Il-kriżi tal-enerġija kkawżata mill-invażjoni tal-Ukrajna minn Putin aggravat il-ħtieġa li l-UE telimina gradwalment id-dipendenza tagħha miż-żejt, il-gass u l-faħam. Fid-dawl tas-sitwazzjoni ġeopolitika attwali u l-konsegwenzi tagħha fuq is-swieq tal-enerġija, il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni – l-assemblea tal-UE tal-mexxejja lokali u reġjonali eletti – adotta riżoluzzjoni dwar REPowerEU, li tikkontribwixxi għall-istrateġija tal-enerġija tal-Kummissjoni Ewropea li għandha l-għan li tikseb l-indipendenza mill-importazzjonijiet tal-enerġija mir-Russja sal-2030. It-theddidiet attwali għas-sigurtà u l-provvista tal-enerġija tal-Ewropa mhumiex alternattiva għat-tranżizzjoni newtrali għall-klima, enfasizzaw il-mexxejja lokali.
Dwar il-kriżi attwali tal-enerġija, Vasco Alves Cordeiro, l-Ewwel Viċi President tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni u Membru tal-Parlament Reġjonali tal-Azores, qal: “Il-konsegwenzi tal-gwerra fl-Ukrajna bħalissa qed jinħassu fl-Unjoni Ewropea kollha. Il-familji u n-negozji huma partikolarment milquta mill-aggressjoni tar-Russja, mhux l-inqas biż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija. Il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni bagħat messaġġ ċar. Huwa importanti li jitneħħew gradwalment l-importazzjonijiet taż-żejt, tal-gass u tal-faħam mir-Russja. Dan ma jistax isir mingħajr ma nqisu li ħadd ma jitħalla jibqa’ lura jew billi nwarrbu l-impenji klimatiċi tagħna. Il-gwerra u l-kriżi klimatika qed iġegħluna naħsbu mill-ġdid dwar il-futur tagħna issa. L-awtoritajiet lokali u reġjonali jaqdu rwol ċentrali fit-tranżizzjoni tal-enerġija u nappellaw għall-istrateġija Ewropea l-ġdida REPowerEU biex tappoġġja l-ippjanar lokali għas-sigurtà tal-enerġija u l-investimenti fis-sorsi tal-enerġija rinnovabbli.”
Ir-riżoluzzjoni adottata dwar REPowerEU tilqa’ l-possibbiltà ta’ intervent fil-prezzijiet tal-elettriku biex tiġi indirizzata l-volatilità għolja u jittaffa l-impatt fuq dawk l-aktar vulnerabbli u fuq l-intrapriżi mikro u żgħar. Il-Kumitat jissuġġerixxi li l-gass u l-elettriku jiġu diżakkoppjati bħala miżura possibbli biex jiġi evitat li l-prezzijiet għoljin tal-gass jaffettwaw il-prezzijiet tal-enerġija u jistieden lill-Kummissjoni testendi l-applikazzjoni tal-klawżola liberatorja ġenerali tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir (PST) mill-inqas sa tmiem l-2023. Il-mexxejja lokali jwissu li s-sovranità tal-enerġija tal-UE mhux ser tinkiseb sakemm is-sinkronizzazzjoni tal-grilji u l-interkonnessjonijiet tal-gass, tal-idroġenu u tal-elettriku ma titjiebx u titlesta kompletament fl-UE kollha. Ir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat għandhom jiġu riveduti sabiex tingħata spinta lill-investimenti strateġiċi ewlenin fl-idroġenu rinnovabbli u fl-infrastruttura pubblika għall-iċċarġjar tal-vetturi elettriċi.
Bil-għan li jikkomplementa r-riżoluzzjoni dwar REPowerEU, il-Kumitat adotta pakkett ta’ Opinjonijiet li jikkontribwixxu għar-reviżjoni li għaddejja bħalissa tal-pakkett tal-enerġija “lesti għall-mira ta’ 55 %” tal-UE u l-implimentazzjoni tal-Patt Ekoloġiku Ewropew fil-livell lokali u reġjonali.
Dwar ir-reviżjoni tal-Iskema għall-Iskambju ta’ Kwoti tal-Emissjonijiet, il-Kumitat jappella lill-Istati Membri biex jistabbilixxu limitu minimu ta’ perċentwal ta’ mill-inqas 20% tad-dħul iġġenerat mill-irkant tal-kwoti tal-ETS li għandu jiġi ġestit direttament mill-awtoritajiet lokali u reġjonali. Din hija miżura proposta fl-Opinjoni ta’ Peter Kurz (DE/PSE), Sindku ta’ Mannheim li qal “Ir-rispons għall-gwerra fl-Ukrajna ma jistax iqajjem dubji dwar l-istrumenti effettivi ta’ trasformazzjoni, speċjalment l-ipprezzar tas-CO2. Għall-kuntrarju, dan jikkonferma biss il-konvinzjoni fit-tul tagħna li rridu ntemmu d-dipendenza mill-fjuwils fossili. Irridu niżguraw li l-pakkett “lesti għall-mira ta’ 55 %” jaħdem għall-bliet u r-reġjuni, billi jinvolvihom kemm fl-Iskema riveduta għall-Iskambju ta’ Kwoti tal-Emissjonijiet kif ukoll fil-ħolqien tal-Mekkaniżmu ta’ Aġġustament tal-Karbonju fil-Fruntieri, u billi jipproteġi lill-persuni u t-territorji vulnerabbli bil-Fond Soċjali għall-Klima”.Fl-Opinjoni adottata, il-membri jtennu l-appell tagħhom biex l-ipprezzar tal-karbonju jiġi estiż għas-setturi kollha, inklużi s-setturi tat-trasport u tal-bini.
Dwar l-effiċjenza enerġetika, il-mexxejja lokali u reġjonali ressqu sensiela ta’ proposti f’Opinjoni mir-relatur Rafał Trzaskowski (PL/PPE). Is-Sindku ta’ Varsavja qal: “Il-gwerra Russa kontra l-Ukrajna u l-qtugħ reċenti fil-provvista tal-gass lejn xi Stati Membri tal-UE għandhom jimmobilizzawna aktar biex nilħqu l-objettivi klimatiċi tagħna aktar malajr. Il-prinċipju “l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel” huwa kruċjali għall-awtonomija strateġika tal-UE. Huwa għalhekk li aħna nappoġġjaw il-miri ta’ 3% tar-rinnovazzjoni annwali tal-bini tas-settur pubbliku u tnaqqis ta’ mill-inqas 1.7% tad-domanda għall-enerġija tas-settur pubbliku. Madankollu, neħtieġu appoġġ finanzjarju u tekniku. Intenni s-sejħa tiegħi għal fondi diretti għall-bliet u r-reġjuni biex jimplimentaw proġetti marbuta mal-Patt Ekoloġiku. Peress li l-għadd ta’ ċittadini vulnerabbli li qed jiffaċċjaw il-faqar enerġetiku u tal-mobbiltà żdied b’mod drammatiku, nappellaw lill-Kummissjoni Ewropea tiffaċilita konsorzji pubbliċi-privati fil-qasam tar-rinnovazzjoni tal-bini mal-industriji.”
Dwar l-enerġiji rinnovabbli, il-bliet u r-reġjuni adottaw l-Opinjoni L-emendar tad-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli biex jintlaħqu l-miri klimatiċi l-ġodda għall-2030. Ir-relatur Andries Gryffroy (BE/AE) qal: “Filwaqt li nilqgħu r-reviżjonijiet tad-Direttiva l-ġdida, għadna neqsin minn inċentivi ulterjuri għall-istabbiliment ta’ komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli. Jeħtieġ ukoll li nkomplu niffaċilitaw il-ħruġ ta’ permessi, it-tnaqqis tal-ostakli amministrattivi u ta’ fatturi li jimpedixxu l-aċċess għall-grilja sabiex jiġu inċentivati l-awtoġenerazzjoni kollettiva u l-awtokonsum ta’ sorsi ta’ enerġiji rinnovabbli. Il-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli fil-livell lokali hija kruċjali biex tiġi żgurata l-indipendenza enerġetika u jinżammu l-impenji klimatiċi globali tagħna. Jeħtieġ li nżidu l-investimenti fl-enerġija rinnovabbli u niżviluppaw aktar proġetti transfruntiera fil-qasam tal-enerġija rinnovabbli sabiex niddiversifikaw il-provvista tal-enerġija tal-UE u niksbu sistema tal-enerġija integrata u dekarbonizzata”. Il-membru tal-Parlament Fjamming isejjaħ lill-Kummissjoni Ewropea “tippreżenta malajr l-istrateġija tal-UE dwar l-enerġija solari li ħabbret, u tkompli tinkoraġġixxi l-iżvilupp ta’ swieq tal-idroġenu nadif.”
L-iżgurar ta’ tranżizzjoni ġusta sabiex ħadd ma jitħalla jibqa’ lura huwa l-għan ewlieni tal-proposti ta’ Csaba Borboly (RO/PPE), relatur ta’ Opinjoni dwar Patt Ekoloġiku soċjalment ġust. Il-President tal-Kunsill tal-Kontea ta’ Harghita qal: “Irridu nappoġġjaw dawk l-iżjed vulnerabbli u nipprovdu eżenzjonijiet għall-unitajiet domestiċi, u l-intrapriżi mikro u żgħar li qed jiffaċċjaw il-faqar enerġetiku u tal-mobbiltà. Il-Fond Soċjali għall-Klima jenħtieġ li jkun parti mill-fondi strutturali u jopera taħt ġestjoni kondiviża, filwaqt li jirrispetta l-prinċipji tas-sħubija u l-governanza f’diversi livelli. Il-bliet u r-reġjuni jridu jkunu involuti b’mod attiv fl-abbozzar tal-Pjani Soċjali Nazzjonali għall-Klima u għandhom jiġġestixxu direttament mill-inqas 35% tal-pakkett finanzjarju tal-Fond Soċjali għall-Klima.”
Aktar informazzjoni:
Fit-8 ta’ Marzu 2022, il-Kummissjoni Ewropea pproponiet pjan biex l-Ewropa ssir indipendenti mill-fjuwils fossili Russi ferm qabel l-2030, u tibda bil-gass, fid-dawl tal-invażjoni tal-Ukrajna mir-Russja. Il-pjan REPowerEU se jfittex li jiddiversifika l-provvisti tal-gass, iħaffef l-introduzzjoni ta’ gassijiet rinnovabbli u jissostitwixxi l-gass fit-tisħin u l-ġenerazzjoni tal-enerġija, li jista’ jnaqqas id-domanda għall-gass Russu b’żewġ terzi qabel tmiem is-sena. Il-pjan jinkludi sensiela ta’ miżuri biex iwieġbu għaż-żieda fil-prezzijiet tal-enerġija fl-Ewropa u għar-riforniment tal-istokkijiet tal-gass għax-xitwa li ġejja. L-Ewropa ilha tħabbat wiċċha ma’ żieda fil-prezzijiet tal-enerġija għal diversi xhur, iżda issa l-inċertezza dwar il-provvista qed taggrava l-problema.
Permezz tal-Patt Ekoloġiku fil-Livell Lokali, il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni jimpenja ruħu li jappoġġja l-bliet u r-reġjuni fit-tranżizzjoni tal-UE lejn in-newtralità klimatika. Il-Patt Ekoloġiku fil-Livell Lokali huwa inizjattiva ewlenija ġdida tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni li għandha l-għan li tqiegħed il-bliet u r-reġjuni fil-qalba tat-tranżizzjoni tal-UE lejn in-newtralità klimatika. Dan il-Patt jinkludi diversi sejħiet għal azzjoni bħall-inizjattiva is-Siġar għall-Ħajja, stħarriġ biex jinġabru l-fehmiet tal-bliet u r-reġjuni dwar l-isfidi u l-opportunitajiet tal-implimentazzjoni lokali tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u sejħa biex l-awtoritajiet lokali u reġjonali kollha jaqsmu l-impenji tagħhom dwar il-klima.
Persuna ta’ kuntatt:
David Crous
Tel. +32 (0)470 881 037
david.crous@cor.europa.eu