Pandemie vergroot de genderkloof en vrouwen maken slechts 30 % van de 1 miljoen lokale politici in de EU uit: CvdR roept op tot maatregelen

Tijdens het CvdR-evenement naar aanleiding van Internationale Vrouwendag buigen lokale en regionale leiders zich over zorgwekkende trends en roepen zij op tot concrete maatregelen ter ondersteuning van vrouwen in de politiek

Vrouwen worden onevenredig zwaar getroffen door de COVID-19-pandemie: niet alleen lopen zij als gezondheids- en zorgwerkers meer risico om het virus op te lopen, ook op werkgelegenheidsgebied zijn zij zwaarder getroffen dan mannen, met potentiële langetermijngevolgen voor hun loon en loopbaanontwikkeling. De lockdowns hebben de bestaande genderkloof in verband met onbetaalde zorgtaken vergroot, tot een toename van huiselijk geweld tegen vrouwen geleid en de toegang tot ondersteunende diensten verstoord.

Ook de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de regionale en lokale politiek baart nog steeds zorgen : vrouwen vertegenwoordigen slechts 30 % van de 1 miljoen regionale en lokale politici in de EU. Slechts 17,2 % van de gekozen burgemeesters, 34,1 % van de leden van regionale parlementen en assemblees en ongeveer 36 % van de leden van regionale regeringen is vrouw.

Deze zorgwekkende trends en cijfers werden besproken tijdens het evenement “Voor meer vrouwen in de politiek” dat het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) ter gelegenheid van Internationale Vrouwendag heeft georganiseerd . Tijdens de conferentie lichtte het Europees Instituut voor gendergelijkheid de belangrijkste bevindingen van de gendergelijkheidsindex 2020 toe, met bijzondere aandacht voor het verschijnsel macht in de lokale en regionale politiek. Uit de cijfers blijkt een onaanvaardbare ondervertegenwoordiging van vrouwen in de regionale en lokale politiek. Ook werden gegevens van de regionale en lokale barometer van het CvdR aangehaald waaruit de negatieve impact van de pandemie op de gendergelijkheid blijkt.

De voorzitter en de leden van het CvdR, leden van het Europees Parlement en deelnemers aan het CvdR-programma “Jonge gekozen politici” (YEP’s) benadrukten dat deze cruciale kwesties dringend moeten worden aangepakt. Zij riepen alle bestuursniveaus – Europees, nationaal, regionaal en lokaal – op tot meer inspanningen om de genderkloof in de politiek te dichten, het probleem van geweld tegen verkozen vrouwelijke politici en vrouwen in het openbare leven aan te pakken en alle vormen van seksistische aanvallen op vrouwen te bestrijden.

In zijn openingstoespraak zei Apostolos Tzitzikostas , voorzitter van het CvdR en gouverneur van de regio Centraal-Macedonië: “We moeten concrete initiatieven organiseren en ondersteunen om de positie van vrouwen in de aanloop naar lokale en regionale verkiezingen te versterken en de discriminatie en belemmeringen waarmee zij te maken krijgen uit de weg te ruimen. Het is ook cruciaal dat vrouwen worden ondersteund om zich kandidaat te stellen bij regionale en gemeenteraadsverkiezingen. Vrouwen worden vaak harder getroffen door de COVID-19-pandemie, en daarom is het noodzakelijk om, ook en vooral in het kader van de huidige crisis, volop te blijven inzetten op gendergelijkheid en de participatie van vrouwen in de besluitvorming. Voor maatschappelijke vooruitgang moeten we immers al het beschikbare talent aanboren, niet in het minst dat van vrouwen. Ook in ons Comité moeten we ons hiervoor inzetten, en ik doe dan ook een oproep aan al onze leden en hun respectieve fracties om, samen met de nationale verenigingen en delegaties van de 27 lidstaten, het genderevenwicht op de ledenlijsten drastisch te verbeteren.”

Concepción Andreu Rodríguez (ES/PSE), voorzitter van de autonome regio La Rioja, kaartte het probleem van de ondervertegenwoordiging van vrouwen in de hoogste politieke regionen aan. “Hoewel 45 % van de leden van de regionale parlementen vrouw is, tellen de 17 Spaanse autonome regio’s slechts 4 vrouwelijke voorzitters. In La Rioja duurde het 38 jaar eer een vrouw de leiding kreeg over de regionale regering.” Mevrouw Andreu wijst op de “inertie van politieke partijen, het gebrek aan vrouwelijke rolmodellen en de moeilijkheden inzake het combineren van werk en privéleven” als hinderpalen voor een grotere aanwezigheid van vrouwen in de politiek.

Vasco Alves Cordeiro , eerste vicevoorzitter van het CvdR en lid van het regionaal parlement van de Azoren, zei: “Het voordeel van meer vrouwen in de politiek, op ieder bestuursniveau, valt moeilijk te overschatten. Vrouwen in leidinggevende functies zijn cruciaal voor de totstandbrenging van eerlijkere en gelijkere samenlevingen voor iedereen. De COVID-19-pandemie treft vrouwen harder dan mannen, en dus moeten we ervoor zorgen dat het herstel gelijkheid bevordert, met echte economische empowerment en investeringen in de zorgeconomie. Gendergelijkheid mag daarom beslist niet op de lange baan worden geschoven: “now is the time!”

De deelnemers bespraken hoe lokale en regionale politici gendergelijkheid actief kunnen bevorderen en belemmeringen voor vrouwen bij het betreden van de politiek kunnen wegnemen, evenals hoe er te werk moet worden gegaan om de genderkloof te dichten. Een aantal jonge verkozen politici vertelde over hun ervaringen op lokaal en regionaal niveau met het bevorderen van gendergelijkheid en paritaire democratie. Deskundigen op het gebied van de bestrijding van desinformatie en haatzaaien op het internet lichtten toe hoe vrouwelijke politici doeltreffend en op gestructureerde wijze kunnen reageren op online gendergerelateerd geweld.

Achtergrond:

Het evenement maakt deel uit van een initiatief dat het CvdR in 2020 heeft opgezet om het genderevenwicht in de lokale en regionale politiek en besluitvorming te bevorderen, het bewustzijn te vergroten en de uitwisseling van beste praktijken te bevorderen.

Met de goedkeuring van de “Strategie voor een evenwichtige deelname van mannen en vrouwen in het CvdR” en het CvdR-advies over “Een Unie van gelijkheid: strategie voor gendergelijkheid 2020-2025” heeft het CvdR als politieke assemblee van lokale en regionale politici in de EU actie ondernomen ter bevordering van het genderevenwicht in de politieke vertegenwoordiging en participatie ten behoeve van gelijkheid en democratie.

Internationale Vrouwendag wordt wereldwijd in tal van landen gevierd. Op deze dag worden de verwezenlijkingen van vrouwen erkend, los van nationale, etnische, taalkundige, culturele, economische of politieke tegenstellingen. Sinds de vroege jaren heeft Internationale Vrouwendag een nieuwe mondiale dimensie gekregen voor vrouwen in zowel ontwikkelde als ontwikkelingslanden. De Internationale vrouwenbeweging, die versterkt is door vier wereldwijde vrouwenconferenties van de Verenigde Naties, heeft ertoe bijgedragen dat de herdenking een steunpunt is geworden voor de bevordering van vrouwenrechten en de participatie van vrouwen op het politieke en economische toneel. Internationale Vrouwendag werd in 1977 officieel erkend door de Verenigde Naties en heeft zijn oorsprong in de activiteiten van de arbeidsbewegingen in Noord-Amerika en Europa aan het begin van de twintigste eeuw.

Het thema voor Internationale Vrouwendag luidt dit jaar “Women in leadership: Achieving an equal future in a COVID-19 world” (“Vrouwen en leiderschap: werk maken van een gelijke toekomst in tijden van COVID-19”) en staat in het teken van de enorme inspanningen die vrouwen en meisjes wereldwijd leveren voor een gelijkere toekomst en een gelijk herstel na de COVID-19-pandemie.

Meer achtergrondinformatie vindt u in de volgende publicaties:

 Toespraak van de CvdR-voorzitter tijdens de conferentie “Meer vrouwen in de politiek” 2021

 CvdR-advies “Een Unie van gelijkheid: strategie voor gendergelijkheid 2020-2025”

 Strategie voor een evenwichtige deelname van mannen en vrouwen in het CvdR

 CvdR-initiatief “Voor meer vrouwen in de politiek”

 Europees Instituut voor gendergelijkheid: gendergelijkheidsindex 2020

 URBACT: “Gender Equal Cities”

 Studie – “The Gender Gap in the EU’s Public Employment and Leadership” (gepubliceerd op 2 maart 2021)

 “Women in politics in the EU: State of play”

 4 maart 2021: evenement van het Europees Parlement “Women's empowerment and leadership in Covid times”

 Interview met Concha Andreu (ES/PSE), CvdR-rapporteur voor de gendergelijkheidsstrategie

Webstreaminglinks: Interactio of