De lokale en regionale overheden van de EU stonden vooraan om mensen te ondersteunen die door de energiecrisis zijn getroffen, om maatregelen uit te voeren die energie besparen en de continuïteit van de energiesector waarborgen.Zij willen meer betrokken worden bij lopende energiehervormingen om strategische investeringen veilig te stellen die de transitie naar schone energie moeten versnellen. In een dringende resolutie roept het Europees Comité van de Regio’s (CvdR) de EU op om een echte energie-unie en synergieën tussen EU-financieringsinstrumenten tot stand te brengen om meer vaart te zetten achter duurzame energieprojecten op lokaal niveau, samen met programma’s voor capaciteitsopbouw en bijscholing om het Europees Jaar van de vaardigheden 2023 waar te maken.
Op 9 februari heeft het Europees Comité van de Regio’s een dringende resolutie over de energiecrisis aangenomen, waarin een reeks voorstellen wordt gedaan om de transitie van de EU naar schone energie te versnellen, zowel op het gebied van productie en consumptie als in gebouwen en het vervoer, en wordt aangedrongen op een robuust sociaal pakket en eerlijke herverdelingsmaatregelen om de sociale gevolgen van de energiecrisis op te vangen, met name voor de meest kwetsbaren. Ook wordt er in deze resolutie op gewezen dat de huidige initiatieven de lokale en regionale overheden niet de onmiddellijke steun bieden die nodig is.
Vasco Alves Cordeiro, voorzitter van het Europees Comité van de Regio’s, zei: "Lokale en regionale overheden hebben het initiatief genomen bij de ondersteuning van huishoudens, met name de meest kwetsbare, en bij het stimuleren van hun inspanningen om energie te besparen. De energiecrisis kan alleen succesvol worden bedwongen als er zowel in Europees verband als op het niveau van de regio's en steden actie wordt ondernomen, daar zij verantwoordelijk zijn voor veel zaken, zoals mobiliteit, huisvesting en toegang tot openbare diensten. De huidige situatie moet worden gezien in het licht van een grotere transformatie die onze samenlevingen moeten doorvoeren om de klimaatcrisis een halt toe te roepen en aan een duurzamere toekomst te werken. Wil deze transformatie kans van slagen hebben, dan moeten steden en regio's hierin een belangrijke rol spelen.”
Rafał Trzaskowski (PL/EVP), burgemeester van Warschau en voorzitter van de commissie-ENVE en van de werkgroep Green Deal Going Local, zei: "De energiecrisis mag onze klimaatambities niet temperen. De verwoestende gevolgen van de opwarming van de aarde zullen niet van vandaag op morgen verdwijnen. In veel lidstaten hebben steden en regio’s ambitieuzere doelstellingen vastgesteld dan hun nationale regeringen. Ondanks de energiecrisis blijven lokale en regionale overheden essentiële openbare diensten verlenen aan alle burgers. We hebben echter meer financiële middelen nodig om het groeiende aantal Europese burgers te ondersteunen dat onder energiearmoede lijdt en om onze gebouwen te renoveren, met het oog op meer energie-efficiëntie en -besparingen. Wij roepen de Europese Commissie op directe middelen ter beschikking te stellen voor lokale en regionale overheden om de transitie naar duurzame energie in onze gemeenschappen, steden en regio’s te versnellen. In deze context hebben wij een gezamenlijk EU-proefproject voor overheidsopdrachten voorgesteld om steden in heel Europa van waterstofbussen te voorzien.”
Steden en regio’s vragen ambitieuzere voorstellen om van schone energieoplossingen de eenvoudigste en goedkoopste opties op de markt te maken. Energiegemeenschappen en lokale autoriteiten moeten volledige rechten op toegang tot de netwerken hebben, zonder aan dezelfde regelgeving te worden onderworpen als leveranciers in de detailhandel.
Het Comité dringt aan op de totstandbrenging van een echte energie-unie met een volledig geïntegreerde en onderling goed verbonden markt in de hele EU en verzoekt het Zweedse voorzitterschap haast te maken met de goedkeuring van de resterende wetgevingsvoorstellen voor 'Fit for 55'.
Het CvdR steunt de versterking van het EU-energieplatform gezien de positieve impact ervan op de energieprijzen. Wat de lopende hervormingen van de elektriciteitsmarkt betreft, verwacht het CvdR dat de gasprijzen worden losgekoppeld van de elektriciteitsprijzen.
De steden en regio’s van de EU vragen de lidstaten hen te betrekken bij de herziening van de nationale energie- en klimaatplannen (NECP’s), die in 2023 moet plaatsvinden, en roepen op tot rechtstreekse betrokkenheid bij het opstellen van de nieuwe REPowerEU-hoofdstukken van de plannen voor de herstel- en veerkrachtfaciliteit om de financiering van specifieke strategische en grensoverschrijdende infrastructuurprojecten veilig te stellen. De REPowerEU-hoofdstukken in de plannen voor herstel- en veerkracht van de lidstaten moeten nieuwe hervormingen en investeringen schetsen om de veerkracht, veiligheid en duurzaamheid van het energiesysteem van de Unie te vergroten, met inbegrip van energie-efficiëntie en de inzet van hernieuwbare energie.
Ten aanzien van financiën dringen de steden en regio’s in de EU erop aan dat gerichte investeringen in energie niet worden meegenomen in de berekening van het tekort binnen de begrotingsregels. De EU-assemblee van steden en regio’s vraagt ook om een centraal financieringsportaal ter uitvoering van het “renovatiegolf"-initiatief en roept de lidstaten op gebruik te maken van REPowerEU-middelen om de investeringen in energie-efficiëntie en de renovatie van gebouwen te versnellen.
Op het gebied van vervoer pleit het Europees Comité van de Regio’s voor een pan-Europees project voor overheidsopdrachten voor de uitrol van waterstofbussen in de EU en vestigt het de aandacht op de ambitie van de Alliantie van automobielregio’s om bij te dragen aan een rechtvaardige transitie in energie-intensieve regio’s met een sterke automobiel- en toeleveringssector.
Achtergrond:
Het EU-energieplatform werd op 7 april 2022 tijdens een bijeenkomst met EU-landen opgericht om de energievoorziening van de EU tegen betaalbare prijzen in de huidige geopolitieke context veilig te stellen en de afhankelijkheid van Russisch gas geleidelijk af te bouwen.
Webportaal vanGreen Deal Going Local.
Contact:
David Crous
David.Crous@cor.europa.eu
Tel: +32 (0) 470 88 10 37