De weg naar een hechtere en democratischere EU die beter inspeelt op de behoeften van de burgers: het Comité van de Regio's verduidelijkt zijn standpunt

Aan de vooravond van de goedkeuring door de EU-leiders van de Strategische Agenda van de EU voor de komende vijf jaar heeft het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) zijn visie op de toekomst van Europa uiteengezet. In zijn document Working together to bring the EU closer to its citizens (samen werken aan een EU die dichter bij de burgers staat) roept het Comité de lidstaten op om de werking van de EU op de schop te nemen. Om de democratie te versterken en het vertrouwen van de burger te herstellen moet het lokale niveau inspraak krijgen in alle EU-besluiten en -beleidsmaatregelen, zo stelt het Comité.

Karl-Heinz Lambertz , CvdR-voorzitter, ziet het als volgt: " Uit de Europese verkiezingen is gebleken dat de overgrote meerderheid van de burgers nog steeds gelooft dat een verenigde Europese Unie de toekomst is; het is dan ook de hoogste tijd om het roer om te gooien en de burgers te geven wat zij verwachten. Nu het populisme en euroscepticisme groeien mogen we niet langer op dezelfde voet doorgaan. De EU moet zichzelf opnieuw uitvinden om zichtbaarder en efficiënter te worden en beter te kunnen beantwoorden aan de behoeften van de burgers. Dit betekent dat de één miljoen gekozen lokale en regionale politici uit alle EU-lidstaten mondiger moeten worden en meer inspraak moeten krijgen. Steden en regio's zijn een fundamenteel onderdeel van de democratische grondslag van de EU waarop we Europa weer moeten opbouwen ."

Markku Markkula , eerste vicevoorzitter van het CvdR, verklaarde: " Steden en regio's hebben laten zien dat zij in staat zijn samen te bouwen aan een duurzaam Europa dat maatschappelijke uitdagingen aanpakt en inzet op innovatie door op lokaal en regionaal niveau te werken aan Europese oplossingen en EU-beleid vorm te geven. De streefdoelen van de Europese Raad en het Europees Parlement kunnen onmogelijk worden bereikt zonder een aanzienlijke inbreng van de lokale en regionale overheden, die rechtstreeks samenwerken met de gemeenschappen en gebruikmaken van goede praktijkvoorbeelden ."

De EU dichter bij de burgers brengen: drie beginselen

 Veranderen van de EU-besluitvorming - "Actieve subsidiariteit" : De werking van de EU moet anders, zoals al werd beklemtoond door de Taskforce inzake subsidiariteit en evenredigheid . De regionale en lokale overheden moeten worden betrokken bij alle fasen van de EU-wetgevingscyclus.

 Betrokkenheid van alle bestuursniveaus - Multilevel governance : Gecoördineerd optreden op Europees, nationaal, regionaal en lokaal niveau is cruciaal wil de EU haar doelstellingen bereiken. Met het oog op goed bestuur zijn meer decentralisatie en een betere verdeling van de bevoegdheden noodzakelijk.

 Permanente dialoog met de burgers: Het CvdR heeft al herhaaldelijk opgeroepen tot de invoering van een permanente regeling voor burgerdialogen/-raadplegingen die niet alleen beperkt blijft tot de periode voor de Europese verkiezingen. Een dergelijk nieuw mechanisme kan een aanvulling vormen op de EU-besluitvormingsstructuur en de burgers de kans geven hun stempel te drukken op de EU-agenda en -beleidsvorming.

EU-beleid lokaal verankeren:

 De doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling uitroepen tot overkoepelende beleidsstrategie voor alle bestuursniveaus;

 De samenhang in de EU versterken ; dit veronderstelt ook een sterk EU-cohesiebeleid na 2020 waarvoor de nodige middelen worden uitgetrokken, een sterkere sociale dimensie van de EU, betere banden tussen stad en platteland om de territoriale kloof te dichten, en de juiste maatregelen om de demografische problemen het hoofd te bieden;

 Strijden voor een duurzaam milieu : het CvdR is voorstander van een ambitieuze routekaart voor een klimaatneutraal Europa ; dit vereist de inzet van alle bestuursniveaus via nationale klimaat- en energiedialogen op meerdere niveaus. Ook pleit het Comité voor een billijk en duurzaam gemeenschappelijk landbouwbeleid dat is gegrondvest op solidariteit en niet raakt aan de centrale rol van de EU-regio’s;

 Stimuleren van onderzoek, innovatie en digitale transformatie , met inbegrip van een specifiek beleid inzake onderzoek en ontwikkeling dat sterk gericht is op de regio’s, en een plaatsgebonden EU-industrie- en handelsbeleid;

 EU-waarden in praktijk brengen op lokaal en regionaal niveau : in het licht van de verantwoordelijkheden van steden en regio's op het gebied van opvang en integratie van migranten dringt het CvdR aan op voldoende EU-middelen en -ondersteuning voor zijn initiatief Steden en regio's voor integratie , dat eerder dit jaar van start ging. Voorts wil het CvdR de capaciteit van lokale en regionale overheden buiten de EU versterken.

Een EU-begroting die strookt met de ambities van de EU

Steden en regio's moeten beschikken over de nodige speelruimte om het groeipotentieel van de EU te versterken; het CvdR zou daarom graag zien dat de volgende EU-langetermijnbegroting overeenstemt met ten minste 1,3 % van het bruto nationaal inkomen van de EU27 en zo snel mogelijk wordt goedgekeurd, zodat de planning en voorbereiding van de financieringsprogramma's tijdig van start kunnen gaan. Pogingen om de EU-begroting weer te centraliseren zijn uit den boze, zeker als daarmee het gedeelde beheer van EU-programma's op de helling zou komen te staan, zo waarschuwt het CvdR.

Achtergrondinformatie:

Ter afsluiting van de 8e Top van regio's en steden die in maart 2019 werd gehouden in Boekarest, heeft het CvdR een 10 punten tellende verklaring voor de toekomst van de EU opgesteld, waarin ervan wordt uitgegaan dat de EU van onderaf moet worden opgebouwd.

Het CvdR zal zijn voorstellen voor het nieuwe wetgevingsmandaat van de Europese Unie uiteenzetten in een resolutie die tijdens de zitting van 26 en 27 juni door de fracties zal worden goedgekeurd.

Contactpersoon:
‎ Nathalie Vandelle

nathalie.vandelle@cor.europa.eu

Tel. +32 (0)2 282 24 99