L-aktar reazzjoni importanti għar-riformi f’diffikultà hija li jiġu evitati regoli ġodda jew addizzjonali, jgħidu l-mexxejja lokali u reġjonali. Il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni appella biex ir-reviżjoni tar-regoli tal-UE dwar l-akkwist pubbliku tieqaf, peress li l-aħħar riformi tal-UE għadhom friski u mhux qed jilħqu r-riżultati mixtieqa. F’rakkomandazzjonijiet adottati fit-8 ta’ Ottubru, l-Assemblea tal-UE għall-awtoritajiet lokali u reġjonali qalet li, mingħajr ma timponi regoli ġodda, l-UE tista’ tindirizza problemi importanti billi tiffaċilita l-aċċess għal kumpaniji ta’ daqs medju u tinkoraġġixxi l-armonizzazzjoni, pereżempju, permezz ta’skemi ta’ tikkettar.
Ir-rakkomandazzjonijiet mill-KtR huma sinifikanti ekonomikament, għaliex l-amministrazzjonijiet lokali u reġjonali huma responsabbli għal 45% tal-akkwist pubbliku fl-UE. L-aħħar riformi tal-UE, adottati fl-2014, ġew tqanqlu minn twemmin li l-kuntratti tas-settur pubbliku jistgħu jkunu katalist importanti għat-tkabbir u jneħħu l-ostakli għall-investiment fi ħdan is-suq uniku tal-UE. Il-proposti tal-KtR huma sinifikanti istituzzjonalment ukoll, minħabba li huma bbażati ħafna fuq il-ħidma ta’ skema pilota ġdida maħsuba biex tiżgura li l-esperjenzi lokali jagħtu kontribut mill-ġdid fit-tfassil tal-politika tal-UE.
L-opinjoni ġiet abbozzata minn Thomas Habermann (DE/PPE), il-President tal-Kontea ta’ Rhön-Grabfeld fil-Bavarja u membru tal-Unjoni Soċjali Kristjana. Ir-rakkomandazzjonijiet jirriflettu s-sejbiet minn stħarriġ konġunt tal-KtR u s-CEMR dwar l-implimentazzjoni tar-regoli dwar l-akkwist pubbliku fl-Istati Membri mniedi f’Marzu 2019 kif ukoll minn rapport ta’ Lulju 2019 min-Netwerk ta’ Ċentri Reġjonali għar-Rieżami tal-Implimentazzjoni tal-Politika tal-UE , li l-KtR nieda f’Marzu li għadda.
Is-Sur Habermann qali li “Ir-riformi introdotti fid-direttivi tal-UE dwar l-akkwist pubbliku huma ta’ min ifaħħarhom għall-għan tagħhom – maġġoranza vasta tar-reġjuni u l-awtoritajiet lokali jqisu r-riformi tal-2014 bħala pożittivi fil-prinċipju – iżda, fil-prattika, hemm nuqqasijiet li jvarjaw minn dispjaċir sal-aspetti fundamentali. In-negozji ż-żgħar qed jirbħu inqas kuntratti milli kien mistenni mill-UE, u l-akkwist transkonfinali ma ġabx valur miżjud għall-awtoritajiet lokali u reġjonali. Minkejja l-proċeduri regolari ta’ sejħiet għall-offerti madwar l-UE kollha, li huma għaljin u jieħdu ħafna ħin, ma jsir ebda għoti ta’ kuntratti transfruntiera, jew inkella ftit li xejn jintrebħu. Barra minn hekk, l-awtoritajiet lokali u reġjonali ta’ spiss ma jarawx il-ħtieġa li japplikaw objettivi ta’ akkwist strateġiċi, b’mod partikolari fil-qasam tal-innovazzjoni.”
Kompla jsaqsi: “Għalfejn qed jiġri dan? Għall-amministrazzjoni reġjonali jew lokali tipika fl-UE, il-baġits huma stretti, ir-riċerka u l-iżvilupp mhumiex prijorità, u l-prodotti li jixtru huma relattivament bażiċi. Meta jitqiesu l-flus li jonfqu, l-amministrazzjonijiet pubbliċi jikkunsidraw l-użu ekonomiku tal-fondi bħala prijorità. Ġeneralment, huma jieħdu inkunsiderazzjoni l-aspetti tas-sostenibbiltà, iżda ma għandhomx it-tikketti u ċ-ċertifikati rikonoxxuti madwar l-UE li huma affidabbli u mhux ambigwi, b’mod partikolari fil-qasam tas-sostenibbiltà ambjentali, li jkunu meħtieġa biex jipprovdu ċertezza legali u biex itaffu l-piżijiet tal-awtoritajiet kontraenti lokali; Kumpaniji minn pajjiżi oħra jistgħu joffru prodotti u prezzijiet attraenti, iżda liġijiet, sistemi tat-taxxa u amministrazzjoni li jkunu differenti joħolqu ostakli li huma diffiċli biex jingħelbu. U r-regoli tal-akkwist mhumiex sempliċi u trasparenti biżżejjed biex jattiraw lin-negozji ż-żgħar.”
Is-Sur Habermann qali li “Ir-riformi għadhom friski – ftit huma l-Istati Membri li rnexxielhom ilestu t-traspożizzjoni sal-iskadenza tal-2016 – u l-impjegati taċ-ċivil għadhom qed jitħarrġu, u għalhekk ir-riskju ta’ żbalji huwa għoli u għadhom jistgħu jirriżultaw ċerti benefiċċji oħrajn. Barra minn hekk, kif jiġri spiss, il-gvernijiet nazzjonali żiedu l-kundizzjonijiet tagħhom stess – dak li l-esperti jsejħulhom “regolamentazzjoni żejda” – għalhekk ċerti rimedji jistgħu jinstabu fil-bliet kapitali nazzjonali, mhux Brussell. Għalissa, il-ħtiġijiet ewlenin huma li r-riformi jingħataw ċans u jiġu evitati piżijiet żejda għall-awtoritajiet pubbliċi permezz ta’ regoli ġodda.”
“Madankollu, naħsbu li minn dan l-istħarriġ li sar b'reqqa unika diġà ħarġu tagħlimiet importanti għall-perjodu ta’ żmien qasir u twil,” qal is-Sur Habermann. “L-ewwel nett, l-UE u l-gvernijiet nazzjonali m’għandhomx jistennew li l-kuntratti tal-gvern lokali jkunu l-uniku xprun tal-miri kollha tal-politika, kemm jekk ikunu relatati mas-sostenibbiltà kif ukoll jekk relatati mal-politika soċjali. L-akkwist pubbliku jitlob approċċ ibbilanċjat li jqis l-applikabbiltà faċli tar-regoli mill-awtoritajiet pubbliċi kollha, irrispettivament mid-daqs tagħhom, u anke l-prinċipju tal-awtonomija lokali. It-tieni, biex tingħata spinta lill-ekonomiji lokali, l-UE għandha tiffoka aktar biex tikseb offerti minn kumpaniji ta’ daqs medju. It-tielet, il-kriterji tal-offerta mhumiex l-aħjar mod biex jiġu attirati offerenti minn pajjiżi oħra; ikun aħjar, pereżempju, li jiġu promossi t-tikkettar komuni u r-rikonoxximent taċ-ċertifikati nazzjonali.”
Il-maġġoranza tar-rakkomandazzjonijiet huma bbażati fuq mekkaniżmu ta’ konsultazzjoni estensiv żviluppat u mniedi mill-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni fid-dawl ta' tħassib li hemm ftit wisq informazzjoni li hija disponibbli dwar l-impatt lokali u reġjonali tal-leġislazzjoni tal-UE. L-istħarriġ konġunt tal-KtR u s-CEMR kif ukoll il-proġett taċ-Ċentri Reġjonali (Regional Hubs) li taw bidu għal fażi pilota ta’ sentejn f’Marzu, jinvolvu lill-KtR, ’il-Kummissjoni Ewropea, u 36 reġjun assoċjat f’sittax-il pajjiż b’enfasi fuq tliet oqsma: l-akkwist pubbliku, il-kwalità tal-arja, u l-kura tas-saħħa transfruntiera.
Ir-rapport dwar l-akkwist pubbliku u r-rakkomandazzjonijiet politiċi tas-Sur Habermann huma l-ewwel riżultat tal-proġett taċ-Ċentri Reġjonali. Dawn qed jaslu erba’ ġimgħat qabel ma tieħu l-kariga l-President li jmiss tal-Kummissjoni Ewropea, Ursula von der Leyen.
F’sett separat ta’ rakkomandazzjonijiet adottati mill-KtR fit-8 ta’ Ottubru, il-KtR stieden lill-Kummissjoni Ewropea tipprevedi fondi biex tappoġġja l-mekkaniżmu taċ-Ċentri Reġjonali, jekk il-fażi pilota tirnexxi. L-inizjattiva taċ-Ċentri Reġjonali ħarġet minn task force li analizzat mezzi biex jiżguraw li t-tfassil tal-politika tal-UE jkun aktar miftuħ u jindirizza aktar l-feedback minn amministrazzjonijiet lokali u reġjonali u minn parlamenti nazzjonali. It-task force, li kienet immexxija mill-Ewwel Viċi President tal-Kummissjoni Ewropea, Frans Timmermans, ħarġet rapport f’nofs l-2018 li approva ħafna mill-pożizzjonijiet tal-KtR.
Kuntatt:
Andrew Gardner
Tel. +32 743 843 981
andrew.gardner@cor.europa.eu