Het Europees Comité van de Regio’s en de Europese Commissie bundelen hun krachten om de aanpassing van openbare en particuliere gebouwen in lokale en regionale gemeenschappen in de hele EU te versnellen

De renovatie van het gebouwenbestand van de EU is van cruciaal belang om tegen 2050 klimaatneutraal te worden en de werkgelegenheid te stimuleren in de herstelfase na COVID-19. Maar liefst 75 % van de bestaande gebouwen in de EU wordt als energie-inefficiënt beschouwd, terwijl elk jaar slechts 1 % wordt gerenoveerd. Gebouwen zijn goed voor 40 % van het energieverbruik in Europa en 36 % van de broeikasgasemissies. Door op grote schaal gebouwen te gaan renoveren (de “renovatiegolf”) kunnen tegen 2030 naar schatting 160 000 extra banen worden gecreëerd in de bouwsector. De COVID-19-crisis heeft duidelijk gemaakt hoe noodzakelijk het is om onze gebouwen te verbeteren en energiearmoede — waardoor nog steeds ongeveer 40 miljoen burgers in de EU worden getroffen — uit te bannen.

Tijdens een conferentie getiteld “ Financing the Renovation Wave ” hebben EU-vertegenwoordigers, lokale en regionale leiders en deskundigen uit de hele EU gedebatteerd over de uitdagingen en financieringsmogelijkheden voor steden en regio’s om de aanpassing van gebouwen te versnellen. Doel van de renovatiegolf is de belemmeringen die de renovatie van gebouwen in de weg staan (structurele en administratieve belemmeringen, gebrek aan investeringen, marktfalen, regelgevingsbelemmeringen en gebrek aan expertise) weg te nemen.

Juan Espadas (ES/PSE) , burgemeester van Sevilla en voorzitter van de commissie ENVE en van de werkgroep Green Deal Going Local van het CvdR, opende het debat en zei: “Inmiddels is bekend dat we met de renovatie van ons gebouwenbestand een grote bijdragen kunnen leveren aan de strijd tegen klimaatverandering. De renovatiegolf, een cruciaal onderdeel van de Europese Green Deal, biedt de gelegenheid om openbare gebouwen, zoals scholen en ziekenhuizen, sociale huisvesting en particuliere woningen duurzamer, groener en energie-efficiënter te maken. Om deze grootschalige operatie te doen slagen, is financiering vereist, maar het is niet alleen een kwestie van geld. Behalve de klimaatdoelen moeten we ook de sociale doelen in het oog houden om ervoor te zorgen dat niemand, wie of waar dan ook, in de steek wordt gelaten.”

De voormalige voorzitter van de regio Toscane (2010-2020), Enrico Rossi (IT/PSE) , thans wethouder van Signa (Florence) en rapporteur voor het CvdR over de renovatiegolf , zei: “17 % van de Europeanen woont in overbevolkte huizen en ten minste 34 miljoen burgers hebben te kampen met energiearmoede. De renovatiegolf moet solidariteit en sociale inclusie vergroten en armoede bestrijden door meer te investeren in energie-efficiënte openbare en sociale woningen. De gevolgen van de gezondheidscrisis voor de economie zijn uitermate ernstig. Het stimuleren van overheidsinvesteringen in de bouwsector speelt een belangrijke rol in het herstel na de COVID-19-pandemie.”

Het ontwerpadvies van het CvdR over de renovatiegolf werd tijdens de vergadering van de commissie ENVE op 1 februari behandeld. Over de definitieve tekst zal tijdens de zitting van maart 2021 worden gestemd.

Vlasta Krmelj (SI/EVP) , burgemeester van Selnica ob Dravi, vicevoorzitter van de werkgroep Financiën en Investeringen van FEDARENE en directeur bij ENERGAP , benadrukte dat “energieagentschappen in heel Europa klaarstaan om de renovatiegolf te vertalen in concrete programma’s die grootschalige investeringen stimuleren. Als marktfacilitators met een publiek mandaat bieden zij technische bijstand aan gemeenten, regio’s, burgers en bedrijven, en kunnen zij belanghebbenden en bestuursniveaus met elkaar in contact brengen. Zij beschikken over competentie en expertise op het gebied van gebouwen, technologie en waardeketens, en hebben ervaring met het structureren van financieringsmodellen met meerdere financieringsstromen”.

Mikel Irujo (ES/EA) , directeur-generaal Extern Optreden van de regering van Navarra, verklaarde: “Onze ervaring met het partnerschap voor energie-efficiëntie van de stedelijke agenda is zeer positief. Een aantal van de door ons voorgestelde maatregelen is in aanmerking genomen in het voorstel van de Europese Commissie over de renovatiegolf, zoals de noodzaak om een “éénloketsysteem” in het leven te roepen om burgers in staat te stellen actief deel te nemen aan de transitie naar duurzame energie.”

Gastsprekers waren onder meer een lid van het kabinet van EU-commissaris voor energie Kadri Simson en vertegenwoordigers van DG ENER , DG REGIO en EASME . De vertegenwoordiger van de EIB wees erop dat overheidsinvesteringen niet zouden volstaan om de bestaande investeringskloof op het gebied van energie-efficiëntie te dichten. Vorige week hebben het CvdR en de EIB hun samenwerking een nieuwe impuls gegeven met een gezamenlijk actieplan voor 2021 .

Alle EU-lidstaten moeten nationale langetermijnrenovatiestrategieën opstellen als integraal onderdeel van hun nationale energie- en klimaatplannen (NECP’s) . Het succes van nationale renovatiestrategieën zal sterk afhangen van de samenwerking met lokale en regionale overheden, die vaak grote aantallen gebouwen in eigendom hebben of beheren en verantwoordelijk zijn voor een derde van alle overheidsuitgaven en twee derde van alle overheidsinvesteringen in de EU. Helaas wijst een recente raadpleging (januari 2021) van het CvdR en de CEMR erop dat “regio’s en steden in de EU door veel regeringen niet betrokken worden bij het opstellen van nationale plannen voor herstel na de COVID-19-pandemie” .

Achtergrond:

De conferentie “Financing the Renovation Wave” was een Green Deal Going Local-evenement. Green Deal Going Local (GDGL)  is een initiatief dat, als onderdeel van de prioriteit “ Bouwen aan veerkrachtige gemeenschappen ” van het CvdR, tot doel heeft steden en regio’s centraal te stellen in de Europese Green Deal en ervoor te zorgen dat zowel de EU-strategie voor duurzame groei als de herstelplannen voor de periode na COVID-19 worden omgezet in rechtstreekse financiering voor steden en regio’s en concrete projecten voor elk gebied. Green Deal Going Local is op 15 juni 2020 van start gegaan met de oprichting van een specifieke werkgroep bestaande uit 13 leden . Bij wijze van inspiratie en om een en ander in een stroomversnelling te brengen bevat Green Deal Going Local een onlinekaart met 200 beste praktijken.

De renovatiegolf werd op 14 oktober 2020 gelanceerd met de mededeling van de Europese Commissie getiteld “Een renovatiegolf voor Europa – groenere gebouwen, meer banen, hogere levenskwaliteit” . Het is een belangrijke pijler van de routekaart voor de Europese Green Deal .

De renovatiegolf heeft tot doel belemmeringen voor de renovatie van gebouwen weg te nemen. De Groep financiële instellingen inzake energie-efficiëntie ( EEFIG ) heeft zes soorten belemmeringen in kaart gebracht: structurele belemmeringen, informatiebarrières, marktfalen, gebrek aan expertise, een combinatie van factoren die het moeilijk maken om projecten samen te voegen en/of een efficiëntere wijkgerichte aanpak te hanteren, en regelgevingsobstakels. Al deze belemmeringen zijn rechtstreeks van invloed op lokale en regionale overheden en verhinderen hen om meer te investeren in energie-efficiënte projecten.

Samen met het koolstofvrij maken van de vervoerssector en de vergroening van steden is de renovatie van het gebouwenbestand van de EU een belangrijke prioriteit in het kader van de Green Deal , niet alleen vanwege het potentieel om zowel het energieverbruik als de CO ₂ -uitstoot te verminderen, maar ook als aanjager van duurzame groei en werkgelegenheid. De bouwsector levert per miljoen euro aan investeringen de meeste banen op ( IEA 2020 ).

Deze week organiseert de PSE-fractie van het Europees Comité van de Regio’s een reeks evenementen onder de titel “Huisvesting voor iedereen: Europa moet nu de daad bij het woord voegen” .

Contact

David Crous

david.crous@cor.europa.eu

+32 (0) 470 88 10 37