COP24: steden en regio’s willen een formele rol spelen in de Overeenkomst van Parijs

Het Europees Comité van de Regio's bundelt in Katowice zijn krachten met wereldwijde netwerken van lokale overheden om aan te dringen op een formele rol voor steden en regio's in de Overeenkomst van Parijs

70 % van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen is toe te schrijven aan steden maar meer dan 70% van de maatregelen ter beperking van de klimaatverandering en tot 90% van de klimaataanpassingsmaatregelen wordt door lokale overheden genomen. Toch schiet de Overeenkomst van Parijs tekort omdat ze niet voorziet in een systeem dat de verbintenissen en verwezenlijkingen van steden en regio's op het gebied van de vermindering van de CO ₂ -uitstoot monitort en rapporteert. De vraag naar op subnationaal niveau vastgestelde bijdragen ter aanvulling van de nationale toezeggingen in het rulebook van Parijs vindt in Katowice alsmaar meer weerklank daar dit steeds meer als een centrale vereiste wordt beschouwd om de huidige emissiekloof te overbruggen. Het Europees Comité van de Regio's heeft tijdens de plenaire zitting van de VN-conferentie over klimaatverandering (COP24) het woord genomen om te pleiten voor een formele rol voor steden en regio's bij de tenuitvoerlegging van de Overeenkomst van Parijs, die de opwarming van de aarde moet beperken tot 1,5°C boven het pre-industriële niveau. Klik hier voor het fotoalbum van de CvdR-delegatie @ COP24.

Het Europees Comité van de Regio's neemt in Katowice met een duidelijk mandaat deel aan de COP24. Het verdedigt de formele rol van lokale en regionale overheden in de mondiale klimaatgovernance en bij de tenuitvoerlegging van de Overeenkomst van Parijs. Drie jaar na de ondertekening van het klimaatakkoord van Parijs is de conferentie in Katowice de vrijwillige deadline voor de goedkeuring van een solide werkprogramma om de Overeenkomst ten uitvoer te leggen.

Hieronder volgt een samenvatting van de activiteiten en verklaringen van het CvdR @ COP24.

13 december 2018

De eerste vicevoorzitter van het CvdR, Markku Markkula (FI/EVP) , heeft tot slot van een speciale zitting in het EU-paviljoen een toespraak gehouden over de drijvende krachten achter het streven naar koolstofneutraliteit in de Europese industrie. De voorzitter van het gemeentebestuur van Espoo verwoordde een en ander als volgt: “Wij zijn ingenomen met de positieve intenties en trends van energie-intensieve industrieën om hun koolstofvoetafdruk te verkleinen. U kunt rekenen op onze steun voor de ontwikkeling van partnerschappen om het potentieel van het SET-plan maximaal te benutten, onderzoek en innovatie te bevorderen en tegelijkertijd de samenwerking tussen de EU, de lidstaten, de regio's, de industrie en onderzoeksinstellingen te stimuleren. Horizon Europa en regionale en particuliere investeringen moeten prioritair gericht zijn op de industriële transformatie van Europa. Zonder de industriesector koolstofarm te maken zullen we de energie- en klimaatdoelstellingen voor 2030 niet kunnen halen, noch onze verplichtingen in het kader van de Overeenkomst van Parijs kunnen nakomen, laat staan de doelstellingen van de klimaatneutrale strategie voor 2050 kunnen verwezenlijken. We moeten nu hand in hand werken aan een wederzijds voordelige verschuiving naar een koolstofarme economie.” Het evenement 'Towards a Thriving Carbon Neutral Industry in Europe' werd mede georganiseerd door DG RTD van de Europese Commissie, Carbon Market Watch en PPP Duurzame procesindustrie (SPIRE).

12 december 2018

Tijdens de COP24 vond ook de slotzitting plaats van de Talanoa-dialogen van steden en regio’s waarbij VN-secretaris-generaal António Guterres de openingstoespraak hield. De zitting op hoog niveau werd uitzonderlijkerwijs voorgezeten door twee COP-voorzitters, Josaia Voreqe Bainimarama , voorzitter van de COP23 en premier van Fiji, en Michał Kurtyka , staatssecretaris van het Poolse ministerie van Energie en gevolmachtigde voor het voorzitterschap van de COP24.

Cor Lamers (NL/EVP) , burgemeester van Schiedam en voorzitter van de commissie ENVE van het CvdR, nam in de plenaire vergadering het woord namens lokale overheden wereldwijd met het verzoek om steden en regio's formeel op te nemen in de Overeenkomst van Parijs. Cor Lamers bracht deze politieke boodschap in naam van de LGMA-vertegenwoordiging (LGMA-constituency). De vertegenwoordiging van lokale en gemeentelijke overheden ( LGMA ), met ICLEI centraal daarin, zorgt voor de coördinatie van de waarnemers van lokale overheden bij de intergouvernementele klimaatonderhandelingen van het UNFCCC.

Cor Lamers legde de volgende verklaring af: "Namens de vertegenwoordiging van lokale en gemeentelijke overheden - de LGMA-constituency - roepen wij de partijen bij de Overeenkomst van Parijs op om de Talanoa-dialogen niet te beperken tot de COP24 en om in het kader van de Overeenkomst van Parijs in de nationaal bepaalde bijdragen ook regionaal en lokaal bepaalde bijdragen op te nemen. Daarnaast verzoeken wij het COP24-voorzitterschap met klem om de toezeggingen en verwezenlijkingen van de lokale en regionale overheden formeel te erkennen in de slotverklaring van de COP24. Lokale overheden wereldwijd zullen hun beloften waarmaken. U kunt op ons rekenen."

Via de LGMA-constituency dringen de lokale en regionale overheden wereldwijd er bij alle partijen op aan erop toe te zien dat de volgende verklaring wordt opgenomen in de slotverklaring van de COP24. " Wij zijn ingenomen met het resultaat van de Talanoa-dialogen en nodigen de partijen uit daarvan gebruik te maken voor hun nationaal bepaalde bijdragen ". De lokale overheden dringen er bij het COP24-voorzitterschap op aan deze paragraaf uit te breiden met een verwijzing naar maatregelen op verschillende niveaus en integraal op te nemen in de slotverklaring van de COP24.

De VN heeft in haar laatste rapport over de emissiekloof bevestigd dat steden en regio's hun steentje kunnen bijdragen aan de strijd tegen de opwarming van de aarde, maar erkent ook dat er te weinig informatie is over hun impact. Regionaal en lokaal bepaalde bijdragen zijn bedoeld om deze lacune te verhelpen, de emissiekloof te dichten en de klimaatambitie te versterken.

Tegen het einde van de zitting maakten de voorzitterschappen van de COP23 en de COP24 bekend dat er een oproep tot actie in het kader van de Talanoa-dialogen zal worden gelanceerd. De Talanoa- dialogen zijn vorig jaar door het COP23-voorzitterschap van Fiji gelanceerd als wereldwijd kader ter bevordering van de dialoog om de balans op te maken van de collectieve klimaatinspanningen van subnationale overheden, het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven en zo de VN-besluitvorming inzake het klimaat te verbeteren. In 2018 heeft de vertegenwoordiging van lokale en gemeentelijke overheden deelgenomen aan meer dan 60 Talanoa-dialogen in 40 landen, waarvan er 52 waren georganiseerd door lokale en regionale overheden, hun netwerken of partners.

Op 12 december vond een ontmoeting plaats tussen de voorzitter van de CvdR-commissie ENVE, Cor Lamers , en zijn collega van het Europees Parlement, Adina-Ioana Vălean ( RO/EVP) , voorzitter van de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid (ENVI). Beiden waren aanwezig bij de briefing over de COP24-onderhandelingen door EU-commissaris voor klimaatactie Miguel Arias Cañete.

11 december 2018

Het CvdR heeft op 11 december deelgenomen aan de EU-Energiedag in het EU-paviljoen van de COP24. Tijdens een speciale zitting over de steenkoolregio's legde Markku Markkula (FI/EVP), 1e vicevoorzitter van het CvdR, de volgende verklaring af: "Het voorbeeld van de steenkoolregio’s toont duidelijk aan dat multilevel governance cruciaal is voor de verwezenlijking van de energietransitie. Nationale overheden, steden en regio's, het bedrijfsleven, de academische wereld, de burgers en de EU moeten de handen ineenslaan om deze transitie te doen slagen. Nieuwe technologieën en capaciteitsopbouw zijn onmisbaar om te kunnen afstappen van steenkool. Er zijn krachtige en op maat gesneden financiële maatregelen nodig voor de steenkoolregio's. Wij zijn dan ook ingenomen met het voorstel van EP-lid Jerzy Buzek , voorzitter van de Commissie ITRE van het Europees Parlement, om in de volgende meerjarenbegroting van de EU 4,8 miljard euro uit te trekken voor het Fonds voor een rechtvaardige energietransitie". Het Comité van de Regio's steunt het platform voor steenkoolregio's in transitie , dat nog maar een jaar geleden door de Europese Commissie werd opgericht in het kader van het Pakket schone energie.

EU-commissaris Miguel Arias Cañete wees in dit verband op het volgende: "De steenkoolindustrie in de EU telt 240.000 werknemers. Op dit moment houden 41 regio's in 12 lidstaten zich actief bezig met het winnen van steenkool. Ik wil ervoor zorgen dat de transitie voor de steenkoolregio's niet langer meer een uitdaging is maar een kans wordt. Dat lijkt mij een haalbare kaart. We hebben al steun verleend aan de structurele hervormingen in 13 proefregio's in Slowakije, Polen, Griekenland, Roemenië, Tsjechië, Duitsland en Spanje."

Om het strategisch partnerschap te versterken hebben het CvdR en ICLEI - lokale overheden voor duurzaamheid - op 11 december een bilaterale bijeenkomst gehouden op de COP24. "Dit klimaatoverleg is het ideale moment om samen te komen en te bevestigen dat we zullen blijven samenwerken op het gebied van klimaatactie, maar ook op het gebied van de bescherming en het behoud van de biodiversiteit", aldus Markku Markkula (FI/EVP) . Ashok Sridharan , ICLEI-voorzitter en burgemeester van Bonn, verzocht de leden zich te blijven inzetten voor de uitvoering van de klimaat- en biodiversiteitsdoelstellingen in Europa, en aan te dringen op een meer ambitieuze aanpak en meer financiële instrumenten.

Op 11 december heeft de CvdR-delegatie de briefing van de Europese Commissie over de vooruitgang van de COP24-onderhandelingen bijgewoond, samen met leden van het Europees Parlement en afgevaardigden van de lidstaten. Andrew Cooper (UK/EA) , lid van de districtsraad van Kirklees en rapporteur voor het advies over de Klimaatgovernance na 2020 richtte de volgende woorden tot commissaris Arias Cañete: "Wij zouden de politieke slottekst van de COP24 willen inkijken en zouden graag zien dat de lokale en regionale overheden een formele rol krijgen toebedeeld. Er moet erkenning komen voor het feit dat het de lokale en regionale overheden zijn die concrete resultaten boeken. Regio's en steden willen gehoord worden". Commissaris Arias Cañete antwoordde daarop het volgende: "Wij zijn ons ervan bewust dat het klimaatbeleid niet kan worden uitgevoerd zonder de regio's en steden. We weten zelf echter ook nog niet hoe de tekst luidt die het voorzitterschap deze namiddag zal voorleggen. Wel wordt daarin verwezen naar de regio's en steden en wij zullen uw pleidooi trachten te steunen."

10 december 2018

Andrew Cooper (VK/EA) heeft het aanwezige publiek in het EU-paviljoen toegesproken om er namens het CvdR nogmaals voor te pleiten dat "de nationale inventarisatierapporten die als onderdeel van het transparantiekader van de Overeenkomst van Parijs moeten worden ingediend, een hoofdstuk moeten bevatten over de door subnationale overheden genomen mitigatiemaatregelen" Rapporteur Cooper kreeg de gelegenheid de boodschappen van het CvdR uiteen te zetten in het Duitse paviljoen, samen met Ashok Sridharan, voorzitter van ICLEI en burgemeester van Bonn , in een sessie getiteld “SDG-indicatoren voor steden: ideeën om de ambities van lokaal bepaalde bijdragen te vergroten”.

Op 10 december, de Dag van het wereldwijde Burgemeestersconvenant, hield Markku Markkula (FI/EVP) een toespraak in het EU-paviljoen, waarin hij de volgende woorden sprak: "Het is tijd voor een hogere klimaatambitie en meer maatregelen. Steden en regio’s zijn bereid om hun bijdragen ter aanvulling van de nationale toezeggingen te vergroten. Het motto van het Poolse voorzitterschap van de COP24 is ‘Samen veranderen’. Wij, de lokale en regionale overheden, zijn ambitieus, inclusief en innovatief. We weten hoe we klimaatmaatregelen moeten uitvoeren. Vandaag zeggen we tegen de VN-partijen: U kunt op ons rekenen". Het evenement is mede georganiseerd door DG CLIMA van de Europese Commissie, de ICLEI, het Burgemeestersconvenant en het CvdR. Markku Markkula had een ontmoeting met Marcin Krupa , burgemeester van Katowice, gaststad voor de COP24, en feliciteerde hem met zijn toetreding tot het Burgemeestersconvenant, omdat "steeds meer steden zich moeten inzetten voor klimaatmaatregelen om de beloften van de Overeenkomst van Parijs na te komen".

Sirpa Hertell (FI/EVP) , rapporteur voor het CvdR-advies over de EU-strategie voor aanpassing aan de klimaatverandering en lid van de gemeenteraad van Espoo, had op 10 december een bilaterale ontmoeting met de Klimaatalliantie. Rapporteur Hertell zei: “We zijn het met onze partnernetwerken eens dat het tijd is om de lokale klimaatactie op te voeren. Om de opwarming van de aarde om te keren hebben we een nieuw economisch en sociaal model nodig en dit kan alleen succesvol zijn als het lokaal verankerd is”

De CvdR-delegatie voor de COP24 was door de burgemeester van Katowice, Marcin Krupa , uitgenodigd voor het evenement Katowice Climate Shift: Culmination of cities and regions at COP24 op 10 december. Hierop werden de resultaten van de meer dan 60 Talanoa-dialogen van steden en regio's gepresenteerd, samen met een paneldiscussie over klimaatactie op lokaal niveau, waar de 1e vicevoorzitter van het CvdR, Markku Markkula, de belangrijkste politieke boodschappen van het CvdR aan de COP24 uiteenzette.

Aan het einde van de eerste week van de COP24 fungeerde Marco Dus (IT/PSE) als panellid op de 2018 Global Health & Climate Change Summit . De rapporteur van het CvdR-advies over klimaatfinanciering verklaarde dat “lokale, nationale en mondiale beleidsmakers nú moeten handelen om de klimaatvervuiling aanzienlijk te verminderen en klimaatbestendigheid op te bouwen. Toegang tot financiering is voor veel lokale en regionale overheden van cruciaal belang voor de uitvoering van gezondheidsgerelateerde klimaatmaatregelen.” Blootstelling aan luchtvervuiling veroorzaakt wereldwijd 7 miljoen doden per jaar. Het bereiken van de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs zou tegen 2050 wereldwijd ongeveer een miljoen levens per jaar kunnen redden, alleen al door de luchtvervuiling te verminderen ( WHO ).

Naast de publicatie van de Speciale brochure met beste praktijken voor de COP24 , om de zichtbaarheid van steden en regio’s op klimaatgebied te vergroten, heeft het CvdR ervoor gezorgd dat de winnaars van de “Cities in the Spotlight”-prijs (editie 2018) van het Convenant aanwezig waren bij de COP24. De CvdR-delegatie kreeg tweede week van de COP gezelschap van Roberto Campelli, burgemeester van Monsano, Erik Lauritzen, burgemeester van Sønderborg, en Frederic Ximeno, milieucommissaris van de gemeenteraad van Barcelona .

Achtergrond:

De CvdR-delegatie voor de COP24 bestaat uit Markku Markkula (FI/EVP) , 1e vicevoorzitter van het CvdR en voorzitter van de gemeenteraad van Espoo, Cor Lamers (NL/EVP) , voorzitter van de commissie ENVE van het CvdR en burgemeester van Schiedam, Valter Flego (HR/ALDE) , 2e vicevoorzitter van de commissie ENVE van het CvdR en prefect van de provincie Istrië, Andrew Cooper (UK/EA) , EA-coördinator van de commissie ENVE van het CvdR, rapporteur van het advies over de klimaatgovernance na 2020 en lid van de districtsraad van Kirklees, Marco Dus (IT/PSE) , rapporteur van het CvdR-advies over klimaatfinanciering en lid van de gemeenteraad van Vittorio Veneto, Sirpa Hertell (FI/EVP) , rapporteur van het CvdR-advies over de EU-strategie voor aanpassing aan de klimaatverandering en lid van de gemeenteraad van Espoo, Andres Jaadla (EE/ALDE) , ALDE-coördinator van de commissie ENVE van het CvdR en lid van de gemeenteraad van Rakvere, Daiva Matoniene (LT/ECR) van ECR-coördinator van de commissie ENVE van het CvdR en lid van de gemeenteraad van Šiauliai, en André Van De Nadort (NL/PSE) , PSE-coördinator van de commissie ENVE van het CvdR en burgemeester van Weststellingwerf.