Steden en regio's dringen erop aan om de duurzameontwikkelingsdoelstellingen (SDG's), die van de Europese Raad nauwelijks aandacht hebben gekregen, in de volgende Europese langetermijnstrategie centraal te stellen. Tijdens de junizitting van het Europees Comité van de Regio's (CvdR) vormde het streven om van de SDG's de grondslag te maken voor een langetermijnstrategie van de EU voor een duurzaam Europa tegen 2030 de kern van het debat met Jyrki Katainen, vicevoorzitter van de Europese Commissie. Voorts hebben de CvdR-leden ook hun goedkeuring gehecht aan het advies van Arnoldas Abramavičius (LT/EVP) over de rol van regio's en steden bij het afstemmen van SDG's op lokaal niveau.
De 17 doelstellingen voor duurzame ontwikkeling (SDG's) - die in september 2015 door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zijn aangenomen - vormen de blauwdruk voor de toekomstige economische en sociale ontwikkeling van de planeet. Elk van de 17 doelstellingen heeft specifieke subdoelen (169 subdoelen in totaal) die erop gericht zijn een einde te maken aan de armoede, het milieu te beschermen en de welvaart tegen 2030 te waarborgen. In januari 2019 heeft de Europese Commissie een discussienota over een duurzamer Europa gepresenteerd, waarin drie scenario's worden voorgesteld over de wijze waarop de doelstellingen en streefcijfers kunnen worden bereikt. Een van de voorgestelde scenario's was dat de EU een overkoepelende EU-strategie voor duurzame ontwikkeling zou goedkeuren. Het Europees Comité van de Regio's wil nog een stap verder gaan.
"Als de EU wil laten zien dat het haar ernst is met kwesties als billijkheid en klimaatverandering, dan moet duurzaamheid meer zijn dan een voetnoot, en moet ze veeleer ons leidend kompas voor het komende decennium worden. Het is betreurenswaardig dat de EU-lidstaten niet de politieke moed hebben gehad om volledig in te zetten op de duurzameontwikkelingsdoelstellingen voor 2030, maar ons Comité zal blijven volhouden dat er geen alternatief is en dat we een duurzame EU moeten opbouwen door met haar regio's en steden samen te werken", aldus CvdR-voorzitter Karl Heinz Lambertz .
Aangezien 65% van de 169 subdoelen van de 17 duurzameontwikkelingsdoelstellingen niet kan worden bereikt zonder de medewerking van subnationale actoren ( VN ) , zijn bottom-upbenaderingen en meerlagig bestuur van het grootste belang om de ambitieuze doelstellingen van de VN-agenda voor 2030 te verwezenlijken. Uit een recente CvdR- enquête naar de lokale en regionale bijdragen aan de SDG's, die in samenwerking met de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) werd gehouden, blijkt dat 59% van de respondenten bezig is met de tenuitvoerlegging van die doelstellingen.
Jyrki Katainen , vicevoorzitter van de Europese Commissie, belast met Banen, Groei, Investeringen en Concurrentievermogen, stelt: "Het Comité van de Regio's, onze steden, gemeenten en regio's zijn onze belangrijkste partners op het gebied van tenuitvoerlegging en innovatie. Hij voegt daaraan toe: " Zonder deze nauwe band zouden we dezelfde doelstellingen die we samen op EU-niveau zijn overeengekomen, niet kunnen verwezenlijken. Innovaties komen van regio's. Alle innovaties vinden plaats in een stad of gemeente."
"Veel EU-regio's zijn pioniers geweest bij het lokaliseren van de SDG's en hebben aangetoond dat regio's en steden niet alleen van essentieel belang zijn als louter uitvoerders, maar ook als de beleidsmakers die het dichtst bij hun burgers, bedrijven en lokale gemeenschappen staan. Veel regio's hebben ambitieuzere doelstellingen dan de nationale doelstellingen. Een voorbeeld hiervan is mijn geboortestad, de stad Espoo, de op een na grootste stad van Finland, die zich in het kader van het "25+5 SDG Cities Leadership Platform" van de VN als doel heeft gesteld om tegen 2025 Agenda 2030 te verwezenlijken en ook de andere regio's wereldwijd te ondersteunen in het transformatieproces ", aldus Markku Markkula , eerste vicevoorzitter van het Comité van de Regio's.
"Om niemand aan zijn lot over te laten, moeten de SDG's in alle EU-beleidsmaatregelen worden geïntegreerd, en zijn ondersteuning en integratie van regionale, nationale en EU-fondsen geboden. De ontwikkeling van een duurzamer en inclusiever model voor Europa vergt verregaande structurele hervormingen. Voor een succesvolle tenuitvoerlegging van de SDG's in de praktijk is het van cruciaal belang dat het Europees semester en een krachtig cohesiebeleid voor alle regio's op de SDG's worden afgestemd. Voorwaarde is wel dat een en ander gebaseerd is op een juridisch bindende gedragscode inzake partnerschap tussen alle bestuursniveaus. De instrumenten zijn er; wat we nodig hebben is de politieke wil om van de SDG's een prioriteit te maken ", aldus Arnoldas Abramavičius (LT/EVP), CvdR-rapporteur over de " Duurzameontwikkelingsdoelstellingen: een basis voor een langetermijnstrategie van de EU voor een duurzaam Europa tegen 2030 " en lid van de gemeenteraad van Zarasai.
Tijdens de zitting van 8 en 9 oktober 2019 zal een specifiek advies van het CvdR worden voorgelegd over de pijler "planeet" van de duurzameontwikkelingsdoelstellingen.
Achtergrond:
Het advies " Duurzameontwikkelingsdoelstellingen: een basis voor een langetermijnstrategie van de EU voor een duurzaam Europa tegen 2030 " is de reactie van het CvdR op de in januari 2019 gepresenteerde Discussienota "Naar een duurzaam Europa in 2030" van de Europese Commissie. In de discussienota worden drie scenario’s voorgesteld om de discussie aan te zwengelen over de vraag hoe de SDG's in de EU ten uitvoer kunnen worden gelegd. De drie scenario's zijn:
1. een overkoepelende EU-SDG-strategie die richting geeft aan de acties van de EU en haar lidstaten;
2. voortgezette mainstreaming van de SDG's in alle relevante beleidsdomeinen van de EU door de Commissie, doch zonder de maatregelen in de lidstaten te handhaven; en
3. meer nadruk leggen op het externe optreden terwijl het huidige niveau van ambitie wat betreft duurzaamheid op EU-niveau wordt geconsolideerd.
Contact:
Carmen Schmidle
Tel. +32 (0)494 735787
carmen.schmidle@cor.europa.eu