In een debat met de Europees commissaris voor Gezondheid hebben de CvdR-leden gepleit voor een herziening van de bevoegdheden van de EU op gezondheidsgebied en voor een grotere rol voor lokale en regionale overheden die overeenstemt met hun verantwoordelijkheden
De lokale en regionale overheden in de EU waarschuwen dat de gevolgen voor de regionale economieën rampzalig zullen zijn wanneer de grenzen niet vóór de zomer worden opengesteld. Tijdens een debat met de EU-commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid, Stella Kyriakides , hebben leden van het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) erop gewezen dat de EU en haar lidstaten inspanningen hebben geleverd om vaccins uit te rollen en een vaccinoorlog tussen lidstaten te voorkomen, maar dat het ontbreken van een duidelijk wettelijk EU-kader heeft geleid tot fouten, die in de toekomst moeten worden vermeden. Zij boden hun steun aan om het wantrouwen ten aanzien van vaccins te bestrijden en de toediening van vaccins te versnellen, en wezen erop dat vaccinatiecertificaten een stap in de goede richting zijn, maar niet als wondermiddel mogen worden beschouwd.
De aanwezigheid van commissaris Kyriakides, die de voltallige vergadering toesprak , bood de gelegenheid om de huidige verdeling van de bevoegdheden op gezondheidsgebied tussen de EU en de nationale, regionale en lokale bestuursniveaus te bespreken. Vooruitlopend op de conferentie over de toekomst van Europa riepen de leden van het CvdR op de verdeling van de bevoegdheden te herbekijken, gelet op de gebrekkige respons op de COVID-19-pandemie, met als doel de paraatheid en de coördinatie tussen alle actoren te vergroten. De EU en de lidstaten moeten ervoor zorgen dat de belangrijke rol van de lokale en regionale overheden tijdens gezondheidscrises volledig tot zijn recht komt, aangezien deze overheden van cruciaal belang zijn voor de ontwikkeling van veerkrachtigere en effectievere gezondheidszorgstelsels in heel Europa. Het CvdR heeft zich bereid verklaard deel te nemen aan het debat over de “gezondheidsunie” op basis van de wettelijke bevoegdheden van regionale en lokale overheden en de politieke verantwoordelijkheden van regionale en lokale bestuurders op gezondheidsgebied.
In zijn toespraak bij aanvang van het debat zei Apostolos Tzitzikostas , voorzitter van het CvdR en gouverneur van de regio Centraal-Macedonië: “Zonder solidariteit zou er een Europese vaccinoorlog zijn uitgebroken, waardoor veel landen, regio's en steden achter het net zouden vissen. Maar de mensen willen terug naar het oude normaal en we moeten Europa voor de zomer veilig kunnen openstellen. Een COVID-19-vaccinatiepaspoort is een stap vooruit, maar volstaat niet. Deze vreselijke ziekte heeft aangetoond dat we méér Europa op gezondheidsgebied nodig hebben om in de toekomst beter voorbereid te zijn, en dat elk bestuursniveau — van internationaal tot lokaal en regionaal niveau — een fundamentele rol speelt. Ons Comité is bereid om over de gezondheidsunie te debatteren, op basis van onze eigen lokale en regionale bevoegdheden en in overeenstemming met het subsidiariteits- en het evenredigheidsbeginsel van de EU. Alleen samen kunnen we beter en sneller resultaten boeken. Door lokale en regionale overheden meer verantwoordelijkheden te geven, kunnen we de vaccinatiecampagne goed op gang trekken en de basis leggen voor de heropening van de grenzen tegen de zomer.”
Commissaris Kyriakides en leden van het CvdR bespraken ook een pakket gezondheidsgerelateerde maatregelen die sinds het begin van de pandemie zijn ontwikkeld: het EU4Health-programma , de richtlijn grensoverschrijdende gezondheidszorg en een systeem voor het beheer van noodsituaties. Het CvdR heeft in oktober jongstleden aanbevelingen gedaan over deze drie thema’s.
Birgitta Sacrédeus (SE/EVP), lid van de regioraad van Dalarna en rapporteur van het CvdR voor het EU-mechanisme voor noodsituaties op gezondheidsgebied , zei: “Het is zeer goed om te zien dat het pleidooi van het CvdR voor een EU-mechanisme voor noodsituaties op gezondheidsgebied nu concreet gestalte krijgt, in de vorm van de autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA). Veerkracht valt of staat met een goede voorbereiding, en daarvoor hebben we solide samenwerkingsstructuren en beproefde communicatielijnen nodig. Ik ben ervan overtuigd dat de HERA dorpen, steden en regio’s kan helpen om toekomstige pandemieën en de omvang van de catastrofe van het afgelopen jaar het hoofd te bieden. Maar we moeten ervoor zorgen dat de doorslaggevende rol die lokale en regionale overheden in crisissituaties spelen, volledig tot zijn recht komt.”
Over het EU4Health-programma , dat het Europees Parlement op 9 maart heeft goedgekeurd, zei CvdR-rapporteur Nathalie Sarrabezolles (FR/PSE), voorzitter van de raad van het departement Finistère, in een verklaring tijdens de zitting : “Met de 5,1 miljard euro die in het kader van het EU4Health-programma is uitgetrokken, kunnen ongelijkheden op gezondheidsgebied worden bestreden, geneesmiddelen betaalbaar worden gehouden, onze gezondheidsstelsels worden versterkt en kan de samenwerking tussen landen worden opgevoerd. De lokale en regionale bestuurders hebben hard gestreden om te zorgen voor toereikende financiering, en het Europees Parlement is er met onze steun in geslaagd een einde te maken aan de gevaarlijke en misplaatste terughoudendheid van sommige lidstaten om adequate financiering te verstrekken voor een programma en ondersteuning op EU-niveau. We zullen blijven aandringen op meer aandacht en steun voor het werk van regio’s en steden op het gebied van de gezondheidszorg.”
Karsten Uno Petersen (DK/PSE), lid van de regioraad van Zuid-Denemarken en CvdR-rapporteur voor grensoverschrijdende gezondheidszorg , zei : “De mogelijkheid om in een ander land gezondheidszorg te krijgen, heeft levens gered in deze crisis. Ik ben dan ook blij dat in het kader van het vlaggenschipinitiatief van de EU voor de gezondheidsrespons op lange termijn — het EU4Health-programma — wordt erkend dat grensoverschrijdende samenwerking een groot potentieel heeft om de efficiëntie van de gezondheidsstelsels te vergroten. We moeten er nu voor zorgen dat de lidstaten en het Europees Parlement deze erkenning omzetten in daden, door de toegang tot gezondheidszorg te vereenvoudigen bij de herziening van de richtlijn grensoverschrijdende gezondheidszorg.”
De uitrol van vaccins en het gestandaardiseerde EU-vaccinatiebewijs — het door de Europese Commissie voorgestelde “digitaal groen certificaat” — worden op 22 maart besproken tijdens een vergadering van de commissie Natuurlijke Hulpbronnen (NAT) van het CvdR.
Achtergrond
Contactpersoon:
Andrew Gardner
+32 473 943 981
andrew.gardner@cor.europa.eu