissie een overeenkomst ondertekend om hun samenwerking te verdiepen.

Tijdens de CvdR-zitting van 19 maart heeft Ylva Johansson , Europees Commissaris voor Binnenlandse Zaken, de nadruk gelegd op integratie, en zei: “Lokale en regionale overheden staan in de frontlinie om integratie- en andere diensten te verlenen aan pas aangekomen migranten en om hun integratie op lange termijn te ondersteunen. Het verheugt mij dit partnerschap met het Comité van de Regio’s aan te kondigen, dat een belangrijke rol zal spelen bij het ondersteunen van steden en regio’s in de EU bij hun integratiewerkzaamheden.”

Contact:

Andrew Gardner

+32 473 943 981

andrew.gardner@cor.europa.eu