Sħubija ġenwina bejn il-livelli differenti ta’ governanza hija essenzjali biex jiġu identifikati l-prijoritajiet u jitwettqu investimenti mmirati u effettivi fit-territorji Ewropej
Il-plenarja tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni (Kt R) adottat Opinjoni "L-involviment effettiv tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fit-tħejjija tal-Ftehimiet ta’ Sħubija u l-Programmi Operazzjonali għall-perjodu 2021-2027", imfassla minn Juraj Droba (SK/KRE), President tar-Reġjun ta’ Bratislava. B’appoġġ għal din l-Opinjoni, il-membri tal-KtR jappellaw għar-rispett sħiħ tal-“prinċipju tas-sħubija” u l-implimentazzjoni tiegħu fl-istrumenti l-ġodda ffinanzjati minn Next Generation EU, bħall-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta u l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza.
B’total ta’ EUR 392 biljun għall-perjodu 2021-2027 , il-politika ta’ koeżjoni hija l-politika ta’ investiment ewlenija tal-Unjoni Ewropea. Il-ftehimiet ta’ sħubija u l-programmi operattivi huma l-pedamenti tal-politika ta’ koeżjoni, li jistabbilixxu l-istrateġiji tal-Istati Membri dwar kif għandhom jintużaw il-fondi strutturali biex tissaħħaħ il-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali billi jitnaqqsu d-disparitajiet bejn ir-reġjuni. Sabiex jiġi żgurat li l-politika ta’ koeżjoni tissodisfa b’suċċess il-ħtiġijiet taċ-ċittadini fuq il-post, l-involviment sħiħ tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, l-imsieħba soċjoekonomiċi u s-soċjetà ċivili fl-istadji kollha tat-tħejjija u l-implimentazzjoni ta’ dawn id-dokumenti ewlenin huwa ta’ importimportanti ferm.
Juraj Droba (SK/KRE), President tar-Reġjun ta’ Bratislava u relatur tal- Opinjoni adottata mill-Plenarja tal-KtR, qal: “ Nixtieq nenfasizza l-importanza li jiġu involuti l-awtoritajiet reġjonali u lokali fin-negozjati dwar il-perjodu ta’ programmazzjoni l-ġdid fil-livell tal-UE. Id-dimensjoni reġjonali u data affidabbli ħafna drabi huma neqsin fid-dibattiti bejn il-gvernijiet u l-Kummissjoni Ewropea. Għalhekk, il-vuċi tar-reġjuni u l-bliet għandha tissaħħaħ ”.
L-Opinjoni hija mibnija fuq ir-riżultati ta’ studju reċenti kkummissjonat mill-KtR , li juri li l-involviment tal-imsieħba fit-tħejjija għall-perjodu ta’ programmazzjoni l-ġdid 2021-2027 ittejjeb biss bi ftit meta mqabbel mal-perjodu preċedenti 2014-2020. L-istudju sab li l-potenzjal tas-sħubijiet għadu mhux sfruttat biżżejjed f’għadd ta’ pajjiżi, b’xi awtoritajiet lokali u reġjonali għad mhumiex involuti direttament fl-istadji kollha tal-perjodi ta’ programmazzjoni.
Il-mexxejja lokali u reġjonali jappellaw biex il-prinċipji tas-sħubija jiġu implimentati bis-sħiħ fl-istrumenti l-ġodda bħall- Mekkaniżmu għal Tranżizzjoni Ġusta u l- Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza iffinanzjati minn Next Generation EU , il-pjan ta’ rkupru għall-Ewropa. Barra minn hekk, huma jindikaw l-impatt kbir li l-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza se jkollha fuq il-politika ta’ koeżjoni u r-riskju ta’ duplikazzjonijiet u inkonsistenzi possibbli bejn dawn l-istrumenti li jimminaw l-effettività tal-investimenti tal-UE.
Il-membri tal-KtR jenfasizzaw li d-differenzi fiż-żmien tat-tħejjija tal-pjani nazzjonali għall-irkupru u r-reżiljenza u l-ftehimiet ta’ sħubija jistgħu, f’xi każijiet, ifixklu l-koordinazzjoni istituzzjonali effettiva u jillimitaw it-tiftix għal sinerġiji. Il-prijorità potenzjali tal-finanzjament tal-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza fuq il-politika ta’ koeżjoni minħabba l-pressjoni biex tiġi implimentata u adottata malajr, tista’ tnaqqas l-attivitajiet fl-ipprogrammar u l-implimentazzjoni tal-politika ta’ koeżjoni 2021-2027, u b’hekk tikkontribwixxi għal aktar dewmien fl-użu tal-finanzjament ta’ koeżjoni. Għalhekk, huma jħeġġu sabiex id-dokumenti strateġiċi ewlenin għall-perjodu ta’ programmazzjoni l-ġdid jiġu adottati mingħajr dewmien sabiex l-implimentazzjoni tkun tista’ tibda mill-aktar fis possibbli.
Barra minn hekk, il-mexxejja lokali jwissu kontra x-xejriet lejn iċ-ċentralizzazzjoni fil-programmazzjoni u l-implimentazzjoni tal-fondi strutturali bħala riżultat tal-pandemija u l-ġestjoni parallela ta’ żewġ perjodi ta’ programmazzjoni (riżorsi mill-porgrammi tal-perjodu 2014-2020 li jistgħu jintefqu sal-2023).
Il-KtR jistieden ukoll lill-Kummissjoni Ewropea tissorvelja mill-qrib l-applikazzjoni tal-prinċipju tas-sħubija kemm fin-negozjati informali mal-Istati Membri kif ukoll fil-valutazzjoni ta’ abbozzi ta’ ftehimiet ta’ sħubija u programmi operazzjonali, u tipprovdi rakkomandazzjonijiet lill-Istati Membri u lill-awtoritajiet rilevanti biex itejbu l-proċessi ta’ sħubija.
Sfond:
Il-plenarja tal-KtR se ssir waqt id- 19-il Ġimgħa Ewropea tar-Reġjuni u l-Bliet , li hija koorganizzata mill-KtR u l-Kummissjoni Ewropea bejn il-11 u l-14 ta’ Ottubru. L-implimentazzjoni u t-twettiq tal-politika ta’ koeżjoni l-ġdida 2021-2027 se jiġu diskussi wkoll matul laqgħa konġunta tal-Kumitat għall-Iżvilupp Reġjonali ( REGI ) tal-Parlament Ewropew u tal-Kummissjoni għall-Politika ta’ Koeżjoni Territorjali u l-Baġit tal-UE ( COTER ) tal-KtR, bil-parteċipazzjoni tal-Kummissarju għall-Koeżjoni u r-Riformi Elisa Ferreira. Il-laqgħa tista’ tiġi segwita hawnhekk .
Minħabba l-impatt tal-pandemija tal-COVID-19, id-dħul fis-seħħ kollu tal-leġiżlazzjoni l-ġdida tal-politika ta’ koeżjoni, kif ukoll il-preżentazzjoni ta’ ftehimiet ta’ sħubija mill-Istati Membri lill-Kummissjoni Ewropea, ġew posposti. Ir- Regolament 2021-2027 daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Lulju 2021 u s’issa l- Kummissjoni adottat biss il-ftehim ta’ sħubija tal-Greċja.
Persuna ta’ kuntatt:
Matteo Miglietta
Tel. +32 (0)470 895 382
matteo.miglietta@cor.europa.eu