De Alliantie zal zich richten op de behoeften van Oekraïense steden en regio’s op het gebied van wederopbouw, als onderdeel van de langetermijnsteun van de EU en de internationale gemeenschap aan Oekraïne.

Het Europees Comité van de Regio’s en verenigingen van Europese steden en regio’s hebben op 30 juni jl. de Europese Alliantie van steden en regio’s voor de wederopbouw van Oekraïne gelanceerd, bedoeld om de Oekraïense lokale en regionale overheden te helpen bij de wederopbouw van huizen, scholen, infrastructuur en voorzieningen die sinds de invasie op 24 februari door Rusland zijn vernietigd. De lancering van de Alliantie, nauwelijks zeven dagen nadat de EU-lidstaten Oekraïne de status van kandidaat-lidstaat hadden toegekend, werd door de Oekraïense minister voor Gemeenschappen en Territoriale Ontwikkeling toegejuicht als een “mogelijke basis voor de Europese integratie van ons land”.

De Alliantie werd opgericht naar aanleiding van een oproep van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in april en met de steun van Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, en Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. De Alliantie zal deel uitmaken van het “platform voor de wederopbouw van Oekraïne”, dat momenteel door de Commissie en de Oekraïense regering wordt opgericht om de EU-steun te coördineren. De plannen zullen verder vorm krijgen op 4-5 juli, wanneer de Oekraïense premier de wederopbouwstrategie van zijn regering zal presenteren op de conferentie voor de wederopbouw van Oekraïne in Lugano, Zwitserland.

De voorzitter van het Europees Comité van de Regio’s, Vasco Alves Cordeiro (PT/PSE), lid van het regionale parlement van de Azoren: “Het Comité van de Regio’s staat zij aan zij, schouder aan schouder, met onze Oekraïense vrienden. Vandaag lanceren we samen met verenigingen van steden en regio’s de Europese Alliantie van steden en regio’s voor de wederopbouw van Oekraïne, die bedoeld is om in te spelen op dringende behoeften maar ook als instrument voor de toekomst. We roepen alle steden en regio’s in de EU op zich bij de Alliantie aan te sluiten en de Europese solidariteit gestalte te geven met concrete acties.”

Tijdens het lanceringsevenement — in het kader van de zitting van het CvdR, die werd bijgewoond door vertegenwoordigers van Europese territoriale verenigingen — zei Oleksiy Chernyshov, Oekraïens minister voor Gemeenschappen en Territoriale Ontwikkeling, dat de schade in Oekraïne momenteel op 195 miljard USD (186 miljard EUR) wordt geraamd. Ongeveer 120 000 huizen van particulieren zijn vernield of beschadigd en 20 000 appartementsgebouwen zijn getroffen, waarvan een derde volledig is verwoest. Hij verklaarde zich ingenomen met de alliantie, “omdat dit soort partnerschappen de Europese integratie van ons land kunnen bevorderen”, en zei: “wij zullen alles in het werk stellen om Oekraïne helemaal om te vormen tot een Europees land”.

Vitaly Klitschko, burgemeester van Kyiv, voorzitter van de vereniging van Oekraïense steden en erelid van het CvdR, zei dat Oekraïne opkomt voor zijn recht om een modern Europees land te worden, waarbij ook de Europese normen horen, en uitte zijn dank aan iedereen die Oekraïne een helpende hand reikt.

De lancering werd persoonlijk bijgewoond door Oleksandr Markushyn, burgemeester van Irpin, een van de steden die in de eerste weken van de oorlog de grootste schade opliepen. Nadat een video de aard en omvang van de schade aanschouwelijk had gemaakt — meer dan 50 % van Irpin is verwoest — stelde hij voor dat de Alliantie Irpin zou kunnen gebruiken als proefproject voor de wederopbouw. De Portugese stad Cascais heeft al toegezegd om te helpen bij de wederopbouw van een kleuterschool.

Dario Nardella, voorzitter van Eurocities en burgemeester van Florence: “Op stadsniveau werken wij al geruime tijd aan betrekkingen en netwerken. Vele daarvan zijn de afgelopen maanden nog hechter geworden doordat we vluchtelingen hebben opgenomen en hulp hebben gestuurd. Wij staan klaar om snel in te spelen op de behoeften van de Oekraïners en om plannen te maken voor de toekomst. Door via deze Alliantie met veel gemeenten en regio’s samen te werken, zullen we de Oekraïense bevolking helpen om er weer bovenop te komen”.

María del Valle Miguélez Santiago, vicevoorzitter van de Conferentie van de perifere maritieme regio’s van Europa (CPMR) en lid van de regionale regering van Murcia: “De vernieling en blokkade van de havens aan de Zwarte Zee en de Zee van Azov zijn een mondiale ramp. De Europese havens doen wat ze kunnen, maar hebben moeite om het Oekraïense graan de rest van de wereld te helpen bereiken. Met een dreigende voedselcrisis moeten we samenwerken om de Oekraïense kustgebieden en grote havensteden zoals Cherson, Marioepol, Mykolaiv en Odessa te helpen hun centrale plaats in de wereldeconomie weer in te nemen.”

Jean-Claude Marcourt, voorzitter van de Conferentie van Europese regionale wetgevende parlementen (CALRE): “Op weg naar de toetreding van hun land tot de EU kunnen de Oekraïense regio’s en steden rekenen op de volledige steun van CALRE. In de geest van onze oprichtingsverklaring zullen wij de beginselen en waarden van de regionale democratie in Europa hooghouden”.

Magnus Berntsson, voorzitter van de Vergadering van de Regio’s van Europa (VRE):“Het geweldige leiderschap waarvan de Oekraïense regio’s tijdens de oorlog blijk geven, is een inspiratiebron voor heel Europa – en dat geldt ook voor hun herstel. De VRE staat zij aan zij met onze regionale partners om Oekraïne op weg te helpen naar een betere toekomst.”

Karl-Heinz Lambertz, voorzitter van de Werkgemeenschap van Europese grensgebieden (WVEG): “De samenwerking tussen grensregio’s over nationale grenzen heen is altijd cruciaal geweest voor de opbouw van Europa vanuit de basis. Als “proeftuinen van Europese integratie” zullen de grensregio’s de ontwikkeling van Oekraïne en zijn integratie in de Unie versnellen”.

Ook de Raad der Europese Gemeenten en Regio’s (CEMR) is lid van de Alliantie.

De Europese verenigingen van regio’s en steden vormen samen met het CvdR en het Burgemeestersconvenant de kern van de Alliantie aan de EU-zijde. De belangrijkste leden aan Oekraïense zijde zijn de vereniging van Oekraïense steden, de Oekraïense vereniging van districts- en regionale raden, de vereniging van plattelands- en dorpsraden van Oekraïne, en de Oekraïense verenigingen van samengevoegde Hromadas. De oprichters van de Alliantie hopen dat naast nationale verenigingen van lokale overheden ook afzonderlijke regio’s en steden, alsmede openbare en particuliere instellingen zich bij de Alliantie zullen aansluiten.

Het Tsjechische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie plant in oktober een grote conferentie over de behoeften van Oekraïne op het gebied van wederopbouw, voorafgaand aan de lancering van het platform voor de wederopbouw van Oekraïne, gepland voor eind 2022. Ivan Bartoš, Tsjechisch vicepremier voor digitalisering en minister van Regionale Ontwikkeling, zei tijdens de zitting van het CvdR op 29 juni dat de wederopbouw van Oekraïne een van de prioriteiten van het Tsjechische voorzitterschap is: “De stabiliteit van Oekraïne is van cruciaal belang voor de toekomst”.

De lancering van de Alliantie is terug te kijken via Europe by Satellite. Voor videobeelden en interviews met Oleksandr Markushyn, burgemeester van Irpin, Irina Yarmalenko, gemeenteraadslid van Bucha, en individuele CvdR-leden die de lancering hebben bijgewoond, kunt u contact opnemen met audiovisualcor@cor.europa.eu.

Persvoorlichter: Neem voor meer informatie contact op met Andrew Gardner, andrew.gardner@cor.europa.eu, +32 473 843 981.

Achtergrond:

• De Alliantie dringt erop aan om zich bij de wederopbouw van Oekraïne te laten leiden door de volgende beginselen: steun voor de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraïne; steun voor de Europese integratie van Oekraïne; versterking van het lokale zelfbestuur; een wederopbouwstrategie die gebaseerd is op geïntegreerde planning op gemeentelijk en regionaal niveau; de beginselen van het Europees Handvest inzake lokale autonomie; ontwikkeling en modernisering van plattelandsgebieden; goed bestuur; ontwikkeling van het regionale bedrijfsleven en innovatie. Volgens de EU liggen de uitdagingen op de volgende niveaus: bevordering van veerkracht, herstel en hervorming op het gebied van de instellingen, de economie en de samenleving, en de groene en de digitale transformatie.
• Meer informatie over de Europese Alliantie van steden en regio’s voor de wederopbouw van Oekraïne evenals over andere aspecten van de steun van het CvdR aan Oekraïne, is te vinden op de website van het CvdR. Sinds de oorlog hebben Oekraïense burgemeesters tijdens elke CvdR-zitting en tijdens de uitgebreide en spoedvergaderingen van de werkgroep van het CvdR op 30 maart en 23 mei het woord genomen. Op 27 juni heeft het CvdR een raadpleging van deskundigen gehouden over de rol van steden en regio’s in de EU bij de wederopbouw van Oekraïne.
• Het Europees Comité van de Regio’s is van plan om op 12-13 oktober een reeks aanbevelingen aan te nemen over de wijze waarop Oekraïne kan worden geholpen bij de wederopbouw. Dario Nardella (PSE/IT), burgemeester van Florence en voorzitter van Eurocities, is op 23 juni benoemd tot algemeen rapporteur. Karl-Heinz Lambertz (BE/PSS), voorzitter van de Werkgemeenschap van Europese grensgebieden, is lid van het CvdR en was tussen 2017 en 2020 voorzitter van het CvdR. Cees Loggen(NL/Renew Europe), voorzitter van de Conferentie van de perifere maritieme regio’s van Europa, is voormalig lid van het CvdR.
• Regio’s en steden die vertegenwoordigd zijn in de Europese verenigingen en in het Europees Comité van de Regio’s hebben vanaf het begin van de Russische invasie van Oekraïne humanitaire steun verleend aan Oekraïense vluchtelingen. De Verenigde Naties schatten dat momenteel 5,2 miljoen Oekraïners als vluchteling zijn geregistreerd. Op 29 juni kondigde de Europese Commissie aan dat zij, om de verstrekking van middelen aan EU-regio’s en -steden die Oekraïense vluchtelingen opvangen te vergemakkelijken en te versnellen, voor meer flexibiliteit zou zorgen in het in maart gecreëerde noodhulpinstrument cohesiebeleid ten behoeve van vluchtelingen in Europa (CARE).
• Informatie over de uitgebreide en gevarieerde bijstand die door Europese verenigingen van decentrale overheden wordt verleend, is te vinden op de websites van CALRE, CEMR, CPMR, Eurocities, VRE en WVEG. Al deze organisaties werkten reeds vóór de oorlog samen met lokale en regionale overheden in Oekraïne.
• Het CvdR werkt sinds 2010 samen met Oekraïense steden en regio’s en heeft in 2015 een taskforce opgericht ter ondersteuning van de decentralisatiehervormingen van Oekraïne. Algemeen wordt aangenomen dat deze hervormingen het Oekraïense weerstandsvermogen tegen de Russische invasie hebben versterkt.
• Het CvdR heeft in een fototentoonstelling in de marge van de zitting het werk van 13 Oekraïense lokale overheden tijdens de oorlog voor het voetlicht gebracht. Voor foto’s kunt u contact opnemen met SupportUkraine@cor.europa.eu.