Il-mexxejja lokali u reġjonali huma lesti li jippromovu l-inizjattivi taċ-ċittadini b’impatt territorjali

Matul il-142 sessjoni plenarja tal-KtR, il-mexxejja lokali u reġjonali stiednu għall-ewwel darba rappreżentanti minn żewġ Inizjattivi taċ-Ċittadini Ewropej, fil-preżenza tal-Viċi President tal-Parlament Ewropew responsabbli għad-Demokrazija Ewropea u l-Inizjattivi taċ-Ċittadini Ewropej, Pedro Silva Pereira, u l-President il-ġdida tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, Christa Schweng. Bis-saħħa ta’ din l-inizjattiva, il-KtR qed jagħti bidu għad-dibattitu tiegħu dwar id-demokrazija fid-dawl tal-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa u juri l-impenn tiegħu li jappoġġja l-Inizjattivi taċ-Ċittadini Ewropej (IĊE) li huma fil-kompetenza politika tiegħu u li huma politikament rilevanti għall-awtoritajiet lokali u reġjonali. L-IĊE jiffaċilitaw u jirfdu l-prijorità politika tal-KtR li jqarreb l-Ewropa lejn il-poplu tagħha u l-KtR bħala rappreżentant tal-livell ta’ gvern li huwa l-eqreb taċ-ċittadini huwa msieħeb ewlieni biex jippromovihom. Li l-Kummissjoni tonqos milli tagħti segwitu leġiżlattiv kif dovut mhux biss jiffrustra miljuni ta’ ċittadini, iżda jirriskja wkoll li joħloq skuntentizza fil-konfront tal-istituzzjonijiet Ewropej.

L-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (IĊE) ġiet stabbilita fl-2011 . Hija strument ta’ demokrazija parteċipattiva fl-UE, li tippermetti liċ-ċittadini jistiednu lill-Kummissjoni Ewropea tressaq proposta għal att legali biex jiġu implimentati t-Trattati tal-UE. Skont ir- rapport tal-OECD tal-2020 dwar l-interess fid-demokrazija deliberattiva fl-UE , f’dawn l-aħħar 40 sena l-proċessi deliberattivi rappreżentattivi ntużaw iżjed ta’ spiss fil-livell lokali (52%) u reġjonali (30%). Għalhekk, l-awtoritajiet lokali u reġjonali huma msieħba naturali biex jippromovu l-Inizjattivi taċ-Ċittadini Ewropej b’impatt territorjali. Dan jista’ jsir bi tliet modi: l-ewwel nett, il-membri tal-KtR jistgħu jiddeċiedu kollettivament li jappoġġjaw l-għan ta’ IĊE speċifika jew permezz ta’ Opinjonijiet fuq inizjattiva proprja jew permezz ta’ riżoluzzjonijiet; it-tieni, il-kwistjoni tista’ titqajjem minn membru tal-KtR matul id-dibattitu permanenti plenarju dwar kwistjonijiet lokali u reġjonali fl-UE; it-tielet, l-IĊE jistgħu jiġu integrati fin-network CitizEN – Citizen Engagement in the EU Network, għodda żviluppata għall-ewwel darba mill-KtR fid-dawl tal-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa.

L-Ewwel Viċi President tal-KtR Vasco Cordeiro qal :“L-Inizjattivi taċ-Ċittadini Ewropej jistgħu jirrappreżentaw għodda eċċellenti biex titjieb id-demokrazija fl-UE. Irridu dejjem insostnu d-demokrazija, leġiżlazzjoni aħjar u l-prinċipju tas-sussidjarjetà attiva. Jekk ma jingħatawx appoġġ adatt, hemm il-periklu li l-Inizjattivi taċ-Ċittadini jfallu, joħolqu aktar frustrazzjoni fost iċ-ċittadini u jdgħajfu l-fiduċja tagħhom fl-UE. Dan m’għandux ikun biss dibattitu akkademiku affaxxinanti, iżda għandu jsir dibattitu politiku fil-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa, biex jinstabu modi ġodda kif jissaħħu s-sisien demokratiċi tal-UE”.

Pedro Silva Pereira , Viċi President tal-Parlament Ewropew responsabbli għad-demokrazija Ewropea u l-inizjattiva taċ-ċittadini Ewropej qal: “L-inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej hija strument importanti għall-promozzjoni tal-parteċipazzjoni Ewropea fil-proċess leġiżlattiv tal-Unjoni. Il-proċess, introdott mit-Trattat ta’ Lisbona, kien soġġett għal diversi bidliet sabiex isir aktar faċli, u biex tiġi żgurata wkoll aktar trasparenza fit-teħid tad-deċiżjonijiet tal-UE. Fi żmien meta għandna l-għan li nniedu diskussjoni profonda dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa, l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej tista’ tkun eżempju dwar kif tista’ titwessa’ aktar l-interazzjoni taċ-ċittadini u l-istituzzjonijiet tal-UE, b’mod partikolari mal-Parlament Ewropew, u kif jistgħu jissaħħu l-mekkaniżmi tad-demokrazija parteċipattiva. L-inizjattiva tal-Kumitat tar-Reġjuni ma setgħetx isseħħ fi żmien aktar adatt, biex b’hekk jiġi żgurat li l-atturi reġjonali jkunu involuti b’mod profond fil-proċess kontinwu tat-titjib tad-Demokrazija Ewropea.”

Christa Schweng , President tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew qalet: “Jeħtieġ li npoġġu n-nies fil-qalba tal-politiki tal-UE, kemm jekk permezz tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili rappreżentati fil-Kumitat tagħna, kif ukoll permezz ta’ strumenti bħall-IĊE. Il-KESE fil-livell tal-UE, u l-membri tiegħu, fil-pajjiżi rispettivi tagħhom, ser ikomplu jippromovu l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej, u jissensibilizzaw liċ-ċittadini dwarha sabiex l-IĊE tkun aktar magħrufa minnhom u għalhekk tintuża aktar. Irridu nżommu ħaj is-sehem taċ-ċittadini, u nistimulaw il-kontribut tagħhom b’mod sinifikanti – peress li l-UE għandha tkun kemm jista’ jkun qrib tal-poplu tagħha u jkun jistħoqqilha l-fiduċja tagħhom. Il-kumitati tagħna għandhom rwol importanti bħala intermedjarji fil-livell tal-UE iżda wkoll fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali.”

L-IĊE Minority SafePack – Miljun firma favur id-diversità fl-Ewropa ġiet ippreżentata minn wieħed mill-organizzaturi tagħha u l-Eks President tal-KtR u membru tal-KtR, Karl-Heinz Lambertz , u tappella lill-UE biex ittejjeb il-protezzjoni ta’ persuni li jappartjenu għal minoranzi nazzjonali u lingwistiċi u ssaħħaħ id-diversità kulturali u lingwistika fl-Unjoni. Hija waħda mis-seba’ Inizjattivi taċ-Ċittadini Ewropej li kisbu biżżejjed firem u temmew l-istadji kollha tal-proċedura u ġew ippreżentati b’suċċess lill-Kummissjoni.

Votanti mingħajr fruntieri, Drittijiet politiċi sħaħ għaċ-ċittadini tal-UE hija waħda mill-14-il IĊE li għaddejjin bħalissa (jiġifieri inizjattivi miftuħa, fil-proċess tal-ġbir tal-firem). Ġiet ippreżentata minn Beniamino Brunati u titlob li jsiru riformi bil-għan li jissaħħu d-drittijiet eżistenti taċ-ċittadini tal-UE biex jivvutaw u joħorġu bħala kandidati fl-elezzjonijiet Ewropej u muniċipali fil-pajjiż ta’ residenza tagħhom, u għal leġiżlazzjoni ġdida biex testendihom għall-elezzjonijiet u r-referendums reġjonali u nazzjonali.

CitizEN – Citizen Engagement in the EU Network – huwa għodda proposta mill-KtR fl-Opinjoni “L-awtoritajiet lokali u reġjonali fid-djalogu permanenti maċ-ċittadini” – relatur: Cllr Declan McDonnell (IE/AE) – li għandha l-għan li tinvolvi liċ-ċittadini fit-tfassil tal-politika. Dan-network CitizEN jista’ jitnieda matul il-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa, bil-ħsieb li jsir mekkaniżmu permanenti għall-futur. In-network ikollu tliet għanijiet:

– li jsaħħaħ l-interazzjoni bejn l-istituzzjonijiet u ċ-ċittadini Ewropej, permezz ta’ metodi diretti għall-involviment fil-livell lokali u reġjonali;

– li jipprovdi eżempji ta’ metodi ta’ parteċipazzjoni li jistgħu jintużaw kemm formalment kif ukoll informalment;

– li jaġixxi bħala repożitorju għall-informazzjoni u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki ta’ inizjattivi nazzjonali, reġjonali u lokali ta’ parteċipazzjoni mill-Unjoni Ewropea kollha.

L-organizzaturi tal-IĊE għandhom jaħtfu l-opportunità pprovduta mid-dibattiti li se torganizza l-Konferenza dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa. In-network CitizEN jista’ jsir infrastruttura stabbli u permanenti kapaċi tkompli bis-segwitu tal-ħidma tal-Konferenza u li tiżgura li ċ-ċittadini jkunu infurmati tajjeb u jkunu jistgħu jiġu involuti fil-fażijiet ta’ monitoraġġ, evalwazzjoni u valutazzjoni.

Informazzjoni ta’ sfond:

Fl-1 ta’ Jannar 2020, bdew japplikaw regoli ġodda biex l-IĊE ssir aktar aċċessibbli, inqas ta’ piż u aktar faċli biex tintuża mill-organizzaturi u s-sostenituri. L-innovazzjoni teknika ewlenija hija sistema ċentrali ta’ ġbir online ġestita mill-Kummissjoni Ewropea. Dan is-servizz huwa offrut mingħajr ħlas u jippermetti liċ-ċittadini jiffirmaw permezz tal-identifikazzjoni elettronika. L-organizzaturi jistgħu jagħżlu wkoll li jistabbilixxu s-sistema ta’ ġbir online individwali tagħhom sa tmiem l-2022. Mill-2012 ’l hawn, ġew irreġistrati 75 inizjattiva.

Il-KtR adotta tliet Opinjonijiet dwar is-suġġett:

– L-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (CDR 167/2010), adottata fl-2010, mir-relatur Sonia Masini;

– L-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (CIVEX-VI/005), adottata f’Ottubru 2015, mir-relatur Luc Van den Brande;

– Regolament dwar l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (CIVEX-VI/028), adottata f’Marzu 2018, mir-relatur Luc Van den Brande.

L-Opinjoni “Nirriflettu dwar l-Ewropa: leħen l-awtoritajiet lokali u reġjonali sabiex terġa’ tinkiseb il-fiduċja fl-Unjoni Ewropea” , adottata f’Ottubru 2018, poġġiet l-IĊE fi ħdan is-suġġett usa’ ta’ demokrazija u parteċipazzjoni taċ-ċittadini: “ ... strumenti parteċipattivi bħalma hi l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (IĊE) għandhom jissaħħu; bħala għodda komplementarja għall-istrutturi eżistenti ta’ demokrazija rappreżentattiva fil-livell tal-UE, u għall-elementi addizzjonali innovattivi tal-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet parteċipattiv u d-djalogu permanenti, l-IĊE jistgħu jgħinu biex jimmobilizzaw liċ-ċittadini b’rabta ma’ kawża komuni, jenfasizzaw id-dimensjoni Ewropea ta’ kwistjonijiet politiċi ewlenin u jrawmu l-ħolqien ta’ dibattiti pan-Ewropej u l-opinjoni pubblika korrispondenti ”.

Fl-istess perspettiva, ir- Riżoluzzjoni tal-KtR dwar il-Proposti għall-mandat leġislattiv il-ġdid tal-Unjoni Ewropea , adottata f’Ġunju 2019, inkludiet l-IĊE fost l-istrumenti eżistenti ta’ demokrazija parteċipattiva li jsaħħu l-leġittimità u l-pedamenti demokratiċi tal-UE, u li għandhom jiġu kkomplementati minn strumenti ġodda – pereżempju, sistema permanenti ta’ djalogu maċ-ċittadini.

Persuni ta’ kuntatt:

Marie-Pierre Jouglain

mariepierre.jouglain@cor.europa.eu

Tel +32 (0) 473 52 41 15