Klik hier voor een automatische vertaling van onderstaande tekst.
Conferentie over de toekomst van Europa: de democratische grondslagen van de Unie moeten centraal staan in debatten met burgers  

Leden van de CvdR-commissie Burgerschap, Governance, Institutionele en Externe Aangelegenheden (CIVEX) hebben op 26 februari, in het kader van de voorbereiding van de conferentie over de toekomst van Europa, een debat gehouden over Europese waarden, burgerschap en democratie. De democratische grondslagen van de Europese Unie zijn een van de zeven beleidsthema's die tijdens de conferentie aan bod komen. Lokale en regionale overheden maken zich dagelijks sterk voor de democratische grondslagen van de EU, die echter niet overal in dezelfde mate worden gerespecteerd. Drie externe sprekers wezen erop dat de Europese waarden centraal staan in het Europese project, maar dat het zeer de vraag is of iedereen dezelfde definitie van deze waarden hanteert en ze volmondig onderschrijft. De CvdR-leden hebben ook van gedachten gewisseld over een werkdocument van mevrouw Borrell Porta (ES/EA) over lokale en regionale overheden in permanente dialoog met de burgers, dat een van de belangrijkste bijdragen van het CvdR aan de conferentie zal zijn. De definitieve aanbevelingen zullen in mei worden voorgelegd aan de voltallige vergadering.

De conferentie over de toekomst van Europa zal een twee jaar durend proces van open, inclusieve en transparante debatten zijn, waarin burgers, het maatschappelijk middenveld, nationale, regionale en lokale overheden en Europese instellingen samenkomen om het Europese project een nieuwe impuls te geven en de Europese democratie te versterken. Het startschot wordt gegeven op 9 mei 2020, de Dag van Europa. De commissie CIVEX coördineert de bijdragen van het CvdR aan de conferentie. Zolang de conferentie loopt, zal het CvdR in zijn commissies debatten organiseren over onderwerpen die van belang zijn voor de conferentie over de toekomst van Europa. Zo ging het debat op 26 februari over Europese waarden, burgerschap en democratie.

Bij de inleiding van het debat over Europese waarden, burgerschap en democratie zei de nieuwe CIVEX-voorzitter, Mark Speich (DE/EVP), staatssecretaris voor Federale, Europese en Internationale Zaken van de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, dat de conferentie over de toekomst van Europa moet worden opgevat als een echte dialoog met de burgers over de fundamentele waarden en beginselen van de Unie, zodat de burger zich weer betrokken voelt bij het proces van Europese integratie. “De lokale en regionale overheden spelen in dit verband een belangrijke rol, want het is door hun besluiten en beleid dat de waarden en beginselen het dagelijks leven van de burgers beïnvloeden", zei hij. “De conferentie moet meer zijn dan een gelegenheid om feedback te verzamelen, en moet ook politieke gevolgen hebben. Het CvdR zal hierbij actief worden betrokken.”

Graham Smith , senior adviseur en lid van het kabinet van de Europese Ombudsman , die sprak tijdens het debat, zei dat “verreweg de meeste klachten” die bij de Europese Ombudsman (die zich bezighoudt met wanbeheer op EU-niveau) worden neergelegd, “te maken hebben met transparantie, dat een essentieel onderdeel is van het democratisch proces”. Hij waarschuwde dat gebrek aan transparantie een cultuur van “geef Brussel maar de schuld” in de hand werkt. Volgens hem hoeft de EU niet “ingrijpend te worden veranderd, maar moeten we beter gebruik maken van wat we hebben”, met instellingen die beter zijn toegerust voor dienstverlening aan de burgers.

Pascal Durand (FR/Renew Europe), EP-lid en coördinator voor Renew Europe in de AFCO-commissie van het Europees Parlement, zei dat de conferentie geen goede start staat te wachten, omdat de EU-instellingen het niet eens zijn over wat de uitdaging vormt: de communicatie verbeteren, de bestaande werkwijzen aanpassen of nieuwe manieren vinden om de representatieve democratie aan te vullen. Hij zei dat de EU-instellingen van hun “intergouvernementele logica” af moeten en voegde eraan toe dat daarvoor “externe druk van ngo’s, het maatschappelijk middenveld en intermediaire organen zoals vakbonden” nodig is.

Alberto Alemanno , houder van een Jean Monnet-leerstoel EU-recht en oprichter van The Good Lobby , een burgerstichting zonder winstoogmerk die zich inzet voor gelijke toegang tot de macht voor een meer pluralistische, inclusieve en democratische samenleving, zei ten slotte dat de EU de burgers meer mogelijkheden biedt om het beleid vorm te geven dan enig ander rechtsgebied in de wereld, maar dat “het scala aan mogelijkheden nauwelijks bekend is en zeer weinig wordt gebruikt”. De uitdaging voor de conferentie over de toekomst van Europa is volgens hem “onderlinge afstemming”, met als argument dat “er behoefte is aan een permanent mechanisme dat burgers in staat stelt een bijdrage te leveren”, waarbij gebruikgemaakt wordt van reeds bestaande netwerken, zoals die op lokaal niveau. Hij sprak zijn bezorgdheid uit over het feit dat de EU het maatschappelijk middenveld opzij zou kunnen zetten, als prijs voor de betrokkenheid van de burgers, en dat “zelfs het Europees Parlement geen rol ziet voor ngo’s in vergaderingen”.

Een ander belangrijk moment tijdens de CIVEX-vergadering van 26 februari was de presentatie door CvdR-lid Mireia Borrell Porta (ES/EA), staatssecretaris voor Extern Optreden en de Europese Unie in de regering van Catalonië, van haar werkdocument over “Lokale en regionale overheden in permanente dialoog met de burgers”, waarmee het CvdR een belangrijke bijdrage aan de conferentie over de toekomst van Europa zal leveren.

Borrell Porta over haar advies: “In het advies zal worden nagegaan hoe burgers structureel kunnen worden betrokken bij de beleidsvorming op alle niveaus, van lokaal tot Europees niveau, en zal worden uitgelegd hoe structurele betrokkenheid van de burgers kan bijdragen aan de werkzaamheden van de conferentie over de toekomst van Europa, zowel aan het verloop van de conferentie als aan de conclusies ervan”.

In een resolutie die werd aangenomen na een debat met vicevoorzitter Dubravka Šuica van de Europese Commissie tijdens de zitting van februari riep het CvdR op tot een echte open, inclusieve en democratische raadpleging waarbij alle burgers in alle regio's en steden worden betrokken.

Delen :