De #CohesionAlliance dringt bij de EU-instellingen en de nationale regeringen aan op het bevorderen van synergieën tussen de herstelinstrumenten en de structuurfondsen, teneinde het effect van de Europese maatregelen te maximaliseren.
De COVID-19-crisis heeft aangetoond dat het cohesiebeleid nu belangrijker dan ooit is om de veerkracht in Europa te versterken, de burgers te beschermen, herstel te brengen in alle uithoeken van de Europese Unie en ervoor te zorgen dat niemand buiten de boot valt. Sinds haar oprichting in oktober 2017 is de #CohesionAlliance — een EU-brede alliantie van 12 000 ondertekenaars die pleit voor een sterker cohesiebeleid — erin geslaagd om drastische bezuinigingen op de begroting na 2020 te voorkomen, een cohesiebeleid te handhaven voor alle regio’s in de Unie en eenvoudiger en flexibeler regels voor te stellen. Tijdens een videoconferentie over de nieuwe koers van de Cohesiealliantie hebben haar oprichtende leden opnieuw bevestigd hun krachten te zullen bundelen om het cohesiebeleid als topprioriteit van de EU te handhaven. De #CohesionAlliance zal erop toezien dat de lidstaten het partnerschapsbeginsel volledig toepassen bij de opzet en uitvoering van het cohesiebeleid 2021-27. Coherentie en synergieën tussen de herstelinstrumenten en de structuurfondsen zijn van het grootste belang om overlappingen te voorkomen en het effect van het Europese optreden te maximaliseren.
Twee maanden na de inwerkingtreding van de nieuwe verordeningen inzake het cohesiebeleid voor de periode 2021-2027 heeft de alliantie de balans opgemaakt van de resultaten van haar activiteiten tot dusver, alsook haar toezeggingen voor de toekomst geschetst op basis van de vernieuwde, in juli 2020 aangenomen #CohesionAlliance-verklaring 2.0 . De werkzaamheden van de #CohesionAlliance zullen gericht zijn op de succesvolle en onverwijlde uitvoering van het cohesiebeleid, in een geest van echt partnerschap en in synergie met andere instrumenten, waarbij het concept cohesie als algemene en fundamentele waarde van de Europese Unie zal worden bevorderd.
De lokale en regionale overheden benadrukten hun dringende verzoek om de flexibiliteitsmaatregelen die vorig jaar werden ingevoerd om EU-structuurfondsen en staatssteun te mobiliseren in de strijd tegen COVID-19, te verlengen. Deze kwestie is ook aan de orde gesteld in een briefwisseling met Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, die erkende dat veel regionale en lokale overheden momenteel te kampen hebben met budgettaire beperkingen als gevolg van de pandemie. Wat de mogelijke verlenging van een medefinancieringspercentage van 100 % voor de structuurfondsen betreft, waren de partners van de alliantie zeer ingenomen met de toezegging van de Commissie om de situatie nauwlettend te volgen en zo nodig verdere maatregelen te overwegen.
Uit de discussie bleek dat de opdracht van de #CohesionAlliance nog lang niet is voltooid. Het Europese herstel moet de burgers als uitgangspunt nemen, en er is geen kans van slagen als hun stem en die van lokale en regionale politici — die het dichtst bij hun behoeften staan — niet in aanmerking wordt genomen door de EU-instellingen en de nationale regeringen.
Apostolos Tzitzikostas , voorzitter van het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) en gouverneur van de regio Centraal-Macedonië (GR), zei: “ De inspanningen van de #CohesionAlliance hebben ertoe bijgedragen dat grote bezuinigingen op de begroting na 2020 konden worden vermeden en dat cohesie als leidend beginsel voor de herstelplannen van de EU werd bevorderd. Nu moeten we onze aandacht richten op programmering en uitvoering. Daartoe moeten we belangrijke aspecten zorgvuldig in overweging nemen, zoals de toepassing van het partnerschapsbeginsel in de nieuwe programma’s; het effect van de COVID-19-gerelateerde maatregelen en de gevolgen van het intrekken ervan (een onderwerp dat we in een vruchtbare briefwisseling met Commissievoorzitter Von der Leyen ter sprake hebben gebracht); de plattelands- en stedelijke dimensies van het cohesiebeleid; en de synergieën tussen cohesie en de herstel- en veerkrachtfaciliteit ”.
Tijdens haar toespraak zei commissaris voor Cohesie en Hervormingen Elisa Ferreira : “ Cohesie moet een hoeksteen van het herstel blijven. Asymmetrieën nemen toe na crises. De #CohesionAlliance is meer dan ooit noodzakelijk. De partnerschapsovereenkomsten voor het cohesiebeleid 2021-2027 worden van cruciaal belang. We moeten vaart zetten achter de onderhandelingen daarover, maar de kwaliteit mag niet in het gedrang komen. Ik reken op uw steun om ervoor te zorgen dat er bij de uitvoering van onze andere beleidslijnen en instrumenten oog is voor lokale en regionale aspecten en dat de langetermijnontwikkeling van alle regio’s wordt ondersteund. Ik heb de lidstaten verzocht om bij het opstellen van hun herstel- en veerkrachtsplannen rekening te houden met de territoriale dimensie, zowel in het overleg en de samenwerking met regionale belanghebbenden als in de uitvoeringsfase. Wij zullen onze doelstellingen alleen bereiken als wij ervoor zorgen dat onze instrumenten in dezelfde richting gaan. Het bevorderen van cohesie is een taak die niet tot het cohesiebeleid beperkt mag blijven. Daarom moeten we alle relevante, met inbegrip van lokale belanghebbenden en burgers, als volwaardige partners inschakelen, en ervoor zorgen dat de nieuwe groene en digitale agenda iedereen ten goede komt.”
Younous Omarjee , voorzitter van de Commissie regionale ontwikkeling van het Europees Parlement, zei: “ Het is van cruciaal belang dat de herstelfondsen bij voorrang ten goede komen aan de minst ontwikkelde regio’s en aan de regio’s die het zwaarst zijn getroffen door de economische en sociale gevolgen van COVID-19. Ik roep de lidstaten op om regio’s en steden zoveel mogelijk bij het proces te betrekken en ervoor te zorgen dat de besteding van de middelen zo goed mogelijk op de behoeften wordt afgestemd. Voorts roep ik de lidstaten op om coherent te zijn. Het herstel op korte termijn en het cohesiebeleid op langere termijn zijn twee zijden van dezelfde medaille en moeten hetzelfde doel dienen. Als het herstel op korte termijn niet strookt met de doelstellingen van de cohesiefondsen op langere termijn, zullen de economische, sociale en territoriale ongelijkheden alleen maar toenemen en zullen onze inspanningen uiteindelijk teniet worden gedaan. ”
Enkele verklaringen van #COHESIONALLIANCE:
Ilaria Bugetti , woordvoerder voor territoriale ontwikkeling van de Raad van Europese gemeenten en regio’s (CEMR) en raadslid van de regio Toscane (IT): “ In de programmeringsfase van de EU-cohesiefondsen konden nog gevallen worden vastgesteld waarin de lokale en regionale overheden niet naar behoren werden betrokken, hetzij vanwege ontoereikende raadplegingstermijnen, hetzij vanwege onvoldoende contacten op ministerieel niveau. De komende jaren moeten we de resterende obstakels voor de uitvoering van en het toezicht op de fondsen uit de weg ruimen. Het werk van de Cohesiealliantie is dus nog lang niet af! ”
Cees Loggen , voorzitter van de Conferentie van perifere maritieme regio’s (CPMR) en gedeputeerde van de provincie Noord-Holland (NL): “ Het toekomstige cohesiebeleid zou ongekende vertragingen kunnen oplopen door de laattijdige goedkeuring van wetgeving. De regio’s zullen dit het sterkst voelen. Zij kunnen niet beginnen met uitgeven, terwijl de regionale economieën smeken om investeringen die het herstel ondersteunen. Wij dringen er bij de Commissie op aan een vlotte uitvoering van de cohesieprogramma’s en deelname van de regio’s aan herstelplannen te bevorderen, aangezien synergieën tussen fondsen sneller resultaten opleveren .”
Karl-Heinz Lambertz , voorzitter van de Werkgemeenschap van Europese grensgebieden (WVEG) en lid van het parlement van de Duitstalige gemeenschap van België: “ Grensoverschrijdende samenwerking is een essentieel onderdeel van het cohesiebeleid van de EU. Wat er rondom de binnengrenzen van de Unie gebeurt, heeft grote gevolgen voor haar vermogen om de grote uitdagingen van onze tijd aan te gaan. Het vermogen van de EU om op te treden zou aanzienlijk worden versterkt als het door de Commissie voorgestelde mechanisme voor grensoverschrijdende samenwerking uiteindelijk door de Raad zou worden goedgekeurd .”
Kata Tüttő , lid van Eurocities en loco-burgemeester van Boedapest (HU): “ De komende investeringen via het cohesiebeleid van de EU zullen belangrijker zijn dan ooit. Het wordt namelijk uiterst belangrijk om projecten en hervormingen te financieren die alle Europese steden en regio’s de weg naar een groen en rechtvaardig herstel doen inslaan. Als lokale leiders spelen wij een centrale rol bij het waarborgen dat de middelen daar terechtkomen waar ze het hardst nodig zijn en waar ze de mensen het meeste ten goede komen. Wij kunnen voor de EU partners van onschatbare waarde zijn wanneer het partnerschapsbeginsel in alle delen van de EU ten volle wordt toegepast. Investeren in de stedelijke gebieden van Europa zal de veerkracht van Europa op langere termijn ondersteunen en ons allen helpen om sterker te staan bij toekomstige crises. ”
Jean-Claude Marcourt , voorzitter van de werkgroep “Europese wetgeving en overheidsinvesteringen” van de Conferentie van Europese regionale wetgevende parlementen (CALRE) en voorzitter van het Waals parlement (BE): “ Steden en regio’s moeten de ambitie hebben om de cohesie op hun grondgebied te versterken, verschillen en ongelijkheden te verkleinen en tegelijkertijd de economische, sociale en milieunormen aan te scherpen, overeenkomstig de democratische waarden en beginselen die de grondslag vormen voor een welvarende en duurzame Europese Unie. ”
Ten slotte zei Magnus Berntsson , voorzitter van de Vergadering van de Regio’s van Europa (AER) en vicevoorzitter van de raad van de Zweedse regio Västra Götalandand (SE), in de marge van de conferentie: “ Het nieuwe cohesiebeleid kan echte veranderingen teweegbrengen in plattelandsgemeenschappen in heel Europa. De AER is vastbesloten om samen met de nationale regeringen en de Europese Commissie een cohesiebeleid gestalte te geven waarmee het herstel in plattelandsregio’s beter kan worden ondersteund, zodat zij in 2040 beter geconnecteerd, veerkrachtiger, dynamischer en welvarender zullen zijn ”.
Neem contact op met het secretariaat:
CohesionAlliance@cor.europa.eu