Klik hier voor een automatische vertaling van onderstaande tekst.
Comité van de Regio’s spreekt verontwaardiging uit over aanvallen op Oekraïense steden en pleit voor langetermijnsteun om Oekraïne weer op te bouwen  

De steden en regio’s van de EU hebben aangegeven hoe zij (en de EU) kunnen helpen om Oekraïne weer op te bouwen. Intussen blijkt uit een nieuwe peiling dat er bij lokale en regionale politici grote bereidheid heerst om Oekraïne te helpen.

Na de reeks dodelijke Russische aanvallen van 10 oktober op burgerdoelen en -infrastructuur in steden in heel Oekraïne heeft het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) nogmaals volmondig steun aan Oekraïne betuigd. Deze steunbetuigingen, die uit het hele politieke spectrum kwamen, werden uitgesproken tijdens een zitting waarin het CvdR een breed scala aan aanbevelingen goedkeurde die bedoeld zijn om de regio’s en steden van de EU nauw en doeltreffend bij de wederopbouw van Oekraïne te betrekken. In een advies over de rol van EU-steden en -regio’s bij de wederopbouw van Oekraïne beklemtoonde het CvdR dat er “inspanningen” geleverd moeten worden om de transitie van Oekraïne naar een groenere en duurzamere economie door middel van de wederopbouw te versnellen.

Dat advies zal een leidraad vormen voor de werkzaamheden van de Europese Alliantie van steden en regio’s voor de wederopbouw van Oekraïne, die in juni werd opgericht door het CvdR en Oekraïense en Europese verenigingen die lokale en regionale overheden vertegenwoordigen. Deze alliantie is het antwoord op een verzoek van de Oekraïense president, Volodymyr Zelensky.

Het advies is op 11 oktober goedgekeurd. De aanbevelingen van de steden en regio’s komen dus op tijd voor de internationale conferentie in Berlijn op 25 oktober over de wederopbouw van Oekraïne, en voor de definitieve beslissingen over de vormgeving van het nieuwe platform van de Europese Commissie dat bedoeld is om de steun voor de wederopbouw van Oekraïne te coördineren. In het advies wordt de Commissie opgeroepen om een bottom-upbenadering voor de wederopbouw van Oekraïne voor te stellen waarmee het vergevorderde decentralisatieproces in het land wordt verdergezet.

De rapporteur, Dario Nardella (IT/PSE), burgemeester van Florence en tevens voorzitter van Eurocities, verklaarde: “We verwachten dat het platform voor wederopbouw op een gelijkaardige manier wordt gefinancierd als de herstel- en veerkrachtfaciliteit van de EU. De Alliantie van steden en regio’s voor de wederopbouw van Oekraïne moet bij de volledige planning en uitvoering van die wederopbouw als volwaardige partner betrokken worden. Het herstel moet zoveel mogelijk worden afgestemd op de werkwijze van het regionaal EU-beleid, ook om de toetreding van Oekraïne tot de Europese Unie voor te bereiden.” Hij voegde toe dat de nadruk op duurzaamheid, democratische beginselen en stabiele instellingen moet liggen wanneer de verwoeste infrastructuur in Oekraïne weer wordt opgebouwd.

De alliantie bouwt voort op de brede steun van de steden en regio’s van de EU voor Oekraïne. In de regionale en lokale barometer van 2022 (een enquête onder meer dan 2 000 lokale en regionale politici uit de hele EU die deel uitmaakt van het door het CvdR op 11 oktober 2022 gepubliceerde EU-jaarverslag over de staat van regio’s en steden) gaf driekwart van de respondenten aan dat hun lokale of regionale overheid Oekraïners had opgevangen die ontheemd waren door de oorlog, en de helft had materiële hulp naar het land gestuurd. Een op de twee respondenten was van mening dat het betrekken van de regio’s en steden van het EU bij het proces de meest doeltreffende manier is om Oekraïne weer op te bouwen.

De voorzitter van het CvdR, Vasco Alves Cordeiro, zei: “Woningen, scholen, universiteiten, ziekenhuizen, alles is verwoest door de Russische oorlog tegen Oekraïne. Over een paar weken, wanneer de winter komt, zullen al die beschadigde gebouwen voorgoed verloren zijn als er niets wordt gedaan. Het CvdR heeft, samen met zijn partnerorganisaties, de Europese Alliantie van steden en regio’s voor de wederopbouw van Oekraïne opgericht. Die alliantie moet nog meer steden en regio’s omvatten en bij de wederopbouwplannen van Oekraïne betrekken, want volgens de helft van de respondenten van onze regionale en lokale barometer zal dat de meeste vruchten afwerpen. We gaan vastberaden door met het omzetten van onze woorden in daden en blijven pleiten voor een specifiek financieel instrument zodat lokale en regionale overheden peer-to-peerwederopbouwprojecten kunnen opzetten. Oekraïne kan op ons rekenen.”

In reactie op de dodelijke Russische aanval op 10 oktober benadrukte voorzitter Cordeiro namens het Comité dat hij “de gruwelijke aanvallen op burgers en burgerinfrastructuur in het land met klem veroordeelt”. Hij verzekerde zijn Oekraïense tegenhangers ervan dat het CvdR hun strijd voor democratie en vrijheid onvoorwaardelijk steunt.

Hoe kunnen steden en regio’s Oekraïne helpen?

Volgens een gezamenlijke schatting van de Oekraïense overheid, de Europese Commissie en de Wereldbank zou de oorlog tussen 24 februari en 1 juni voor 349 miljard euro aan schade hebben veroorzaakt, met name aan huizen, vervoersinfrastructuur, handel en de industrie. Vooral in de regio’s Tsjernihiv, Donetsk, Loehansk, Charkiv, Kyiv en Zaporizja werden vernielingen aangericht.

In het ontwerpadvies over hulp aan Oekraïne worden aanbevelingen gedaan voor verschillende fasen: eerst gaat de aandacht naar een noodrespons, dan naar de herstelling van kritische infrastructuur en diensten, en tijdens de derde fase wordt de weg vrijgemaakt voor duurzame groei op lange termijn. Die steun moet met name gericht zijn op de doelstelling van de Oekraïense regering om de broeikasgasemissies tegen 2030 met 65 % te verminderen en sociale infrastructuur zoals woningen, scholen en ziekenhuizen weer op te bouwen, zodat Oekraïense vluchtelingen en ontheemden kunnen terugkeren naar de plek waar ze voor de oorlog woonden.

De Oekraïense regering heeft voorgesteld dat de regio’s en steden van de EU kunnen bijdragen via jumelagepartnerschappen met hun Oekraïense tegenhangers. In het ontwerpadvies van het CvdR wordt ook de aandacht gevestigd op de potentiële waarde van bredere investeringen om een grotere groep steden en regio’s bij de wederopbouw te betrekken.

In het verslag wordt benadrukt dat er zo snel mogelijk geïnvesteerd moet worden om de capaciteit van subnationale overheden te vergroten, aangezien die de voorbije zeven jaar aanzienlijk meer bevoegdheden hebben gekregen en nu geconfronteerd worden met de wederopbouw en de voorbereiding op EU-toetreding. In het advies wordt er met name voor gepleit om het reeds bestaande U-LEAD-programma te versterken teneinde de decentralisering in Oekraïne te ondersteunen.

Oekraïne is al betrokken bij de EU-strategie voor het Donaugebied, die volgens het advies een geïntegreerd kader voor samenwerking met de EU biedt. De aanbevelingen gaan nog verder: zo wordt gewezen op de waarde van beproefde EU-mechanismen om regio’s en steden te steunen en voorgesteld dat de EU bijvoorbeeld al in een vroeg stadium meer zou samenwerken met Oekraïense regio’s door middel van een transnationaal samenwerkingsprogramma en door Oekraïne sneller toegang te geven tot cultuurprogramma’s en programma’s in het kader van Horizon Europa.

De aanbevelingen zijn deels gebaseerd op een studie die in opdracht van het CvdR werd uitgevoerd en waarin onderzoekers naar de standpunten van lokale en regionale politici vroegen in Oekraïense gebieden die in verschillende mate schade hebben opgelopen. In de conclusies komt naar voren dat de bestuurlijke capaciteit op lokaal en regionaal niveau aanzienlijk is verbeterd dankzij een decentralisatieproces dat midden jaren 2010 van start is gegaan. Ook wordt erop gewezen dat steden en regio’s in de EU met name in kleinere gemeenschappen kunnen bijdragen aan hervormingen met het oog op betere capaciteitsopbouw.

Contactpersonen:

Monica Tiberi, woordvoerder van de voorzitter, +32 479 51 74 43.

Andrew Gardner, persvoorlichter, +32 473 843 981.

Stephanie Paillet, audiovisuele ondersteuning, +32 473 522 988.

Delen :