Gezamenlijke verklaring van de conferentie van voorzitters van het Europees Comité van de Regio’s
Wij, burgemeesters en lokale en regionale bestuurders, bevinden ons in de frontlinie van de strijd tegen het coronavirus. De schok die Covid-19 teweeg heeft gebracht is ongekend en vergt dringende maatregelen en een krachtig sociaal en economisch herstelplan voor de Europese Unie. Een plan dat gebaseerd is op solidariteit, duurzaamheid, veerkracht en sociale rechtvaardigheid en dat in overeenstemming is met de Europese Green Deal en de digitale agenda. Wij verbinden ons ertoe om, samen met alle bestuursniveaus in heel Europa, de krachten te bundelen om deze pandemie te bestrijden, onze bevolking te beschermen en bij te dragen aan economisch, sociaal en financieel herstel.
In deze moeilijke tijd is het onze prioriteit als lokale en regionale overheden om de continuïteit van de gezondheidszorg en de openbare dienstverlening te waarborgen en erop toe te zien dat niemand aan zijn lot wordt overgelaten. We doen al het mogelijke om de lokale economie te ondersteunen, banen te redden, nieuwe werkgelegenheidskansen te scheppen, ondernemingen te helpen met de voortzetting van hun bedrijfsactiviteiten en kwaliteitsonderwijs te garanderen. Wat wij lokaal doen, is een aanvulling op de inspanningen die op Europees en nationaal niveau worden geleverd. Maar er moet meer worden gedaan, vooral op het vlak van grensoverschrijdende solidariteit.
Daarom is het van cruciaal belang dat wij een EU-mechanisme voor noodsituaties op gezondheidsgebied in het leven roepen, als instrument om synergie tot stand te brengen en de Europese, nationale en regionale/lokale middelen te stroomlijnen. Hiermee kan de aankoop van medische uitrusting en voorzieningen worden gefinancierd, als aanvulling op de maatregelen die de Europese Commissie reeds heeft genomen op dit gebied. De EU moet ook geld uittrekken voor een programma voor de regionale gezondheids- en ziekenhuiszorg, om de capaciteit van de regionale gezondheidsvoorzieningen te beoordelen, te versterken en te monitoren, alsook investeren in de houdbaarheid van de gezondheidszorg. Steden en regio’s moeten rechtstreeks betrokken worden bij een nieuw, nog op te richten EU-coördinatiecentrum voor pandemieën. Het verlenen van gezondheidsdiensten aan burgers moet beter en over de grenzen heen worden gecoördineerd. In de toekomst moeten de EU, de lidstaten en de steden en regio's nagaan hoe zij hun bevoegdheden op gezondheidsgebied opnieuw, en evenwichtig, kunnen verdelen met inachtneming van het subsidiariteitsbeginsel.
Om de verliezen aan inkomstenbelasting te compenseren moeten er EU-mechanismen komen die lokale en regionale overheden rechtstreeks toegang geven tot financieringsregelingen. Lokale en regionale gemeenschappen moeten worden geholpen met de reorganisatie van de openbare dienstverlening, die digitaal, duurzaam en veerkrachtig moet worden. De EU moet voor nieuwe middelen en vereenvoudigde procedures ten behoeve van duurzame lokale infrastructuur zorgen, en moet het midden- en kleinbedrijf (mkb) steunen door in het InvestEU-fonds een budget te reserveren voor de periode na de pandemie. Er moet ook een gericht hulpprogramma worden opgezet voor kleine ondernemingen die te lijden hebben onder de ontwrichting van de voedselvoorzieningsketen. Om innovatie, ondernemerschap en connectiviteit in plattelandsgebieden te stimuleren moet er een plan voor een “inclusief platteland” worden opgezet.
Wij pleiten voor een ambitieus herstelplan dat ons een duurzaam, veerkrachtig en sociaal rechtvaardig Europa brengt, een nieuw soort circulaire en inclusieve economie tot stand brengt en alle bestaande middelen aanwendt om financiële solidariteit te waarborgen. Een plan dat nieuwe, gezamenlijk bekostigde financiële instrumenten en inkomstenbronnen ontwikkelt die omvangrijk genoeg zijn en voldoende lang lopen om effect te sorteren. De kern van een dergelijk herstelplan moet een Europees herstelfonds zijn, dat gekoppeld is aan de EU-begroting en gebaseerd is op een Europees schuldverzekeringsstelsel. Het fonds, dat ongeveer 500 miljard EUR moet omvatten, moet toekomstgerichte investeringen mogelijk maken. De nieuwe EU-begroting moet de spil zijn van het herstel en moet aanzienlijk worden opgevoerd om een echt instrument van solidariteit en cohesie te kunnen vormen. Alleen met een ambitieus meerjarig financieel kader dat de Europese begrotingsuitgaven naar ongekende hoogten stuwt, kan de weg naar eerlijk en duurzaam herstel worden ingeslagen.
Een manier om de nodige middelen vrij te maken en het hefboomeffect en de mobilisatie van verdere openbare en particuliere investeringen te garanderen, is de investeringscapaciteit van de EU-begroting te vergroten door het plafond van de EU-begroting ten minste tijdelijk op te trekken tot boven de huidige 1,2 % van het bni van de EU en door nieuwe eigen middelen in overweging te nemen. De EU-begroting moet inderdaad worden versterkt om extra investeringen en garanties mogelijk te maken, om nationale regeringen, regio's en steden te ondersteunen teneinde de economie weer op gang te brengen en een rechtvaardige transitie te garanderen. Een krachtig cohesiebeleid dat gericht is op het terugdringen van ongelijkheid en het vergroten van de veerkracht van lidstaten, regio’s, steden en dorpen in heel Europa is cruciaal.
Bij alle nieuwe maatregelen en in het volgend meerjarig financieel kader moet rekening worden gehouden met de concrete ervaring van lokale en regionale overheden, die moeten worden gesteund zodat zij sociale zorg en alle essentiële diensten aan burgers kunnen verlenen. Een derde van de uitgaven voor openbare dienstverlening en twee derde van alle overheidsinvesteringen in de EU worden gedaan door lokale en regionale overheden: zij zullen onmisbaar zijn voor de wederopbouw van onze economie, het realiseren van de milieutransitie en het doorvoeren van sociale innovatie, zodat geen enkele regio en geen enkele bevolkingsgroep aan zijn lot wordt overgelaten. Het zijn de lokale en regionale overheden die het voortouw moeten nemen bij het opstellen en uitvoeren van de herstelplannen.
*De conferentie van voorzitters van het Europees Comité van de Regio’s bestaat uit:
Apostolos Tzitzikostas , voorzitter van het Europees Comité van de Regio’s en gouverneur van de regio Centraal-Macedonië, Griekenland
Vasco Ilídio Alves Cordeiro , eerste vicevoorzitter van het Europees Comité van de Regio's en minister-president van de Azoren, Portugal
Olgierd Geblewicz , voorzitter van de EVP-fractie in het Europees Comité van de Regio's en voorzitter van het regiobestuur van West-Pommeren, Polen
Christophe Rouillon , voorzitter van de PSE-fractie in het Europees Comité van de Regio's en burgemeester van Coulaines, Frankrijk
François Decoster , voorzitter van de Renew Europe-fractie in het Europees Comité van de Regio's en burgemeester van St Omer, Frankrijk
Władysław Ortyl , voorzitter van de ECR-fractie in het Europees Comité van de Regio's en voorzitter van het regiobestuur van de Subkarpaten, Polen
Kieran McCarthy , voorzitter van de EA-fractie in het Europees Comité van de Regio's en lid van de gemeenteraad van Cork, Ierland
Satu Haapanen , covoorzitter van de fractie van de Groenen in het Europees Comité van de Regio's en lid van de gemeenteraad van Oulu, Finland
Woordvoerder van de voorzitter:
Michele Cercone
Tel. +32 (0)498 98 23 49
Michele.Cercone@cor.europa.eu