Het Europees Comité van de Regio's versterkt in Madrid zijn allianties met mondiale netwerken van lokaal en regionaal bestuur, terwijl steden en regio's wereldwijd zich ertoe verbinden om in de aanloop naar de COP26 in Glasgow klimaatmaatregelen te blijven nemen.

De COP25 heeft geen overeenstemming bereikt over de regels voor de volledige uitvoering van de overeenkomst van Parijs. Over de regionale indicatoren in het regelboek van Parijs en de oproep tot samenwerking op meerdere niveaus is evenmin een definitief besluit genomen. Toch heeft Madrid aangetoond dat steden en regio's in de hele wereld vastbesloten zijn om de klimaatambities en -maatregelen aan te scherpen. De delegatie van het Europees Comité van de Regio's (CvdR) stond op de bres voor de centrale rol die steden en regio's spelen in de strijd tegen de opwarming van de aarde en de noodzaak om hun rol in de mondiale klimaatgovernance formeel vast te leggen. Glasgow organiseert in december 2020 de COP26, waarbij de verwachtingen gericht zijn op striktere klimaatverbintenissen en maatregelen op meerdere niveaus. Klik hier voor toegang tot het COP25-fotoalbum van het CvdR.

De 25 ^e Conferentie van de Partijen (COP) bij het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) is er niet in geslaagd overeenstemming te bereiken over de hangende aspecten van het regelboek van Parijs, het geheel van procedures, regels en rapportagemechanismen om de overeenkomst van Parijs vanaf 2020 in praktijk te brengen. De wereldwijde koolstofmarkten en mechanismen voor de handel in emissierechten, de financiële steun voor de aanpassing aan het klimaat in de ontwikkelingslanden en de hogere klimaatverbintenissen waren de struikelblokken voor de COP25-onderhandelaars in Madrid.

Het Europees Comité van de Regio's heeft de COP25 bijgewoond met een delegatie onder leiding van eerste vicevoorzitter Markku Markkula en de volgende leden: Jean-Noël Verfaillie (RE/FR) , 2e vicevoorzitter van het CvdR en lid van de raad van het departement Nord, Benedetta Brighenti (PSE/IT) , lid van de gemeenteraad van Castelnuovo Rangone, Andries Gryffroy (EA/BE) , lid van het Vlaams Parlement en eerste vicevoorzitter van de Senaat en Tjisse Stelpstra (ECR/NL) , lid van Gedeputeerde staten van de provincie Drenthe.

Daarnaast hebben verschillende CvdR-leden namens hun kiesdistricten deelgenomen aan de COP25. Tot deze groep behoren Ximo Puig (PSE/ES) , voorzitter van de regio Valencia en voorzitter van de Spaanse delegatie in het CvdR, Raffaele Cattaneo (EVP/IT) , minister van Milieu en Klimaatverandering van Lombardije, Francisco Igea Arisqueta (RE/ES) , vicevoorzitter van de regering van Castilië en León, Manuel Cardenete Flores (RE/ES) , viceminister van Toerisme, Vernieuwing, Justitie en Lokaal Bestuur van de regio Andalusië, Virginia Marco Cárcel (PSE/ES) , directeur-generaal voor Europese zaken van de regering van Castilla-La Mancha, Mikel Irujo Amezaga (EA/ES) , directeur-generaal Extern Optreden van de regio Navarra, Sirpa Hertell (EVP/FI) , gemeenteraadslid van Espoo en Witold Stępień (EVP/PL) , lid van de regioraad van Łódź.

Twee deelnemers aan het CvdR-programma ‘ Young Elected Politicians United 4 Climate ’ woonden de COP25 bij: Henrik Wickström (RE/FI) , gemeenteraadslid en voorzitter van de gemeenteraad van Inkoo en Maximilian Reinhardt (RE/DE) , lid van de gemeenteraad van Sindelfingen en belast met Europese Zaken.

De CvdR-leden hebben tijdens ruim 20 evenementen belangrijke toespraken gehouden en aan meer dan 15 bilaterale bijeenkomsten deelgenomen. De leden bezochten briefings op hoog niveau over de stand van de onderhandelingen met de Europese Commissie, het Finse voorzitterschap van de EU en leden van het Europees Parlement. De belangrijkste politieke boodschappen van het CvdR tijdens de COP25 volgen hier in een notendop.

Dit is een samenvatting van de activiteiten van de CvdR-leden tijdens de COP25.

Zaterdag 7 december

De activiteiten van de CvdR-delegatie op de COP25 zijn zaterdag de 7e tijdens de algemene vergadering van de Under2coalition van start gegaan met de bijdrage van Raffaele Cattaneo (IT/EVP) , regionaal minister van Milieu en Klimaatverandering van Lombardije en Tjisse Stelpstra (NL/ECR) , lid van Gedeputeerde staten van de provincie Drenthe.

De Under2 Coalition   is een wereldwijde gemeenschap van staten en regionale overheden die zich inzetten voor ambitieuze klimaatmaatregelen conform de Overeenkomst van Parijs. De coalitie omvat meer dan 220 regeringen die meer dan 1,3 miljard mensen en 43 % van de wereldeconomie vertegenwoordigen. Een recent rapport bevestigt dat de regionale klimaatmaatregelen verder gaan dan die van de nationale regeringen. Het CvdR heeft toegezegd de samenwerking met dit doorslaggevende wereldwijde netwerk van regionale overheden en het secretariaat daarvan, The Climate Group , uit te breiden.

De regio Navarra voerde het woord als actief lid van de Under2 Coalition, vertegenwoordigd door de regionale minister van Milieu en Plattelandszaken, Itziar Gómez en het CvdR-lid Mikel Irujo (ES/EA) .

E erste vicevoorzitter Markku Markkula nam in het EU-paviljoen deel aan de evenementen 'Accelerating transition: How cities and regions make a difference’, in samenwerking met ICLEI, en aan "From data to policy: unlocking the power of indexes for Sustainable Development and Climate Action", een evenement dat mede werd georganiseerd door het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (GCO).

Zondag 8 december

De eerste vicevoorzitter Markku Markkula en Raffaele Cattaneo (IT/EVP) namen deel aan de sessie ‘Regional leadership in the Climate Emergency. Nature-based solutions for adaptation and the water challenge’. Raffaele Cattaneo (IT/EVP) voerde ook het woord tijdens de Algemene Vergadering van Regions4 .

De CvdR-leden woonden de welkomstreceptie van de COP25 bij, die werd aangeboden door de burgemeester van Madrid, José Luis Martínez-Almeida, in het Cecilio Rodriguez-paviljoen in het Retiropark.

Maandag 9 december

In aanwezigheid van de CvdR-delegatie op de COP25 organiseerde de Europese Unie de ‘Global Covenant of Mayors Day: National Determined Contributions (NDCs) to climate emergency: Time for Multilevel Action Day.’

Benedetta Brighenti (PSE/IT) leverde de slotopmerkingen, in aanwezigheid van de nieuwe EU-commissaris voor energie, Kadri Simson. “ 2020 zal een keerpunt zijn voor het Convenant, aangezien het steden en regio's naar de EU-doelstellingen voor 2030 moet leiden. Het convenant moet kunnen inspelen op de komende uitdagingen en is cruciaal voor het bereiken van de doelstellingen van de Europese Green Deal ”, aldus Benedetta Brighenti, rapporteur van het CvdR-advies over het Burgemeestersconvenant na 2020 .

Eerste vicevoorzitter van de Belgische senaat en CvdR-lid Andries Gryffroy (EA/BE) voerde het woord tijdens de sessie ‘Global trends in climate legislation and litigation: Enhancing resilience and adaptation’.

CvdR-lid Tjisse Stelpstra (ECR/NL) was panellid in het Duitse paviljoen voor 'Smart urban transitions: innovative and efficient mobility solutions.’ De regionale minister en gedeputeerde van de provincie Drenthe zei: "We moeten onze vervoerswijzen omvormen, aangezien ze verantwoordelijk zijn voor 23 % van de totale EU-uitstoot en hoge externe kosten veroorzaken, zoals vervuiling, ongevallen, lawaai en congestie . We moeten een Mobility-as-a-Service-aanpak ontwikkelen, vanuit een gebruikersgericht perspectief en de elektriciteitsnetten en -opslag en het beheer van de openbare infrastructuur moderniseren om innovatieve brandstofcel- en batterijtechnologieën in te zetten. Zonder efficiënte samenwerking tussen alle overheidsniveaus zullen we er niet in slagen om het vervoer koolstofvrij te maken.”

Dinsdag 10 december

In het EU-paviljoen kwam een groot aantal vertegenwoordigers bijeen van lokale en regionale overheden, brancheorganisaties, ngo's, particuliere bedrijven en ambtenaren van de EU en het UNFCCC voor de ‘EU Energy Day @ COP25’. Aan bod kwamen onder meer: de omvorming van het energiesysteem naar 100 % hernieuwbare energie, het versnellen van de innovatie om de European Green Deal te realiseren, het waarborgen van een rechtvaardige overgang voor alle regio's en burgers, het scheppen van lokale omstandigheden om de energieprestaties van gebouwen te verbeteren en de rol van het EU-programma Copernicus voor het koolstofvrij maken van Europa.

In zijn toespraak benadrukte eerste vicevoorzitter Markku Markkula : " Capaciteitsopbouw voor publieke en private besluitvormers is essentieel . Stadsplanning, renovatie van oude gebouwen en intelligente energienetwerken moeten allemaal prioritaire gebieden zijn voor een op kennis gebaseerde samenwerking .”

Het Chileense paviljoen organiseerde het evenement: ‘Roadmap towards COP26: From Chile to UK', waar vicevoorzitter Markkula stelde: " Hoe kunnen we verder gaan om de klimaatdoelstellingen te bereiken? Het is een leerproces. Het gaat om bench learning, bench marking en bench acting .” De nadruk lag op 'het consolideren van stads- en subnationale bijdragen om de klimaatambitie te versterken.’

Een delegatie van negen CvdR-leden heeft de briefing van uitvoerend vicevoorzitter Frans Timmermans (EVP) over de stand van de onderhandelingen tijdens de COP25 bijgewoond, samen met de delegatie van het Europees Parlement, onder leiding van EP-lid Bas Eickhout (NL/Groenen&EVA) , leden van verschillende nationale parlementen en van het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC). Uitvoerend vicevoorzitter Timmermans zei: “Geen overeenkomst is beter dan een slechte overeenkomst" , verwijzend naar de onderhandelingsresultaten inzake mondiale koolstofmarkten en mechanismen voor de handel in emissierechten die inspanningen op het gebied van decarbonisatie konden ondermijnen.

Tjisse Stelpstra (NL/ECR) had een bilaterale bijeenkomst met EP-lid Bas Eickhout (NL/Groenen&EVA) over multilevel governance en een waterstofproject in de provincie Drenthe.

Raffaele Cattaneo (IT/EVP) was een van de panelleden in het Italiaanse paviljoen, voor het nevenevenement ‘We are Action – Young People Leading the Way.’

Andries Gryffroy nam deel aan een parlementaire vergadering, georganiseerd door de Interparlementaire Unie ( IPU ) en het Spaanse Congres van Afgevaardigden om uitwisselingen te bevorderen voor parlementaire actie op het gebied van klimaatverandering.

Benedetta Brighenti (PSE/IT) nam deel aan de open dialoog van de PSE over klimaatactie en had een bilaterale bijeenkomst met het Italiaanse ministerie om van gedachten te wisselen over het Burgemeestersconvenant.

Woensdag 11 december

De voltallige CvdR-delegatie bij de COP25, waaronder de heer Ximo Puig (ES/PSE) , minister-president van de autonome regio Valencia en voorzitter van de Spaanse delegatie bij het CvdR, heeft een ontmoeting gehad met Dimitris Zevgolis, adjunct-hoofd van de EU-delegatie bij de COP25 , die de actuele stand van zaken van de onderhandelingen heeft geschetst.

De mededeling over de Europese Green Deal kwam daarbij ook ter sprake. De leden gaven aan dat het Europees Comité van de Regio’s wenst te worden betrokken bij de vele komende wetgevingswerkzaamheden, en wezen erop dat steden en regio’s nu al ambitieuzer zijn dan nationale regeringen en herhalen dat zij alles in het werk zullen stellen om de transitie naar klimaatneutraliteit lokaal in goede banen te leiden. Lees hier het persbericht.

Na de vergadering vond een persontmoeting met vicevoorzitter Markkula en voorzitter Puig plaats in het EU-paviljoen.

Markku Markkula zei daarbij: ” De Europese Unie moet het voortouw blijven nemen in de strijd tegen de opwarming van de aarde. De mededeling over de Green Deal komt op het juiste moment, nu we de laatste fase van de onderhandelingen over de volledige tenuitvoerlegging van de Overeenkomst van Parijs ingaan. Het CvdR herhaalt zijn toezegging om ten volle bij te dragen aan de doelstellingen van de Green Deal en er evenzeer voor te zorgen dat steden en regio’s daarbij volledig worden betrokken en dat niemand achterblijft.”

Minister-president Ximo Puig bevestigde dat de leden van het CvdR zich inzetten voor de bevordering van klimaatmaatregelen in het veld, en zei hierover: “ De energie die wordt verbruikt door de regionale overheid, met inbegrip van kantoorgebouwen, openbare scholen en ziekenhuizen, zal aan het einde van mijn ambtstermijn voor 100% uit groene en hernieuwbare energiebronnen afkomstig zijn .”

Raffaele Cattaneo (IT/EVP) sprak in het Italiaanse paviljoen tijdens het evenement op hoog niveau over het Carbon Disclosure Project en ging daarbij in op de situatie van Italië, voorbeelden van klimaatleiderschap en trends in het Italiaanse bedrijfsleven en lokale overheden.

Andries Gryffroy (BE/EA) was een van de gastsprekers op het interparlementaire evenement van Nederland ‘Spice up the European Green Deal with Benelux Parliament' in het Benelux-paviljoen.

Donderdag 12 december

Jean-Noël Verfaillie (FR/RE) 2e vicevoorzitter van de commissie ENVE van het CvdR en lid van de raad van het departement Nord, sprak in het Franse Paviljoen over de tenuitvoerlegging van de aanpassingsstrategieën van territoriale actoren. Hij zei: "We moeten nieuwe financiële mechanismen zoals groene obligaties ontwikkelen voor de uitvoering van klimaataanpassingsprojecten in onze steden. Om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs en de Europese Green Deal uit te voeren, moeten we de bestuurlijke capaciteit van lokale overheden versterken om projectvoorstellen te ontwikkelen en de ‘financierbaarheid’ van potentiële investeringen te waarborgen. Ik sluit mij aan bij de oproep van het Europees Comité van de Regio’s om één enkele reeks richtsnoeren op te stellen voor de coördinatie van alle door de EU gefinancierde maatregelen voor capaciteitsopbouw en om de medefinancieringsniveaus van de EU te herzien, aangezien de lokale en regionale overheden niet over de financiële capaciteit beschikken om voldoende eigen middelen bijeen te brengen.”

Andries Gryffroy (BE/EA) nam deel aan een debat over wetgeving en beleidsvorming op het gebied van klimaataanpassing op het UNFCCC Resilience Lab. “ De opwarming van de aarde treft onze gebieden nu al en we hebben geen andere keuze dan een doeltreffend beleid te ontwikkelen om ons aan te passen aan de klimaatverandering. Nationale overheden moeten lokale en regionale overheden in staat stellen om onze steden te vergroenen en op de natuur gebaseerde oplossingen te ontwikkelen om de klimaatrisico's en de daarmee samenhangende verliezen en schade tot een minimum te beperken ”, zei Gryffroy. De Vlaamse volksvertegenwoordiger en deelstaatsenator nam ook deel aan de workshop “Electricity Security in Support of Mitigation and Adaptation Efforts” in het Franse paviljoen.

Sirpa Hertell (FI/EVP) hield een toespraak in het Britse Paviljoen tijdens een door The Grantham Institute georganiseerd evenement, een initiatief van The Grantham Foundation for the Protection of the Environment.

Vrijdag 13 december

Aan het begin van de slotdag van de COP25 zag het ernaar uit dat de onderhandelingen tijdens het weekend moesten worden voortgezet. In overeenstemming met de oproep van de LGMA Constituency bij de Verenigde Naties, de niet-gouvernementele instantie die lokale en regionale overheden wereldwijd bijeenbrengt, heeft het Europees Comité van de Regio’s de Europese Commissie en het Finse voorzitterschap van de EU verzocht om steun te verlenen aan de opname van “samenwerking op meerdere niveaus” in het definitieve COP25-besluit.

Aangezien de onderhandelingen vastliepen op de regels voor de koolstofmarkten en de uiteindelijke financiering van de klimaataanpassingsmaatregelen in ontwikkelingslanden, werd er slechts een kleinste gemene deler bereikt. Hierdoor werd het zo goed als onmogelijk dat in de definitieve besluiten wordt verwezen naar samenwerking op meerdere niveaus, laat staan dat in het regelboek van Parijs wordt verwezen naar regionale indicatoren.

De top in Madrid heeft echter aangetoond dat steden en regio's in de hele wereld vastbesloten zijn om meer ambitie aan de dag te leggen en de klimaatmaatregelen op lokaal niveau te blijven uitvoeren.

In de aanloop naar de COP26 in Glasgow roepen de lokale en regionale overheden via de LGMA Constituency op tot een grotere klimaatambitie en -actie van de nationale regeringen, en dringen zij erop aan de lokale en regionale overheden als volwaardige partners te betrekken bij de voorbereiding van de nieuwe ‘nationaal vastgestelde bijdragen’ (NDC’s).

Achtergrond

Onder Chileens voorzitterschap heeft de 25e Conferentie van de Partijen (COP) bij het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC) van 2 tot en met 15 december 2019 plaatsgevonden in Madrid.

Klik hier voor toegang tot het COP25-portaal van het CvdR.

Klik hier om te ontdekken hoe de CvdR-leden klimaatactie in de praktijk brengen.

Het CvdR heeft tijdens de COP25 gereageerd op de mededeling over de Green Deal . Nadere informatie vindt u hier.

Lees hier het perscommuniqué over de resolutie betreffende de Green Deal die het Europees Comité van de Regio’s tijdens zijn zitting van 5 december 2019 heeft goedgekeurd. Een van de belangrijkste voorstellen van het CvdR is om een forum van steden en regio’s, de Europese Commissie en de lidstaten op te zetten met het oog op de follow-up van de uitvoering van de Green Deal.

Editorial van CvdR-voorzitter Karl Heinz Lambertz : “We moeten gezamenlijk optreden, nu meteen!” - Lokale en regionale leiders geven hun visie op de uitvoering van de Europese Green Deal.

Contact: david.crous@cor.europa.eu / +32 (0) 470 88 10 37