Burgemeester van Keulen ontvangt prijs voor de uitmuntende en moedige manier waarop zij voor vrijheid, solidariteit en gelijkheid opkomt

Het Europees Comité van de Regio’s heeft samen met het International Cities of Refuge Network (ICORN) en de Poolse stad Gdańsk de Paweł Adamowicz-prijs toegekend aan Henriette Reker, burgemeester van Keulen, voor haar moed en inzet bij de bevordering van vrijheid, solidariteit en gelijkheid.

De prijs, die dit jaar voor het eerst is uitgereikt, werd in het leven geroepen om het gedachtegoed van wijlen Paweł Adamowicz, die in 2019 werd vermoord, in ere te houden. Gekozen vertegenwoordigers, ambtenaren en gewone burgers die, ondanks eventuele risico’s, de democratie opener, effectiever en uitnodigender willen maken, konden worden voorgedragen.

De jury kende burgemeester Reker de prijs toe omdat zij zich met buitengewone toewijding inzet voor een tolerante, inclusieve en non-discriminatoire behandeling van burgers met een migratieachtergrond, voor de bestrijding van haatzaaiende uitlatingen en xenofobie, en voor integratie, getuige een breed scala aan beleidsmaatregelen en projecten en haar moedige en duidelijke publieke standpunten. In de afgelopen twintig jaar, eerst als locoburgemeester en sinds 2015 als burgemeester van Keulen, heeft zij van diversiteit en solidariteit een onlosmakelijk onderdeel van de identiteit van Keulen weten te maken.

Burgemeester Henriette Reker : “Ik voel mij zeer vereerd met deze prijs ter nagedachtenis aan Pawel Adamowicz. Hij geloofde sterk in persvrijheid, vrijheid van de kunst en het universele recht van vrije meningsuiting in een democratie. Wij hadden dezelfde opvattingen en wij streden daarvoor. Ik ben dankbaar burgemeester te mogen zijn van een hartelijke en ruimdenkende stad waar vluchtelingen, en alle mensen die op zoek zijn naar een woonplaats die haar multiculturele wortels omarmt, welkom zijn. Ook al hebben we nog wel steeds te maken met een aantal ernstige problemen. Over de hele wereld kampen burgemeesters met problemen als racisme en antisemitisme. We kunnen onze diverse gemeenschappen onder meer tot steun zijn door internationale bakens zoals deze op te zetten, eendrachtig op te treden en een vuist te maken tegen rechtse tendensen. Geweld is nooit een oplossing geweest en zal dat ook nooit zijn. Het is altijd de eerste stap in de verkeerde richting. Daarom moeten we ons sterk maken voor vrede, een open dialoog en eensgezindheid.”

Apostolos Tzitzikostas , voorzitter van het Europees Comité van de Regio’s en gouverneur van de regio Centraal - Macedonië: “De Adamowicz-prijs blijft ons eraan herinneren dat de bescherming en bevordering van vrijheid, solidariteit en non-discriminatie op lokaal niveau begint. Dat is de frontlinie waar we onze Unie, en haar beginselen en waarden, moeten beschermen. Als eerste winnaar van deze prijs wordt burgemeester Reker geroemd om haar inzet voor gelijkheid, solidariteit en integratie en voor de verdediging van onze gemeenschappelijke kernwaarden.”

Věra Jourová , vicevoorzitter van de Europese Commissie, belast met Waarden en Transparantie:

“Ik ben heel blij dat deze prijs nu een feit is. Het doet me daarbij vooral deugd dat de ontvanger van de prijs, mevrouw Reker, die burgemeester van Keulen is, zo moedig en trefzeker opkomt voor vrijheid, solidariteit en gelijkheid. Zij staat algemeen bekend om haar inzet voor inclusie, gelijkheid en non-discriminatie. Ik kan me geen betere winnaar van deze eerste editie van de prijs voorstellen.”

Magdalena Adamowicz , lid van het Europees Parlement en weduwe van Paweł Adamowicz: “Diversiteit is geen probleem, maar het hoogste goed! Het is niet goed om je in jezelf te verschansen. Alleen door het contact met een andere cultuur, door verschillen tegen te komen, worden we rijker.“ Dat zijn Pawełs eigen woorden. Laten we eens kijken naar de geschiedenis van steden, regio’s en landen die succesvol zijn. Wat zij gemeen hebben is dat zij diversiteit, openheid en verdraagzaamheid een warm hart toedragen en alle mensen respectvol behandelen, omdat zij de drijvende kracht zijn achter de economie, de cultuur, de wetenschap en onze culinaire rijkdom. Gdańsk is zonder twijfel een van deze steden. Als we de democratie niet willen kwijtraken, kunnen we onze democratische waarden niet zomaar verkwanselen. We moeten ervoor vechten en weer recht doen aan waar ze werkelijk voor staan. Paweł begreep dit, en daarom was hij ook zo’n groot voorstander van burgerschapsvorming. Ik reken er dan ook zeker op dat burgerschapsvorming dankzij de volgende edities van de Paweł Adamowicz-prijs verder gestalte krijgt in onze steden en regio’s. Ik feliciteer u nogmaals, burgemeester Henriette Reker, en laten we allemaal niet vergeten en in ons dagelijks werk tot uitdrukking brengen dat er zonder samenwerking geen sociale of economische ontwikkeling en geen welvaart mogelijk is en dat we alleen kunnen samenwerken als er onderling vertrouwen is en respect voor elkaar. Voor iedereen. Zo leefde Paweł en zo’n houding geeft zijn prijs meer glans.”

De burgemeester van Gdańsk en vertegenwoordiger van het International Cities of Refuge Network (ICORN), Aleksandra Dulkiewicz , zei: “Ik denk dat Paweł Adamowicz heel graag zou willen dat wij de emoties die zijn dood heeft veroorzaakt elke dag opnieuw omzetten in daden. In daden waar je medemens iets aan heeft. Kleine dingen: een gebaar, een glimlach en een aardig woord die, als ze duizend keer worden herhaald, een positief verschil maken. Volgens mij is dat het beste en mooiste monument dat we voor burgemeester Paweł Adamowicz kunnen oprichten. Met haar niet-aflatende inspanningen ten bate van de inwoners van Keulen, met haar moedige bestrijding van onverdraagzaamheid, haat en xenofobie, is Henriette Reker, burgemeester van Keulen, laureaat van de eerste editie van de Paweł Adamowicz-prijs, bij uitstek iemand die de waarden belichaamt waarvoor de burgemeester van Gdańsk zijn leven heeft gegeven.”

In december juichte de Franse president Emmanuel Macron het in een toespraak in het Europees Comité van de Regio’s toe dat deze prijs voor de verdediging van de waarden waarop de Europese Unie is gegrondvest in het leven is geroepen. Hij benadrukte dat respect voor menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en mensenrechten, waaronder de rechten van minderheden, van essentieel belang is en dat deze waarden één en ondeelbaar zijn. Dat waren de waarden waarvoor Paweł Adamowicz leefde en waarvoor hij helaas is gestorven, aldus president Macron.

Achtergrond:

In 2015 overleefde burgemeester Reker een aanval met een mes die werd gepleegd omdat zij zich inzet voor migrantengemeenschappen en hen helpt om te integreren. Deze gewelddaad heeft haar er niet van weerhouden dezelfde waarden in haar openbare leven en in haar beleid en projecten te blijven verdedigen.

In Keulen wonen 1 089 984 mensen, onder wie 426 646 mensen met een migratieachtergrond. Van hen zijn 212 191 buitenlanders, die afkomstig zijn uit in totaal 184 landen. De stad Keulen herbergt ongeveer 6 000 vluchtelingen. Er zijn 130 verschillende religieuze gemeenschappen in Keulen, waarvan er 26 vertegenwoordigd zijn in de Rat der Religionen, een vrijwillige vereniging die zich inzet voor de interreligieuze dialoog.

Paweł Adamowicz werd op 13 januari 2019 neergestoken toen hij een toespraak hield op een liefdadigheidsevenement. Hij overleed de volgende dag aan zijn verwondingen. Hij werd 53 jaar. In de periode voordat hij werd vermoord kreeg hij steeds meer te maken met haatzaaiende uitlatingen. Zijn dood bracht een debat op gang over de mate waarin de ontaarding van het publieke discours bijdraagt aan geweld, extremisme, propaganda en intolerantie. Zijn laatste woorden, vlak voor hij werd aangevallen, waren: “Gdańsk is vrijgevig, Gdańsk deelt zijn welzijn, Gdańsk wil een stad van solidariteit zijn. Dit is een prachtige tijd om te delen. Jullie zijn geliefd. Gdańsk is de mooiste stad ter wereld. Dank u wel!”

Adamowicz zette zich in voor de bevordering van de fundamentele waarden van de EU en was een actief lid van het Europees Comité van de Regio's. In 2016 lanceerde burgemeester Adamowicz, na een ontmoeting met paus Franciscus, het “integratiemodel voor immigranten” van Gdańsk. Dit model heeft andere Poolse steden geïnspireerd.

Het Europees Comité van de Regio's heeft, als politieke assemblee van lokale en regionale politici in de EU en op initiatief van de Poolse delegatie, op 7 februari 2019 unaniem een resolutie aangenomen waarin haatzaaiende taal en bedreigingen van welke aard dan ook aan het adres van politieke leiders worden veroordeeld.

Het International Cities of Refuge Network (ICORN) is een internationale organisatie van 75 steden en regio’s binnen en buiten Europa die een veilig toevluchtsoord bieden aan vervolgde schrijvers en kunstenaars. Het komt op voor de vrijheid van meningsuiting, verdedigt de democratische waarden en bevordert internationale solidariteit. Meer dan 250 schrijvers en kunstenaars hebben onderdak in een ICORN-stad aangeboden gekregen. In een veilige omgeving blijven zij een essentiële rol spelen, zowel bij het aan de kaak stellen van schendingen van de mensenrechten en de vrijheid van meningsuiting in hun thuisland, als bij het ondersteunen van collega’s in hun land van herkomst. Dankzij burgemeester Paweł Adamowicz heeft de stad Gdańsk zich op 30 augustus 2017 aangesloten bij ICORN.

Website van de Burgemeester Paweł Adamowicz-prijs — #AdamowiczAward

Reglement, toelatingsvoorwaarden en selectiecriteria

Webside met informatie over Paweł Adamowicz en de gedenkdag van zijn moord

Burgemeester van Keulen uitgeroepen als winnaar van de eerste Burgemeester Paweł Adamowicz-prijs

Contact:

Europees Comité van de Regio’s

Wioletta Wojewodzka

Tel.: +32 (0)2 282 2289

Mobiel: +32 (0)473 843 986

wioletta.wojewodzka@cor.europa.eu

Stad Gdańsk

Maciej Buczkowski