De lokale en regionale leiders van de EU wijzen erop dat de financieringsplannen van de EU voor grensbewaking en het beheer van migratie onevenwichtig zijn. De lokale en regionale leiders hebben er bij de Europese Unie op aangedrongen om de middelen van het Fonds voor asiel en migratie voor de periode 2021-27 op te trekken met circa 6 miljard euro. Zij hebben de EU-besluitvormers erop gewezen dat de klemtoon niet al te veel op grensbewaking mag komen te liggen, en erop aangedrongen dat ruwweg een derde van de middelen van het fonds naar het beheer van legale migratie en integratie gaat; bovendien zou een gedeelte van het budget verplicht voor integratie moeten worden bestemd.
Het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) heeft hiertoe opgeroepen in een reeks aanbevelingen die op 9 oktober werden goedgekeurd, een maand na de verklaring van Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker die voorstelde dat het Fonds voor asiel en migratie voor een periode van zeven jaar over een budget van 10,4 miljard euro zou beschikken, wat neerkomt op een stijging van 51%. Het CvdR heeft daarop in een wijzigingsvoorstel gepleit voor een budget van nagenoeg 16,2 miljard euro, een verhoging die strookt met het voorstel van de Commissie om de middelen voor grensbewaking via diverse fondsen met 240% op te trekken.
De algemeen rapporteur van het CvdR voor het Fonds voor asiel en migratie , Peter Bossman (SI/PSE), burgemeester van Piran, merkte in dit verband het volgende op: "We streven allemaal naar een efficiënt en gecoördineerd beheer van migratie, maar er zijn veel sterkere voorstellen nodig willen we kunnen stellen dat de EU-middelen verstandig en op de juiste manier zullen worden besteed. Beheer van migratie houdt in dat alle aspecten van migratie terdege worden aangepakt: irreguliere migratie, asiel, legale migratie, integratie, plus de dieperliggende oorzaken van migratie. Het besluit om het woord integratie te schrappen uit de naam van het fonds is veelzeggend en verontrustend; wij maken ons dan ook zorgen dat het fonds zich in het algemeen meer zal gaan richten op het bouwen van muren dan op het zoeken naar een evenwichtige beheersaanpak. Europa moet zich ernstig gaan beraden op de vraag hoe de integratie van nieuwkomers in onze gemeenschappen kan worden aangepakt."
De heer Bossman voegde daaraan nog het volgende toe: "Een doeltreffende coördinatie vereist bovendien dat wordt samengewerkt met de lokale en regionale overheden, die onder meer verantwoordelijk zijn voor het merendeel van de kortetermijnmaatregelen voor integratie. Helaas worden onze herhaalde oproepen om de steden en regio's te betrekken bij het beheer van het fonds in de huidige voorstellen genegeerd. De lokale en regionale overheden hebben Europa enorm geholpen bij de opvang, huisvesting, integratie en tewerkstelling van de vluchtelingen en migranten die in 2015 aankwamen. Het is geen sinecure om middenin een crisis een andere beleidskoers te gaan varen, maar nu er aanzienlijk minder vluchtelingen aankomen hopen we dat de EU-besluitvormers het eens zullen worden over een evenwichtige hervorming waarbij de waarde van samenwerking met politici in het veld wordt erkend."
Het CvdR heeft er onder meer op aangedrongen dat regio's en steden in crisissituaties rechtstreekse toegang krijgen tot EU-financiering, zodat het geld zo snel mogelijk terechtkomt bij de autoriteiten die voor bijzondere uitdagingen staan. In het kader van zijn pleidooi voor een overkoepelend Europees migratiebeleid heeft het CvdR verklaard dat lidstaten die afwijken van de richtsnoeren inzake de uitgaven "op gedetailleerde wijze (dienen) uit te leggen hoe ze ervoor gaan zorgen dat deze keuze de verwezenlijking van de specifieke doelstellingen van het Fonds voor asiel en migratie niet in gevaar brengt".
Momenteel gaat het geld van het fonds onder meer naar het verbeteren van de huisvesting en opvang van asielzoekers, hulp aan kwetsbare groepen, informatie-uitwisseling en samenwerking tussen EU-lidstaten en voorlichtingscampagnes in derde landen.
Het advies over het Fonds voor asiel en migratie is een van de antwoorden van het CvdR op de voorstellen van de Europese Commissie inzake de EU-begroting voor 2021-27. Op 9 oktober heeft het CvdR ook een aantal - zowel algemene als specifieke - aanbevelingen aangenomen inzake de voorgestelde begroting: Horizon Europa, over onderzoek ; het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij (EFMZV) ; het programma Rechten en waarden ; en De toekomst van het LIFE-programma (voor het milieu en klimaatactie) .
Ook op 9 oktober heeft CvdR-voorzitter Karl-Heinz Lambertz een belangrijke toespraak gehouden waarin hij de lokale en regionale kijk op de staat van de EU uiteenzette en een pleidooi hield voor een campagne "om de aandacht te vestigen op de integratieprojecten die in onze steden en regio's worden uitgevoerd".
Tijdens een debat over migratie in het kader van de CvdR-zitting op 10 oktober werden voorbeelden aangehaald van de inspanningen van de lokale en regionale overheden. Zo gaf Maria Angeles Elorza Zubiria (ES/ALDE) een gedetailleerde uitleg over het nieuwe integratie-initiatief van de Baskische regering, terwijl Basilio Horta (PT/PSE) de plannen van de stad Sintra voor opvang en integratie van migranten toelichtte en Luc Van den Brande (BE/EVP) uit Vlaanderen erop wees dat partnerschappen tussen Europese en Afrikaanse lokale overheden een belangrijke rol kunnen spelen bij het in goede banen leiden van migratie.
Waar het Europees Comité van de Regio’s reeds initiatieven nam in het kader van de samenwerking met de lokale verantwoordelijken in het Middellandse zeegebied en een atlas voor decentrale samenwerking uitwerkte, pleit de heer Van den Brande er nu voor dat het Comité een initiatief zou nemen om partnerschap te faciliteren en te ondersteunen tussen de 100.000 lokale Europese gemeenschappen van steden en gemeenten en lokale gemeenschappen in Afrika.
Contactpersoon:
Andrew Gardner
Tel. +32 473 843 981
andrew.gardner@cor.europa.eu