​Regio's en steden spelen een cruciale rol bij het kweken van vertrouwen en het bevorderen van investeringen in kunstmatige intelligentie (artificiële intelligentie, AI), aldus het Europees Comité van de Regio's (CvdR) in een advies van de hand van Guido Rink (NL/PSE), wethouder van de gemeente Emmen. Daarin wijzen de regio's en steden op het potentieel van AI om bij te dragen aan het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Tijdens de COVID-19-pandemie bijvoorbeeld helpt AI artsen en onderzoekers om diagnoses te stellen, risico's te beoordelen en te voorkomen dat ziekenhuizen overbelast raken.

De Europese Commissie heeft als onderdeel van haar digitale strategie voor 2020-2025 een witboek over kunstmatige intelligentie gepubliceerd. Het CvdR is het met de Commissie eens dat AI moet worden ontwikkeld en gebruikt op een wijze die mensgericht, ethisch en veilig is. Het dringt echter aan op volledige erkenning van de grote rol die de lokale en regionale overheden spelen bij het stimuleren van de ontwikkeling en toepassing van AI en bij het reguleren van de ethische aspecten daarvan.

“Gemeenten en provincies hebben een uitstekende uitgangspositie als het gaat om het stimuleren van investeringen in kunstmatige intelligentie. De kracht zit hem in de lokale en regionale samenwerking tussen overheid, bedrijven en inwoners. Europa is belangrijk voor de coördinatie, voor kennisdeling en het bevorderen van samenwerking. Zo kan gezamenlijk bekeken worden welke kansen er liggen voor kunstmatige intelligentie en welke investeringen in de ontwikkeling van AI-toepassingen, ethiek en regelgeving passend zijn. Belangrijk daarbij is wel dat het ethische deel goed geregeld is, de menselijke maat moet altijd centraal blijven staan", benadrukt rapporteur Guido Rink.

Het CvdR dringt in zijn advies aan op aanzienlijke EU-steun voor het stimuleren van particuliere en openbare investeringen in AI met gebruikmaking van middelen uit het programma Digitaal Europa, Horizon Europa en de Europese Structuur- en Investeringsfondsen, om tegemoet te komen aan de behoeften van lokale en regionale ecosystemen. Verder wijst het op het belang van een gelijk speelveld binnen de Europese markt, zodat ook kleine en middelgrote ondernemingen en start-ups de vruchten van AI kunnen plukken.

Aangezien het bestaande wetgevend EU-kader niet specifiek op AI-toepassingen is toegesneden, is er momenteel sprake van een juridisch 'gat', aldus het advies. Bijzondere aandacht verdienen risicovolle AI-toepassingen, zoals biometrische identificatie, om discriminatie en stigmatisering van individuen en bevolkingsgroepen te voorkomen. Bovendien zou een specifiek AI-regelgevingskader ervoor moeten zorgen dat het laagdrempelig en betrouwbaar delen en hergebruiken van data tussen bedrijven en overheden mogelijk worden, met name wanneer het data betreft die het publieke belang kunnen dienen, zoals bij de COVID-19-pandemie, of als het gaat over regulering van de platformeconomie.

“Het toekomstige Europese beleidskader moet ruimte en flexibiliteit bieden voor innovatie en tegelijkertijd garanderen dat AI vrij blijft van vooroordelen en geen discriminatie op grond van geslacht, etniciteit, leeftijd, handicap of seksuele geaardheid reproduceert. Ook moet bij de toepassing van AI-technologieën de menselijke waardigheid worden geëerbiedigd en mogen arbeidsvoorwaarden en de rechten van werknemers niet worden ondermijnd", onderstreept rapporteur Rink.

Rinks advies staat volgende week ter goedkeuring op de agenda van de plenaire zitting van het CvdR, die tegelijkertijd met de Europese Week van regio's en steden wordt gehouden. Het CvdR zal dan ook de eerste Jaarlijkse regionale en lokale barometer presenteren, waarop nu met name valt af te lezen welke gevolgen de COVID-19-crisis in de EU-regio's heeft.

Contactpersoon:​

Lauri Ouvinen
Tel. +32 22822063
lauri.ouvinen@cor.europa.eu